Cùng với Tây y, y học cổ truyền cũng có rất nhiều bài thuốc được sử dụng trong điều trị các loại mụn. Theo đó, thuốc Đông y trị mụn trứng cá được áp dụng rất phổ biến hiện nay, đáp ứng với từng thể bệnh và đảm bảo sự an toàn. Nếu bạn cũng đang tìm hiểu về phương này, đừng bỏ lỡ các thông tin sau.
Y học cổ truyền đánh giá thế nào về mụn trứng cá?
Trong các tài liệu của y học cổ truyền, mụn trứng cá còn được gọi theo tên Phấn Thích. Mụn không phân biệt giới tính, độ tuổi, có thể xuất hiện ở cả người già và trẻ nhỏ. Trong đó, những người đang ở giai đoạn dậy thì là nhóm có nguy cơ cao nhất.
Đối với Đông y, mụn trứng cá thường sẽ xảy ra bởi các vấn đề phong nhiệt nung nấu, nhiệt độc, huyết ứ, đàm thấp, huyết nhiệt. Tỳ chuyển hóa kém sẽ gây ra tình trạng thấp tà chuyển thành đàm hóa nhiệt ngưng trệ tại bì phu. Bên cạnh đó, cơ thể khi tiếp nhận quá nhiều thực phẩm dầu mỡ, cay nóng cũng sẽ gây thấp nhiệt và dẫn tới mụn.
Để chữa mụn trứng cá bằng Đông y hiệu quả nhất, y học cổ truyền đã phân chia theo từng thể bệnh riêng. Cụ thể gồm:
- Can uất huyết ứ: Chỉ nhóm người thường bực tức, nổi nóng, lưỡi thâm và có rêu mỏng, huyền sắc hoặc mạch hoạt sác. Mụn dễ để lại sẹo hoặc thâm sau khi điều trị.
- Phế kinh phong nhiệt: Là tình trạng mụn luôn sưng to, đau nhức, mụn trứng cá đỏ và nóng, còn có thể kèm theo mủ và cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Những người ở thể này cũng có rêu vàng trên lưỡi, lưỡi đỏ, phù sác, mạch tế sác.
- Tỳ hư không kiện vận: Lưỡi bệnh nhân có rêu trắng, lưỡi bệu và mạch nhu hoạt. Mụn xuất hiện liên tục dai dẳng, có cả mụn bọc mủ, da sạm đi rõ rệt. Ngoài ra còn có tình trạng đại tiện lỏng, không muốn ăn và luôn mệt mỏi uể oải.
- Trường vị thấp nhiệt: Lưỡi bệnh nhân có rêu vàng rớt và đỏ, mạch hoạt sác. Đi tiểu có màu vàng sậm, thường bị táo bón, đầy hơi, ăn uống không ngon miệng. Mụn nổi sần và có mủ, da luôn trong trạng thái trơn nhầy.
Thuốc Đông y trị mụn trứng cá có tốt không?
Hiện nay, không chỉ người vị thành niên, những người trưởng thành cũng có tỉ lệ bị mụn trứng cá khá cao. Thay vì dùng thuốc Tây, nhiều người chọn sang các bài thuốc y học cổ truyền.
Các bài thuốc Đông y đều vận dụng các loại thảo dược quý hiếm từ tự nhiên, mang đến công dụng thanh nhiệt, đào thải hết độc tố ra khỏi lục phủ ngũ tạng. Thuốc cũng phát huy tốt khả năng bồi bổ khí huyết, làn da trở nên sáng hồng và khỏe mạnh hơn qua từng ngày.
Ngoài ra, các bài thuốc cũng cân bằng nội tiết, giúp nữ giới có chu kỳ kinh nguyệt ổn định hơn, đều hơn. Từ đó làn da không còn đổ nhiều dầu gây bít tắc lỗ chân lông.
Tuy nhiên người dùng cũng cần lưu ý rằng, thuốc Đông y sẽ cho công dụng từ từ, không thể đạt hiệu quả ngay tức khắc giống như y học hiện đại. Do đó, bạn cần phải kiên trì trong một khoảng thời gian nhất định để có thể thấy được sự thay đổi rõ rệt nhất. Bên cạnh đó, đối với những ai bị mụn bởi di truyền hoặc môi trường, cách vệ sinh da hàng ngày, thuốc Đông y sẽ không cho hiệu quả cao bằng trường hợp mụn do cơ địa hoặc nội tiết. Dù uống thuốc Tây hay Đông y nhưng nếu da liên tục tiếp xúc với không khí, nguồn nước ô nhiễm, da không được làm sạch cẩn thận, mụn vẫn sẽ tái phát.
Có Thể Bạn Chưa Biết: Các loại thuốc trị mụn trứng cá cho da nhờn hiệu quả, lành tính
Chia sẻ các bài thuốc Đông y trị mụn trứng cá
Thuốc Đông y trị mụn trứng cá sẽ phân theo từng thể bệnh cụ thể để đáp ứng từng trường hợp bệnh nhân. Do đó bạn cần tới các viện Y học cổ truyền, các phòng khám Đông y đáng tin cậy để được thăm khám, chẩn đoán cụ thể.
Dựa theo các thể bệnh, cơ địa sẽ có những bài thuốc sau đây:
Đông y chữa mụn trứng cá theo thể bệnh
Đối với các thể bệnh, có những bài thuốc được ứng dụng nhiều nhất hiện nay gồm:
Can uất huyết ứ
Bệnh nhân ở thể này cần phải đảm bảo sơ can giải uất, hoạt huyết hóa ứ để đảm bảo cải thiện tốt tình trạng lưỡi thâm, rêu mỏng, huyền sác và mạch hoạt sác. Hơn nữa, can uất huyết ứ còn khiến người bệnh dễ nổi nóng, mụn thường để lại thâm và sẹo rất rõ rệt.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Đan bì, hồng hoa, đương quy, uất kim, đào nhân, xích thược, thục địa, chi tử, sài hồ, xuyên khung.
- Cách dùng: Thuốc rửa sạch rồi cho vào ấm sắc với 5 hoặc 6 bát con nước. Cho tới khi nước thôi đã sôi cạn còn khoảng 2 bát sẽ lấy ra để uống hết trong ngày.
Phế kinh phong nhiệt
Với những trường hợp bệnh nhân nổi mụn trứng cá dưới cằm, trán đau, ngứa, sưng đỏ và lưỡi có rêu vàng, bị phù sác hoặc mạch tế sác bởi phế kinh phong nhiệt, thuốc cần phát huy công dụng thanh nhiệt giải độc, sơ phong tuyên phế.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Hoàng bá, đảng sâm, hoàng liên, tang bạch bì, tỳ bà diệp, cam thảo.
- Cách dùng: Cho thuốc vào ấm sắc, thêm khoảng 700ml nước lọc và đun cho tới khi sôi cạn còn ⅓. Nước thuốc uống hết trong ngày và nên hâm lại khi thuốc đã nguội để cho hiệu quả tốt nhất.
Tỳ hư không kiện vận
Để có thể điều trị mụn trứng cá hiệu quả bằng thuốc Đông y, bệnh nhân cần phải kiện tỳ hóa thấp. Bài thuốc sẽ giúp giải quyết tốt tình trạng da kém sắc, mụn trứng cá có cả mủ, đại tiện lỏng, ăn uống kém ngon và lưỡi có rêu trắng bệu.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Bạch linh, bạch truật, liên nhục, hoài sơn, cam thảo, ý dĩ, đẳng sâm, cát cánh, sa nhân, bạch biển đậu.
- Cách dùng: Bệnh nhân sắc thuốc 1 thang mỗi ngày, cho lượng nước vừa đủ và sắc đến khi sôi cạn còn khoảng 1 bát con. Uống thuốc đều đặn vào các buổi sáng, trưa, tối.
Trường vị thấp nhiệt
Thuốc Đông y trị mụn trứng cá ở những người trường vị thấp nhiệt sẽ đi sâu vào thanh trường hóa thấp, thông phủ tiết nhiệt để loại bỏ các nốt mụn trứng cá, mụn có mủ, nước tiểu vàng đậm, táo bón, lưỡi xuất hiện rêu vàng. Ngoài ra, người bệnh cũng cảm thấy ăn uống ngon miệng hơn, không còn đầy bụng khó chịu.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Chi tử, cam thảo, hoàng cầm, xa tiền, đại hoàng, xích thược, hoàng bá.
- Cách dùng: Bài thuốc sắc theo thang, dùng đều đặn cho tới khi hết liệu trình theo chỉ dẫn.
Nên Xem: Cách giảm mụn trứng cá thành sẹo lồi Đơn Giản Không Phải Ai Cũng Biết
Bài thuốc điều trị dựa theo cơ địa
Thuốc Đông y chữa mụn trứng cá cho trường hợp mụn do cơ địa cũng sẽ được phân chia thành các thể riêng biệt. Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn dùng một trong những bài thuốc sau đây:
Thể dương vượng
Dương vượng là tình trạng cơ thể người bệnh thường dễ bốc hỏa khó chịu, khí huyết ứ trệ dẫn tới mụn trứng cá xuất hiện tại nhiều vị trí trên cơ thể. Trong đó, chủ yếu là ở mặt và lưng. Bài thuốc khi sử dụng sẽ nhanh chóng hạ nhiệt, giải hỏa, khí huyết được điều hòa lưu thông ổn định hơn.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Bồ công anh, cam thảo, hoàng liên, hoàng cầm, hồng hoa, chi tử, kinh giới, sinh địa, huyền sâm, liên kiều.
- Cách dùng: Thuốc sau khi rửa sạch cần cho vào ấm sắc với khoảng 6 bát nước con. Khi thuốc sôi sẽ hạ nhỏ lửa rồi đợi cạn còn 2 bát. Nước thuốc uống làm 3 bữa trong ngày.
Thể âm hư
Thận âm hư khiến cơ thể luôn kém lưu thông khí huyết, từ đó mụn hình thành và sẽ kéo dài nếu không có biện pháp điều trị. Bài thuốc Đông y trị mụn trứng cá cho thể bệnh này sẽ giúp bổ thận, cải thiện sức khỏe làn da từ tận sâu bên trong.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Ngũ vị, mạch môn, trạch tả, thục địa, đan bì, ngưu tất, hoài sơn, bạch linh.
- Cách dùng: Thuốc sắc trong ấm với 500ml nước, đun sôi và đợi cho phần nước cạn còn một nửa sẽ lấy ra để sử dụng.
Có Thể Bạn Quan Tâm: Phác đồ điều trị mụn trứng cá hiệu quả nhất
Thể khí huyết hư
Với các trường hợp khí huyết hư, cơ thể sẽ sinh ra nội nhiệt khá lớn, gây ra các đợt bốc hỏa khá thường xuyên, làm mụn nổi nhiều. Sau một vài liệu trình, âm dương sẽ được cân bằng, khí huyết ổn định, mụn thuyên giảm một cách rõ rệt.
Bài thuốc:
- Vị thuốc: Xuyên khung, đan sâm, quế nhục, hồng hoa, đảng sâm, đương quy, hoàng kỳ, thục địa, bạch truật.
- Cách dùng: Thuốc sắc với 1 lít nước đến khi cạn còn 300 – 400ml, chia phần thuốc thu được làm 3 bữa uống các buổi sáng, trưa và tối.
Bài thuốc bôi rửa tại chỗ
Đối với thuốc bôi ngoài da, Đông y cũng có những công thức điều chế, kết hợp dược liệu phù hợp để cho tác dụng trị mụn từ bên ngoài, làm giảm sưng đỏ, đau nhức và giúp mụn khô cồi nhanh hơn. Các bài thuốc dùng nhiều nhất trong thời gian gần đây gồm có:
Bài thuốc số 1:
- Dược liệu: Gai bồ kết, giấm gạo.
- Cách dùng: Sắc giấm gạo và gai bồ kết với nước sạch cho tới khi hỗn hợp đã đặc lại. Chắt ra để nguội rồi vệ sinh da, lấy bông sạch chấm nước cốt thoa đều lên các nốt mụn 2 lần mỗi ngày để thấy mụn thuyên giảm khá rõ rệt.
Bài thuốc số 2:
- Dược liệu: Bèo cái tía, thương nhĩ thảo.
- Cách dùng: Cho thuốc vào sắc với lượng nước vừa đủ. Phần nước có được đem rửa mặt như nước sạch bình thường, duy trì đều đặn mỗi ngày 2 lần và cần ít nhất 10 ngày.
Bài thuốc 3:
- Dược liệu: Đan sâm, phòng phong, cúc hoa, bạch chỉ.
- Cách dùng: Thuốc mang đi tán thành bột thật mịn để sử dụng dần. Hàng ngày, lấy ra khoảng 1 thìa nhỏ sắc với nước sạch thành dạng hỗn hợp đặc. Thuốc bôi trực tiếp lên các nốt mụn trứng cá, qua 5 phút người bệnh hãy rửa mặt sạch sẽ.
Với nhóm thuốc bôi ngoài da này, chỉ nên dùng cho những vị trí có mụn số lượng ít, không phát triển diện tích rộng. Với những người bị mụn trứng cá trên lưng, sẽ khá bất tiện trong quá trình sử dụng. Thay vào đó nên ưu tiên dùng các bài thuốc Đông y trị mụn trứng cá dạng uống.
Các bài thuốc đông y trị mụn trứng cá khác
Ngoài những bài thuốc được phân chia cụ thể theo từng thể bệnh, từng cơ địa ở trên, Đông y còn có thêm những bài thuốc khác cũng được khá nhiều người truyền nhau sử dụng. Theo đó, có 2 bài thuốc được nhắc tới nhiều nhất là liệu trình giúp bệnh nhân cân bằng nội tiết tố và bài thuốc nhân trần cao thang gia giảm.
Bài thuốc nhân trần cao thang gia giảm
Với sự kết hợp của nhân trần cùng một số thảo dược khác, bài thuốc giúp người bệnh điều trị các nốt mụn dứt điểm, dưỡng da khỏe mạnh hơn, các tế bào tái tạo tốt sau tổn thương.
- Dược liệu: Nhân trần, xa tiền thảo, đại hoàn, hoàng bá, hoàng cầm, cam thảo, sinh địa, sinh ý dĩ, sinh sơn chi, xích thược, bồ công anh.
- Cách dùng: Thuốc sau khi rửa sạch, bạn cho vào ấm đun sôi với lửa nhỏ đến khi thuốc cạn còn 1 bát con. Uống thuốc trong khoảng 1 tháng sẽ thấy làn da có rất nhiều thay đổi.
Bài thuốc cân bằng nội tiết
Ở những nhóm người đang trong giai đoạn dậy thì, người thường xuyên chịu các áp lực căng thẳng dẫn tới rối loạn nội tiết, bài thuốc này sẽ rất thích hợp để sử dụng. Thuốc không chỉ có tác dụng điều hòa nội tiết, người bệnh còn đạt được hiệu quả dưỡng huyết, tiêu viêm, nâng cao khả năng đề kháng cho da và ngăn chặn quá trình oxy hóa.
Thuốc cũng sẽ giúp loại bỏ độc tố ở thận, gan tốt hơn, cơ thể không còn tích tụ nhiều yếu tố gây hại dẫn tới nổi mụn.
- Dược liệu: Đương quy, sâm quy, tang bạch bì, sinh địa, bông lá đề, kim ngân hoa, diệp hạ châu, đảng sâm.
- Cách dùng: Thuốc đem sắc cùng 6 bát nước cho tới khi sôi cạn còn 2 bát nhỏ. Bệnh nhân lấy nước thuốc chia theo 3 bữa sáng, trưa và tối để sử dụng sẽ cho hiệu quả trị mụn tốt nhất.
Tham Khảo Thêm: Serum trị mụn trứng cá cho da dầu hiệu quả nhất
Cần chú ý điều gì khi dùng các bài thuốc Đông y trị mụn trứng cá?
Mặc dù thuốc Đông y cho hiệu quả tốt, an toàn với cơ thể khi dùng trong thời gian dài, nhưng bệnh nhân vẫn cần chú ý tới những điều sau đây để đạt được công dụng tối đa.
- Các bài thuốc Đông y đều cần có sự gia giảm dược liệu theo từng bệnh nhân. Do đó, người bệnh không tự mua dược liệu về kết hợp sử dụng. Bạn phải tới các phòng khám, các trung tâm y học cổ truyền để được thăm khám và kê đơn.
- Thuốc chỉ dùng đúng với liều lượng đã hướng dẫn, việc tự ý thay đổi thang thuốc, uống ngắt quãng đều sẽ gây ảnh hưởng tới kết quả điều trị. Mụn sẽ không thuyên giảm tốt, thậm chí nổi nhiều hơn.
- Nếu bệnh nhân đang dùng cả thuốc Tây, cần thông báo với các bác sĩ để có cách dùng phù hợp. Không cùng lúc uống thuốc Tây chung thuốc Đông y vì có thể gây ra các phản ứng tác dụng phụ rất nguy hiểm.
- Thuốc Đông y sẽ tùy thuộc vào cơ địa, khả năng hấp thụ của từng người để có mức độ và thời gian hiệu quả khác nhau.
- Ngoài việc dùng thuốc, người bệnh cũng cần có những thay đổi cần thiết để xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh. Bổ sung nhiều rau củ quả tươi, các thực phẩm chứa nhiều khoáng chất, vitamin, đặc biệt là kẽm, vitamin C, A, E. Không nên ăn đồ cay nóng hay các thực phẩm dầu mỡ, nhiều chất bảo quản.
- Tránh uống bia, rượu, các chất kích thích để không làm giảm tác dụng của thuốc.
- Vệ sinh làn da sạch sẽ hàng ngày 2 lần bằng các sản phẩm tẩy trang, sữa rửa mặt, kết hợp thêm tẩy da chết và xông hơi để giữ làn da luôn thông thoáng.
- Không nên tự ý nặn mụn để tránh gây ra các vết thâm và sẹo. Khi mụn đã gom cồi và đẩy lên bề mặt da, bạn nên đến các cơ sở y tế để lấy mụn đúng chuẩn y khoa.
Như vậy, qua bài viết này, bạn đọc đã có được những thông tin về các bài thuốc Đông y trị mụn trứng cá được nhiều người dùng nhất hiện nay. Theo đó, chúng ta nên tới các cơ sở y học cổ truyền đáng tin cậy để được tư vấn cụ thể, sử dụng thuốc đúng cách để đạt hiệu quả và an toàn cho cơ thể.
Thông tin quan trọng:
- Top 22 Loại Thuốc Trị Mụn Trứng Cá Tốt Nhất Hiện Nay
- Thế Nào Mụn Trứng Cá L70 Và Làm Thế Nào Để Nhanh Hết
Chuyên khoa
Bệnh học
Triệu chứng
