Vi khuẩn HP (helicobacter pylori) là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh viêm loét dạ dày ta tràng và nguy hiểm hơn là ung thư dạ dày. Theo đó, dùng thuốc trị vi khuẩn HP là phương pháp thường được các bác sĩ chỉ định giúp điều trị bệnh hiệu quả. Vậy những loại thuốc nào có thể loại bỏ vi khuẩn HP? Bài viết sẽ giới thiệu những loại thuốc đặc trị vi khuẩn hp được các bác sĩ khuyên dùng hiện nay.
Phác đồ điều trị vi khuẩn HP bằng thuốc tây
Thuốc trị vi khuẩn HP thường được chỉ định trong điều trị bệnh viêm loét dạ dày tá tràng khi được xác định là dương tính với loại xoắn khuẩn này. Để có thể loại bỏ được loại vi khuẩn này trong dạ dày, người bệnh cần phải tuyệt đối tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, bạn cũng nên kết hợp nhiều phương pháp trị bệnh khác nhau để có thể đem đến hiệu quả tốt nhất.
Hiện nay, y học có nhiều cách để loại bỏ vi khuẩn HP như thuốc nam chữa vi khuẩn hp hoặc thuốc điều trị hp bằng Tây y. Trong đó, việc sử dụng các loại thuốc Tây y là phương pháp phổ biến và mang lại hiệu quả nhanh chóng.
Tuy nhiên, để mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất, các bác sĩ thường chỉ định kết hợp giữa 2 hoặc nhiều loại thuốc trị vi khuẩn HP cùng thuốc trị bệnh lý dạ dày. Bên cạnh đó, phác đồ điều trị có thể thay đổi thường xuyên. Nguyên nhân là do tình trạng kháng sinh của loại vi khuẩn này rất phức tạp.
Thông thường, sau một liệu trình, người bệnh sẽ được kiểm tra để xác định hiệu quả của mỗi phác đồ. Hình thức kiểm tra sẽ thông qua việc xét nghiệm kháng nguyên phân hoặc xét nghiệm hơi thở. Với những trường hợp bệnh nhân dùng thuốc trị vi khuẩn HP theo liệu trình ban đầu không mang lại hiệu quả thì sẽ được chỉ định với một phác đồ điều trị khác.
Tìm hiểu thêm: Giá xét nghiệm hp qua hơi thở? Quy trình thực hiện
Các loại thuốc trị vi khuẩn HP được dùng phổ biến hiện nay
Theo các bác sĩ chuyên khoa về tiêu hóa, việc kết hợp sử dụng giữa thuốc kháng sinh và thuốc điều trị bệnh dạ dày có thể cho hiệu quả lên đến 90%. Hiện nay, phác đồ dùng thuốc trị vi khuẩn HP thường được nhiều cơ sở y tế sử dụng theo hướng dẫn của một đại học của Hoa Kỳ. Dưới đây là một số loại thuốc điều trị vi khuẩn HP được bác sĩ chỉ định:
1. Nhóm thuốc kháng sinh trị vi khuẩn HP
Đây là nhóm thuốc trị vi khuẩn HP đặc hiệu đối với bệnh viêm loét dạ dày. Thuốc kháng sinh có khả năng ức chế và tiêu diệt hại khuẩn có trong dạ dày bằng cách cơ chế tác động trực tiếp đến hoạt động và đặc biệt là quá trình nhân đôi của vi khuẩn.
Trong đó, một số loại thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn HP, bao gồm:
Clarithromycin
Thuốc trị vi khuẩn HP Clarithromycin được sử dụng đối với những trường hợp người bệnh không sử dụng Clarithromycin trong một thời gian gần đây. Đây là kháng sinh macrolid bán tổng hợp với khả năng tiêu diệt vi khuẩn mạnh.
Đối với vi khuẩn HP, kháng sinh Clarithromycin được sử dụng với hàm lượng 500mg/ngày/3 lần. Bên cạnh đó, thuốc chống chỉ định với những người bị dị ứng kháng sinh macrolid và cả những trường hợp đang sử dụng dẫn chất của Pimozide Ergotamin và Cisaprid.
Amoxicillin
Loại thuốc này thuộc nhóm kháng sinh penicillin có khả năng diệt vi khuẩn bằng cách gắn vào protein của vi khuẩn, sau đó ức chế khả năng sinh tổng hợp peptidoglycan. Việc thiếu hụt peptidoglycan (một thành phần quan trọng của thành tế bào) sẽ khiến vi khuẩn bị kìm hãm và tự phân hủy.
Thuốc trị vi khuẩn HP Amoxicillin được ưu tiên sử dụng nhiều nhất hiện nay bởi chúng tương đối bền trong dịch vị dạ dày. Tuy nhiên thuốc lại không được sử dụng cho những trường hợp bị tăng bạch cầu đơn nhân, hay những người quá mẫn với kháng sinh thuộc nhóm penicillin.
Tetracycline
Đây là loại thuốc trị vi khuẩn HP có phổ kháng khuẩn rộng. Hoạt chất này ức chế quá trình ức chế tổng hợp protein, đồng thời kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn HP bằng cách gắn vào đơn vị 30S của ribosom. Bên cạnh đó, thuốc không được dùng cho trẻ dưới 8 tuổi và với bất cứ trường hợp nào quá mẫn với thành phần trong thuốc.
Trước đây, người ta chỉ cần sử dụng Tetracycline cùng với thuốc trị viêm loét dạ dày. Tuy nhiên, hiện nay đã có khá nhiều chủng vi khuẩn kháng kháng sinh Tetracycline. Do vậy, để tiêu diệt vi khuẩn Hp tận gốc người ta thường dùng phối hợp cùng với thuốc kháng sinh Metronidazole/ Tinidazole nhằm hạn chế nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc.
Metronidazole/ Tinidazole
Loại thuốc này có khả năng ức chế đối với vi khuẩn kỵ khí và động vật nguyên sinh. Chúng hoạt động bằng cách liên kết và phá vỡ cấu trúc xoắn của ADN trong vi khuẩn, khiến các sợi ADN bị phá vỡ, từ đó kìm hãm và tiêu diệt vi khuẩn.
Thuốc trị vi khuẩn HP thuộc nhóm này chống chỉ định đối với bệnh nhân có tiền sử mẫn cảm với các dẫn chất nitro-imidazol. Ngoài ra để có hiệu quả tốt nhất, thuốc thường được phối hợp sử dụng cùng với kháng sinh Amoxicillin, Clarithromycin hoặc Tetracycline.
Levofloxacin
Đây cũng là một loại thuốc trị vi khuẩn HP dạng kháng khuẩn tổng hợp được sử dụng khá phổ biến. Levofloxacin có khả năng loại bỏ chủng vi khuẩn HP tồn tại trong dạ dày thông qua đường uống hoặc có thể tiêm tĩnh mạch.
Ngoài ra, việc sử dụng Levofloxacin có thể làm ảnh hưởng đến kết quả của xét nghiệm nước tiểu. Vì vậy, nếu phải làm xét nghiệm này, người bệnh cần báo cho bác sĩ biết bạn đang sử dụng Levofloxacin.
Có thể bạn cần: Vi Khuẩn HP Kháng Thuốc Do Đâu? Có Nguy Hiểm Không?
2. Các loại thuốc thuộc nhóm ức chế bơm proton (PPI)
Nhóm thuốc này được sử dụng nhằm giảm tình trạng axit trong dạ dày và đảm bảo khả năng diệt trừ vi khuẩn HP của kháng sinh. Nhóm thuốc ức chế bơm proton không có khả năng giảm triệu chứng bệnh tức thì. Vì vậy, chúng thường được sử dụng cùng với những loại thuốc điều trị khác. Hiện nay, nhóm thuốc này được đánh giá là cho hiệu quả tốt, kéo dài bởi có khả năng giảm bài tiết axit mạnh.
Bên cạnh tác dụng hỗ trợ hoạt tính của kháng sinh, thuốc trị vi khuẩn HP nhóm PPI còn giúp tái tạo và phục hồi các ổ viêm loét hình thành tại niêm mạc dạ dày. Các loại thuốc nhóm ức chế bơm proton được để điều trị vi khuẩn HP, bao gồm:
- Esomeprazol: Được dùng để điều trị viêm loét dạ dày do sử dụng NSAID. Ngoài ra, thuốc cũng được dùng trong trường hợp dự phòng tái phát trào ngược dạ dày và trị viêm xước thực quản do trào ngược
- Omeprazol: Đây là một trong những loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất bằng cách kết hợp với kháng sinh để điều trị nhiễm Helicobacter pylori ở người trưởng thành.
