Viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn đa phần sẽ tiến triển ở mức độ nhẹ và gây tổn thương da không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, bệnh thường diễn ra kéo dài dai dẳng, dễ tái phát và rất khó để điều trị dứt điểm. Khi phát hiện bản thân bị bệnh, bạn cần tiến hành điều trị theo phác đồ của bác sĩ và có các biện pháp chăm sóc da đúng cách.
Định nghĩa viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn
Viêm da cơ địa là một thể chàm mãn tính, bệnh thường khởi phát khi còn là nhũ nhi và kéo dài cho đến độ tuổi trưởng thành. Nhưng cũng có số ít trường hợp đã bước vào độ tuổi trưởng thành mới khởi phát bệnh (chiếm khoảng 3%).
Khi bệnh viêm da cơ địa khởi phát ở độ tuổi trường thành, ngoài gây thương tổn đến làn da thì người bệnh còn phải đối mặt với triệu chứng sốt cỏ khô hoặc hen suyễn. Do cơ địa là yếu tố tác động hình thành bệnh nên hiện tại vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Nguyên tắc điều trị chính hiện nay là cải thiện triệu chứng của bệnh và phòng ngừa tái phát.
Bác sĩ chuyên khoa cho biết, viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn là bệnh lý lành tính, không quá nguy hiểm. Ở độ tuổi trưởng thành, hệ miễn dịch của cơ thể đã phát triển hoàn thiện nên đa số các tổn thương do bệnh gây ra chỉ khu trú tại vùng da nhỏ, rất ít trường hợp bị kích thích bùng phát toàn thân.
Tuy nhiên, việc bệnh diễn ra kéo dài dai dẳng lại gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Nếu không có các biện pháp chăm sóc đúng cách sẽ làm gia tăng nguy cơ bị bội nhiễm và tạo điều kiện khởi phát các bệnh lý khác có liên quan đến yếu tố cơ địa.
Nguyên nhân viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn
Hiện nay y học hiện đại vẫn chưa tìm ra chính xác nguyên nhân khởi phát bệnh viêm da cơ địa ở người lớn. Nhưng đa số các trường hợp khởi phát bệnh đều có liên quan đến yếu tố cơ địa hoặc hoạt động của hệ miễn dịch. Một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ bùng phát bệnh mà bạn cần lưu ý là:
- Di truyền: Thống kê y khoa cho thấy, có đến 60% trên tổng số ca khởi phát bệnh có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn thì bạn sẽ có nguy cơ khởi phát viêm da cơ địa cao hơn bình thường.
- Hệ miễn dịch suy yếu: Hệ miễn dịch suy yếu cũng là yếu tố làm gia tăng nguy cơ khởi phát bệnh. Ở những trường hợp này, ngoài tổn thương da thì người bệnh còn phải đối mặt với tình trạng sốt cỏ khô hoặc hen suyễn.
- Dị ứng: Cơ địa nhạy cảm, dị ứng cũng là yếu tố có liên quan mật thiết đến bệnh viêm da cơ địa. Nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân dễ gây dị ứng sẽ tạo điều kiện cho bệnh viêm da cơ địa khởi phát.
- Căng thẳng: Căng thẳng đầu óc kéo dài sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động của một số cơ quan khác trong cơ thể và làm gia tăng nguy cơ khởi phát bệnh.
- Tác động cơ học: Các tác động cơ học lên da như thói quen cào gãi gây tổn thương da, mặc quần áo bó sát,... cũng sẽ tạo điều kiện cho bệnh viêm da cơ địa bùng phát.
Triệu chứng viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn
Khi bệnh viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn sẽ tiến triển qua hai giai đoạn là cấp tính và mãn tính. Ở mỗi giai đoạn khác nhau thì triệu chứng của bệnh biểu hiện ra bên ngoài cũng có sự khác nhau. Cụ thể là:
Giai đoạn cấp tính
- Xuất hiện vết ban có màu đỏ hồng trên da với nhiều hình dạng khác nhau và không có ranh giới rõ ràng.
- Theo thời gian mụn nước sẽ dần xuất hiện và tạo nên những đám da sẩn trên da.
- Khi mụn nước vỡ ra sẽ rỉ dịch, lúc này da sẽ trở nên phù nề và có xuất hiện hiện tượng đóng mài.
- Ngay tại vùng da bị tổn thương còn có triệu chứng sưng đau, ngứa ngáy và nóng rát.
Giai đoạn mãn tính
- Xảy ra hiện tượng liken hóa, vùng da bị bệnh trở nên thâm sạm và dày sừng.
- Xuất hiện nếp nhăn và có hiện tượng da nứt nẻ, trường hợp nghiêm trọng sẽ gây chảy máu.
- Lúc này, người bệnh sẽ phải đối mặt với triệu chứng ngứa ngáy dữ dội, còn tình trạng đau và nóng rát thì giảm dần.
Các tổn thương do viêm da cơ địa gây ra thường xuất hiện ở vùng da khuỷu tay, mu bàn tay, lòng bàn tay chân, lưng,... Đa số các tổn thương này sẽ có tính chất đối xứng và khu trú tại một vùng da nhất định. Nhưng nếu tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở mức độ nặng, tổn thương trên da sẽ phát triển lan rộng ra toàn thân trên, toàn thân dưới hoặc toàn bộ phần chi.
Điều trị viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn
Quá trình điều trị bệnh viêm da cơ địa ở người lớn cũng tương tự như các trường hợp viêm da cơ địa thông thường khác. Lúc này, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc Tây y để kiểm soát triệu chứng và tư vấn cho người bệnh các biện pháp cân bằng yếu tố tâm lý để ngăn ngừa bệnh tiếp tục tiến triển nặng.
