Viêm Họng Đỏ: Nguyên Nhân, Biểu Hiện Và Cách Chữa Trị

Viêm họng đỏ là một trong những dạng phổ biến của bệnh viêm họng, đặc trưng của bệnh là niêm mạc họng của người bệnh bị sung huyết, đỏ ửng và sưng tấy lên, kèm theo đó là cảm giác đau rát họng, sốt cao, ho, cơ thể mệt mỏi. Để nắm rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, mức độ nguy hiểm, hướng điều trị viêm họng đỏ, xin mời quý bạn đọc tham khảo ngay bài viết dưới đây.

Tổng quan bệnh học

Theo cấu tạo vòm họng có chứa các cơ hầu, nhiều mạch máu, dây thanh âm và amidan. Ở trạng thái bình thường vòm họng có màu hồng tươi, không sưng đỏ, không có mảng trắng, các hạt hay các nốt mụn mủ, chức năng nhai nuốt diễn ra tốt. Nhưng khi không may bị vi khuẩn, virus tấn công, vùng niêm mạc họng bị tổn thương và xảy ra viêm nhiễm. Một trong những bệnh lý phổ biến nhất đó chính là viêm họng đỏ.

Theo Thạc sĩ – Bác sĩ Cù Tuấn Anh – Hiện đang công tác tại chuyên khoa Tai Mũi Họng Favina Hospital Nam Hà Nội cho biết: Viêm họng đỏ thuộc dạng viêm họng cấp nên mức độ nguy hiểm không bằng so với các chứng viêm họng giả mạc, viêm họng hạt, viêm họng trắng. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng phổ biến nhất là trẻ nhỏ và người có sức đề kháng yếu kém.

Theo ghi nhận, chứng bệnh viêm họng đỏ khởi phát chủ yếu là do vi khuẩn, virus tấn công, đồng thời bệnh có nguy cơ lây lan nhanh chóng. Đặc trưng cơ bản của bệnh là vùng niêm mạc họng của người bệnh có màu đỏ, sung huyết, phù nề, kèm theo đó là cảm giác đau rát cổ họng, sốt cao, cơ thể mệt mỏi, ho nhiều.

Viêm họng đỏ có thể bộc phát riêng lẻ hoặc kết hợp cùng lúc với một số bệnh lý như cảm cúm, cảm lạnh, viêm amidan, viêm mũi họng cấp, viêm V.A…Chứng bệnh này thuộc dạng viêm họng cấp, nếu như được thăm khám và can thiệp kịp thời bệnh sẽ khỏi hoàn toàn sau khoảng 5 – 7 điều trị. Do đó khi mắc phải bệnh lý viêm họng đỏ người bệnh không nên quá lo lắng, mà cần nhanh chóng đến các trung tâm y tế để thăm khám ngay.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Cũng theo Bác sĩ Cù Tuấn Anh cho biết, nguyên nhân gây bệnh viêm họng đỏ chủ yếu do vi khuẩn, virus tấn công gây viêm nhiễm. Ngoài ra còn rất nhiều các yếu tố nguy cơ gây bệnh khác, chẳng hạn như môi trường bị ô nhiễm, thời tiết khí hậu thay đổ thất thường, chế độ ăn uống, sinh hoạt không khoa học.

Dưới đây là những nguyên nhân chính và các yếu tố nguy cơ khiến bệnh viêm họng đỏ sớm bộc phát, cụ thể:

• Do virus: Theo ghi nhận có khoảng 60 – 80% trường hợp bệnh nhân mắc viêm họng đỏ nguyên nhân là do virus xâm nhập. Các loại virus phổ biến nhất được kể đến như virus cúm, virus EBV, Zona, virus Herpes, Adeno virus, virus Coxsackie, Parainfluenzae.
• Do vi khuẩn: Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh viêm họng đỏ. Có khoảng 20 – 40% bệnh nhân mắc bệnh là do vi khuẩn gây nên. Một số loại vi khuẩn điển hình nhất đó là liên cầu khuẩn nhóm A, còn nhóm B, C, G thường ít gặp, tụ cầu vàng, vi khuẩn kị khí, Moraxella Catarrhalis…
• Thời tiết: Vào mùa đông lạnh hoặc thời điểm giao mùa từ nóng sang lạnh, thời tiết mưa nắng thay đổi thất thường khiến cho cơ thể không kịp thích nghi với môi trường dẫn đến mắc các chứng bệnh về đường hô hấp trong đó có viêm họng đỏ.
• Ô nhiễm môi trường: Thường xuyên tiếp xúc môi trường nhiều khói bụi, chất độc hóa học, khói thuốc lá cũng là những tác nhân chính khiến cho bệnh viêm họng đỏ sớm khởi phát.
• Thói quen sinh hoạt: Lười đánh răng, súc miệng, súc họng, ngậm tay, mút tay, không vệ sinh bàn tay sạch sẽ trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh…đều là những thói quen sinh hoạt xấu khiến cho cơ thể dễ mắc các chứng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
• Chế độ ăn uống: Ăn không đủ chất, thường xuyên ăn các thực phẩm thô cứng, nhiều dầu mỡ, đồ lạnh, đồ ngọt, uống nước ngọt có ga, đồ uống chứa cồn sẽ khiến vùng hầu họng dễ bị tổn thương gây viêm.

Tìm Hiểu Thêm: Uống Nước Đá Có Bị Viêm Họng Không? Điều Bạn Nên Biết

Triệu chứng và chẩn đoán

Bệnh viêm họng đỏ thường có diễn biến phức tạp, thời gian ủ bệnh khá lâu. Ngoài triệu chứng điển hình đó là niêm mạc họng sưng đỏ, xuất huyết thì người bệnh có khá nhiều dấu hiệu tương tự các chứng bệnh về đường hô hấp trên khác, cụ thể:

• Sốt cao từ 38.5 độ trở lên, các cơn sốt có thể bộc phát mọi thời điểm.
• Ho nhiều, có thể ho có đờm hoặc không có đờm.
• Cảm giác nóng và khô họng, sau đó chuyển thành đau rát họng, cơn đau tăng lên khi nhai nuốt thức ăn, nói.
• Có cảm giác vướng víu khó chịu, chán ăn, ăn không ngon miệng, ăn ít.
• Do vướng víu nên người bệnh hay khạc nhổ dẫn đến tình trạng khàn tiếng nhẹ.
• Nghẹt mũi, khó thở, chảy nước mũi.
• Cơ thể mệt mỏi, đau nhức khắp các cơ, ớn lạnh, mạch đập nhanh, lưỡi bẩn, môi rất khô.
• Bề mặt Amidan có chất nhầy bao phủ và sưng to, khi nhìn từ bên ngoài vào thấy cổ bị sưng, nổi hạch cổ.

Tùy vào thể trạng sức khỏe, nguyên nhân gây bệnh mà người bệnh viêm họng đỏ sẽ có những triệu chứng biểu hiện ra bên ngoài khác nhau. Các triệu chứng này có thể xuất hiện cùng một lúc hoặc riêng lẻ, tuy nhiên ngay khi thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường chúng ta nên đến các trung tâm y tế để thăm khám ngay.

Thông thường, bác sĩ sẽ tiến hành quan sát và dựa vào các triệu chứng lâm sàng trên cơ thể người bệnh để đưa ra chẩn đoán chính xác về nguyên nhân và mức độ bệnh nặng nhẹ. Trường hợp bệnh diễn biến quá phức tạp khó chẩn đoán, có thể tiến hành làm các xét nghiệm máu cơ bản để kiểm tra lượng bạch cầu trong máu.

Bệnh viêm họng đỏ nguy hiểm không?

Viêm họng đỏ là một dạng phổ biến của viêm họng, đối với những trường hợp có sức đề kháng tốt sau khoảng 3 – 4 ngày điều trị bệnh sẽ khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, cũng có khá nhiều người chủ quan không thăm khám để bệnh tiến triển nặng nề gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Một số biến chứng nguy hiểm mà bệnh nhân viêm họng đỏ có thể gặp phải đó là:

• Biến chứng tại chỗ như sưng tấy vùng hầu họng, áp xe thành họng, viêm amidan cấp tính.
• Nguy cơ mắc các chứng bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm phổi, viêm phế quản, viêm tai giữa, viêm thanh quản, viêm mũi họng cấp, viêm xoang.
• Một số biến chứng tuy khá hiếm gặp nhưng mức độ nguy hiểm cao đó là viêm ngoài màng tim, viêm cầu thận, thấp tim, viêm khớp, thậm chí bị ung thư vòm họng.

Có thể kết luận, bệnh viêm họng đỏ không hề nghiêm trọng nếu như được phát hiện và điều trị kịp thời. Còn nếu như không được can thiệp đúng cách hoặc chủ quan không chữa trị thì các triệu chứng tiến triển ngày càng trầm trọng, lây lan viêm nhiễm sang các bộ phận lân cận. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống mà còn đe dọa tính mạng người bệnh.

Tham Khảo Ngay: Viêm Họng Uống Thuốc Gì? Gợi ý 13 Thuốc Chữa Viêm Họng Hiệu Quả 

Phương pháp điều trị bệnh viêm họng đỏ hiệu quả

Theo các bác sĩ chuyên khoa, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ bệnh nặng nhẹ để đưa ra phác đồ điều trị hợp lý. Tuy nhiên, bệnh viêm họng đỏ chủ yếu do vi khuẩn gây ra nên cần phải có sự can thiệp của thuốc kháng sinh thì mới loại bỏ được các triệu chứng bệnh.

Để điều trị bệnh viêm họng đỏ, người bệnh cần kết hợp song song giữa việc uống thuốc theo đơn vừa tự cải thiện các triệu chứng tại nhà thì mới nhanh khỏi bệnh, cụ thể:

Sử dụng thuốc Tây y

Đơn thuốc điều trị viêm họng đỏ thường bao gồm một số loại như hạ sốt, giảm đau, kháng sinh, thuốc tăng sức đề kháng, cụ thể:

• Thuốc hạ sốt: Hầu như bệnh nhân viêm họng đỏ đều gặp triệu chứng sốt cao trên 38.5 độ C, do đó cần uống thuốc hạ sốt để loại bỏ các cơn sốt tránh để sốt quá cao, kéo dài quá lâu gây co giật rất nguy hiểm. Các loại thuốc hạ sốt được dùng phổ biến nhất đó là Paracetamol,  Meloxicam, Aspirin, Ibuprofen…
• Thuốc giảm đau: Viêm họng đỏ khiến người bệnh luôn có cảm giác đau rát cổ họng, triệu chứng này sẽ không khỏi nếu như không được can thiệp bởi thuốc. Một số thuốc giảm đau được kể đến như dung dịch súc miệng Clorat kali 1%, thuốc bôi tại chỗ Glycerin borat 5%, Paracetamol.
• Thuốc kháng sinh: Trường hợp viêm họng đỏ do virus gây ra thì không cần sử dụng kháng sinh, còn nếu nguyên nhân do vi khuẩn thì bắt buộc bác sĩ phải kê đơn các loại thuốc kháng sinh thì mới khỏi bệnh, chẳng hạn như Erytromycin, Amoxicilin.

Thuốc Tây y luôn đem lại hiệu quả cao, tác dụng nhanh chóng, tại chỗ vừa tiện lợi, ít tốn kém chi phí nên được rất nhiều bệnh nhân lựa chọn sử dụng. Tuy nhiên, chúng ta cần lưu ý uống thuốc chữa viêm họng theo đúng hướng dẫn chỉ định trong toa. Tuyệt đối không được thay đổi tăng giảm liều lượng thuốc vì có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm khó lường trước được.

Cải thiện các triệu chứng bệnh tại nhà

Đối với bất kỳ chứng bệnh nào, việc hỗ trợ điều trị tại nhà sẽ góp phần cải thiện các triệu chứng nhanh chóng, từ đó nhanh khỏi bệnh. Người bệnh nên thực hiện tốt các vấn đề như ăn uống, sinh hoạt, nghỉ ngơi, cụ thể như sau:

• Cần súc miệng bằng nước muối pha loãng để vừa loại bỏ vi khuẩn độc hại ra khỏi hầu họng, vừa giúp làm dịu các cơn đau.
• Nên uống nhiều nước để tránh tình trạng cổ họng bị khô gây đau rát, ngoài ra nên bổ sung thêm nước ép trái cây, rau củ quả tươi để tăng sức đề kháng.
• Có thể cải thiện các triệu chứng đau rát, sưng viêm bằng cách uống các loại trà thảo dược từ thiên nhiên như mật ong chanh, hoa cúc, bạc hà, húng quế.
• Tuyệt đối không được uống nước đá lạnh, các thực phẩm chứa chất kích thích như rượu bia, nước ngọt có ga, kem lạnh, thức ăn thô cứng.
• Nên nghỉ ngời nhiều, tránh làm việc quá sức thì mới có đủ sức để chống lại bệnh tật.
• Có thể sử dụng máy làm ẩm không khí để tránh tình trạng khô rát họng, nhiệt độ phòng ngủ không nên để quá lạnh.
• Nên các món ăn mềm, dễ nuốt như canh, soup, cháo, hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn đông lạnh, dưa muối chua.
• Khi đi ra đường nên bịt khẩu trang, giữ ấm cổ họng để tránh vùng hầu họng bị kích ứng thêm.

Xem Thêm: Phương Pháp Chữa Đau Họng Bằng Diện Chẩn Mới Nhất Của Bộ y Tế

Biện pháp hòng ngừa bệnh viêm họng đỏ

Tuy không thể phòng ngừa triệt để bệnh viêm họng đỏ xảy ra, tuy nhiên nếu như thực hiện tốt chế độ ăn uống, sinh hoạt một cách khoa học, lành mạnh sẽ giúp loại bỏ nguy cơ thấp nhất mắc phải chứng bệnh này. Cụ thể chúng ta nên chú ý những điều sau:

• Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đồng thời không nên dùng chung các vật dụng cá nhân như quần áo, chăn màn, bát đũa, ly nước, khăn lau mặt.
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ bằng cách đánh răng đều đặn mỗi ngày, ngoài ra nên súc miệng, súc họng bằng dung dịch nước muối loãng để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn ra khỏi hầu họng.
• Vào mùa đông lạnh nên giữ ấm cổ họng, khi ra đường cần bịt khẩu trang để tránh tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất độc hại, môi trường ô nhiễm.
• Một điều mà ít ai chú ý thực hiện đó chính là cần thay bàn chải đánh răng mới sau khoảng 3 tháng sử dụng để tránh các vi khuẩn độc hại ẩn chứa trong bàn chải.
• Trường hợp sống trong môi trường bị ô nhiễm nặng cần sử dụng máy lọc không khí, trồng thêm cây xanh xung quanh nhà ở.
• Dọn dẹp nhà ở sạch sẽ, tránh bụi bẩn, lông thú, đặc biệt là trong nhà có người có cơ địa mẫn cảm dễ bị ứng.
• Không nên quá lạm dụng các đồ uống lạnh, rượu bia, nước ngọt, ăn đồ chứa nhiều gia vị cay nóng.
• Cần rửa tay sạch sẽ thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, nhất là trước khi ăn, sau khi đi ra đường về, sau khi đi vệ sinh.
• Uống nhiều nước để tránh khô cổ họng, khiến cho vi khuẩn, virus dễ xâm nhập gây bệnh.
• Ăn uống đầy đủ chất, tập thể dục thể thao thường xuyên, đều đặn để giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật.
• Đối với trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh các bậc cha mẹ nên tiêm phòng đầy đủ các mũi vacxin cho con để phòng ngừa bệnh tốt hơn.

Viêm họng đỏ là căn bệnh phổ biến, có thể gặp ở mọi trường hợp, không phân biệt độ tuổi, giới tính. Bệnh tuy không quá nguy hiểm, nhưng gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, chất lượng đời sống của bệnh nhân. Do đó ngay khi thấy cơ thể có những dấu hiệu nghi ngờ bệnh thì chúng ta nên thăm khám ngay, tránh chủ quan khiến bệnh tiến triển nặng rất khó chữa.

Có Thể Bạn Muốn Biết:

• Viêm Họng Ho Ra Máu: Nguyên Nhân Và Giải Pháp Điều Trị
• Trẻ Hay Bị Viêm Họng Tái Đi Tái Lại Và Cách Khắc Phục Hiệu Quả Bố Mẹ Nên Biết