- Lansoprazol: Loại thuốc này thường được sử dụng để điều trị ngắn hạn đối với bệnh viêm loét dạ dày tá tràng.
- Rabeprazole: Thuốc được bác sĩ chỉ định trong điều trị trào ngược dạ dày dạng bào mòn hoặc loét tá tràng lành tính và tiến triển. Người bệnh có thể dùng khi đói hoặc no.
- Pantoprazole: Loại thuốc này ít phổ biến hơn và thường được sử dụng trong những trường hợp người bệnh bị tăng tiết acid dạ dày quá mức.
3. Thuốc bảo vệ niêm mạc Bismuth
Nhóm thuốc này được dùng để bảo vệ niêm mạc dạ dày trong phác đồ điều trị vi khuẩn HP và không gây ảnh hưởng đến hoạt tính của kháng sinh.
Thuốc bọc niêm mạc dạ dày Bismuth có cơ chế hoạt động bằng cách tạo ra một lớp bảo vệ trên niêm mạc của dạ dày để làm lành các ổ loét. Bên cạnh đó, thuốc còn có tác dụng ức chế hoạt động của vi khuẩn HP – nguyên nhân trực tiếp gây ảnh hưởng xấu đến dạ dày.
Để tiêu diệt vi khuẩn HP, nhóm thuốc bảo vệ niêm mạc Bismuth được phối hợp cùng với 2 loại kháng sinh và thuốc ức chế bơm proton, hoặc là thuốc kháng histamin H2. Trong đó, các thuốc bảo vệ niêm mạc thường được sử dụng bao gồm: Sucralfate, Bismuth subcitrat, Prostaglandin.
Lưu ý: Nhóm thuốc này không dùng cho những người quá mẫn với các thành phần trong thuốc hay những trường hợp bị bệnh thận nặng. Ngoài ra, những người có tiền sử xuất huyết tiêu hóa trên cũng cần thận trọng khi sử dụng. Nếu người bệnh không thể sử dụng thuốc bọc niêm mạc Bismuth, có thể được chỉ định phác đồ 4 thuốc nhưng không chứa loại thuốc này.
4. Thuốc kháng histamin H2
Đây cũng là nhóm thuốc có khả năng giảm tiết dịch vị axit dạ dày, nhưng có hiệu quả ức chế kém hơn so với nhóm PPI. Do vậy, chúng ít được sử dụng trong phác đồ thuốc chữa vi khuẩn hp hiện nay và thường được dùng thay thế trong trường hợp người bệnh không thể sử dụng thuốc ức chế bơm proton.
Thuốc kháng histamin H2 hạn chế hoạt động sản xuất axit bằng cách ức chế cạnh tranh đối với histamin của tế bào thành. Thuốc có khả năng giảm tiết axit khi đói, đồng thời cũng giúp hạn chế tình trạng bài tiết axit được kích thích bởi thức ăn, insulin và caffeine.
Đọc qua: Dấu hiệu nhận biết trước khi xét nghiệm vi khuẩn HP cho bé
Một số tác dụng phụ khi dùng thuốc trị vi khuẩn HP
Việc sử dụng thuốc trị vi khuẩn HP có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn cho cơ thể. Trong đó, các tác dụng phụ của thuốc đặc trị vi khuẩn HP thường bao gồm:
- Amoxicillin: Sau 7 ngày sử dụng, thuốc có thể gây ngoại ban. Một số tác dụng phụ ít gặp hơn như: Tiêu chảy, buồn nôn, mề đay, ban đỏ, hội chứng Stevens-Johnson.
- Tetracycline: Thuốc trị vi khuẩn HP trong dạ dày Tetracycline có thể gây tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn và một số tác dụng phụ ít gặp như: Nổi mề đay, phù Quincke, hoặc tăng nhạy cảm khi tiếp xúc với ánh nắng.
- Tetracycline và Clarithromycin: Có thể gây rối loạn tiêu hóa, nôn mửa và một số trường hợp ít gặp bị rối loạn chức năng gan, nổi mề đay, mẩn ngứa, viêm gan, chóng mặt, buồn ngủ,…
- Metronidazole/ Tinidazole: Gây đau bụng, chán ăn, tiêu chảy, buồn nôn. Tuy nhiên các tác dụng không mong muốn này đều có xu hướng thuyên giảm sau khi phác đồ điều trị kết thúc.
- Thuốc bao phủ niêm mạc Bismuth: Các tác dụng phụ ít gặp như bệnh não, nôn mửa, buồn nôn, gây độc tính lên thận và thần kinh.
- Thuốc kháng histamin H2: Người dùng có thể bị choáng váng, tiêu chảy, mệt mỏi hoặc phát ban trong thời gian sử dụng. Ngoài ra, thuốc cũng có thể làm giảm bạch cầu, tăng transaminase huyết thanh và tăng creatinin huyết nhẹ.
- Thuốc ức chế bơm proton: Người bệnh có thể bị khô miệng, táo bón, đau bụng. Bên cạnh đó, thuốc cũng có thể khiến một số vi khuẩn có hại phát triển mạnh như Clostridium difficile, gây ra tình trạng viêm đại tràng giả mạc.
Bên cạnh, trong quá trình sử dụng thuốc trị vi khuẩn HP, người bệnh cũng có thể gặp phải một số tác dụng phụ không được đề cập trên đây. Tốt nhất, bạn nên thông báo với bác sĩ nếu nhận thấy cơ thể có các biểu hiện bất thường.
Chia sẻ thêm: HP dạ dày có chữa được không và mất bao lâu thì khỏi?
Những lưu ý khi dùng thuốc chữa HP dạ dày
Việc loại bỏ vi khuẩn HP trong dạ dày một cách hoàn toàn không phải điều dễ dàng bởi chúng có tính kháng cao. Đặc biệt, nếu người bệnh sử dụng thuốc sai cách hoặc không đều có thể khiến cho việc điều trị trở nên thất bại. Vì vậy, để đảm bảo có hiệu quả tốt nhất, khi sử dụng thuốc trị dạ dày HP bạn cần lưu ý:
- Chỉ sử dụng thuốc trị vi khuẩn HP khi đã được chẩn đoán chính xác thông qua các xét nghiệm vi khuẩn HP.
- Hầu hết các loại thuốc trị vi khuẩn HP, đặc biệt là thuốc kháng sinh đều có thể gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên các biểu hiện thường có mức độ nhẹ và sau khi ngưng thuốc sẽ thuyên giảm dần.
- Để có thể giảm các tác dụng phụ của thuốc trị vi khuẩn HP, người bệnh nên tăng cường bổ sung nước, trái cây rau xanh và sữa chua giúp làm sạch ống tiêu hóa và bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột.
- Helicobacter pylori là loại vi khuẩn có khả năng kháng thuốc cao. Do đó, để đảm bảo hiệu quả, bạn nên sử dụng thuốc đều đặn, đúng chỉ định, không tự ý thay đổi liệu lượng hoặc ngưng dùng thuốc.
- Người bệnh cũng không nên tự ý kết hợp với việc uống các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược tự nhiên, tránh việc kết hợp không phù hợp sẽ làm giảm hiệu quả điều trị.
- Để tăng hiệu quả của thuốc trị vi khuẩn HP, người bệnh nên đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, thường xuyên vận động và sinh hoạt khoa học. Điều này vừa giúp cơ thể khỏe mạnh vừa hỗ trợ ức chế hại khuẩn.
- Nên tránh tiếp xúc hoặc quá gần gũi với người khác trong thời gian trị bệnh. Bởi vi khuẩn HP có thể lây nhiễm sang người khỏe mạnh qua nước bọt, các vật dụng trung gian hoặc phân.
Phác đồ sử dụng thuốc trị vi khuẩn HP trong dạ dày được đánh giá là khá hiệu quả hiện nay. Tuy nhiên, người bệnh cần tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Bên cạnh đó, các loại thuốc điều trị vi khuẩn HP nêu trên chỉ mang tính tham khảo. Người bệnh chỉ sử dụng khi được chỉ định và tuyệt đối không tự ý mua thuốc về dùng.
Thông tin bổ sung