Dùng thuốc Tây y
Dựa vào mức độ bệnh trạng và biểu hiện ra bên ngoài của từng được trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ kê đơn điều trị sao cho phù hợp. Đa số các ca bệnh đều được bác sĩ chuyên khoa chỉ định sử dụng thuốc bôi kết hợp với thuốc uống. Thường được sử dụng là:
Thuốc bôi tại chỗ
- Corticoid dạng bôi: Giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh.
- Tacrolimus: Dùng duy trì để phòng ngừa bệnh tái phát.
- Kem dưỡng ẩm: Tác dụng cấp ẩm cho làn da da và củng cố chức năng của hàng rào bảo vệ da.
- Dẫn xuất than đá: Ức chế hoạt động của các tế bào tiền viêm và đẩy nhanh hiệu quả của thuốc bôi corticoid.
Thuốc uống toàn thân
- Cyclosporin A: Đây là loại thuốc được ưu tiên sử dụng hàng đầu khi viêm da cơ địa khởi phát
- Corticoid đường uống: Được chỉ định điều trị cho những trường hợp viêm da cơ địa mức độ nặng.
- Kháng sinh: Tác dụng diệt khuẩn, được chỉ định điều trị cho những trường hợp viêm da cơ địa bị nhiễm khuẩn tụ cầu vàng hoặc herpes.
- Thuốc ức chế miễn dịch: Thường được sử dụng là methotrexat, azathioprin, mycophenolat mofetil,...
- Viên uống bổ sung vitamin C hoặc B: Chỉ định sử dụng cho những trường hợp viêm da cơ địa tái phát nhiều lần do cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng hoặc suy giảm hệ miễn dịch.
- Một số loại thuốc khác: Dựa vào tình trạng bệnh mà bác sĩ có thể kê đơn thêm một số loại thuốc khác như thuốc kháng histamin, thuốc chống nấm, thuốc chống viêm không steroid,....
Ở những trường hợp bệnh nặng gây tổn thương lan rộng sẽ được cân nhắc và chỉ định điều trị bằng liệu pháp ánh sáng. Phương pháp trị bệnh này mang lại hiệu quả nhanh nhưng chi phí điều trị cao, đồng thời gây ra tác dụng phụ là tăng nguy cơ ung thư da.
Kiểm soát bệnh bằng mẹo dân gian
Bên cạnh việc sử dụng các loại thuốc Tây y ở trên để trị bệnh, bạn cũng có thể tận dụng các loại thảo dược có sẵn trong vườn nhà để kiểm soát triệu chứng. Đây là phương pháp trị bệnh có độ an toàn cao nhưng hiệu quả mang lại khá chậm, chỉ thích hợp áp dụng đối với những trường hợp bệnh mới tiến triển ở mức độ nhẹ.
- Dùng lá chè xanh: Người bệnh có thể nấu nước lá chè xanh để uống kết hợp với ngâm rửa vùng da bị bệnh. Thành phần dược tính tìm thấy trong lá chè xanh sẽ có công dụng chống viêm, kháng khuẩn và giảm nhẹ triệu chứng của bệnh.
- Lá trầu không: Đây là dược liệu có khả năng sát trùng, tiêu viêm và làm mờ thâm sẹo rất tốt. Sau khi các triệu chứng của bệnh đã được kiểm soát và bước vào giai đoạn ổn định, bạn chỉ cần nấu nước lá trầu không để tắm hoặc ngâm rửa vùng da bị bệnh mỗi ngày.
Phòng tránh viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn
Viêm da cơ địa là bệnh lý mãn tính khởi phát do tác động từ yếu tố cơ địa nên có nguy cơ tái phát rất cao. Sau khi bệnh đã được kiểm soát tốt, người bệnh không được chủ quan mà hãy chủ động trong việc phòng ngừa. Lúc này, người bệnh cần tập trung vào việc nâng cao hệ miễn dịch bằng các biện pháp sau đây:
- Điều chỉnh lại thói quen sống hàng ngày theo hướng tích cực. Cụ thể là nghỉ ngơi và làm việc khoa học, tránh để căng thẳng đầu óc, hạn chế thức khuya, dành thời gian để tập luyện thể dục thể thao,...
- Hình thành cho bản thân chế độ ăn uống khoa học phù hợp với tình trạng bệnh. Nên tăng cường bổ sung rau xanh và trái cây tươi vào chế độ ăn uống giúp cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Hạn chế dùng đồ ăn cay nóng, thực phẩm dễ gây dị ứng, đồ chiên xào,...
- Uống nhiều nước giúp thanh lọc cơ thể, tăng cường trao đổi chất và cấp ẩm cho da. Nên uống nước lọc, nước ép trái cây tươi, nước ép rau,.... Hạn chế uống nước giải khát có gas, nói không với đồ uống có cồn và chất kích thích.
- Tránh để da tiếp xúc với các yếu tố làm gia tăng nguy cơ khởi phát bệnh như hóa chất, bụi bẩn, lông động vật,... Có các biện pháp bảo vệ da khi đi ra ngoài hoặc khi tiếp xúc với dị nguyên.
- Giữ gìn vệ sinh cơ thể thật sạch sẽ, thường xuyên dọn dẹp nhà cửa để loại bỏ tác nhân gây bệnh. Nên tắm nước ấm hoặc nước mát, lựa chọn sản phẩm chăm sóc và làm sạch da sao cho phù hợp.
Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh viêm da cơ địa khởi phát ở người lớn bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Khi có các dấu hiệu của bệnh bạn nên tiến hành thăm khám để được hướng dẫn điều trị đúng cách. Trong quá trình chữa trị, tuyệt đối tuân thủ theo đúng phác đồ của bác sĩ chuyên khoa để tránh phát sinh tác dụng phụ.
Có thể bạn quan tâm: