Theo ghi nhận, tỷ lệ người mắc bệnh viêm họng hạt đang có xu hướng ngày càng tăng cao, nguyên nhân là do môi trường ô nhiễm, thời tiết thường xuyên thay đổi khiến cho cơ thể không đủ sức đề kháng chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh. Căn bệnh này nếu như không được can thiệp sớm sẽ chuyển sang thể mãn tính, tái phát liên tục, đồng thời gây ra nhiều biến chứng như ung thư vòm họng, viêm cầu thận, viêm khớp cực kỳ nguy hiểm.
Viêm họng hạt là gì?
Viêm họng hạt (Pharyngitis County) thuộc dạng viêm họng mãn tính kéo dài. Đối tượng mắc bệnh có thể bao gồm cả trẻ nhỏ và người lớn, đặc biệt là những người có sức đề kháng yếu kém, vệ sinh răng miệng không đảm bảo sạch sẽ, mắc các bệnh lý nền về đường hô hấp nhất là viêm họng cấp không được điều trị dứt điểm, tái phát liên tục khiến cho niêm mạc họng bị tổn thương nghiêm trọng, sung huyết, hình thành các hạt màu đỏ trong cổ họng.
Đặc trưng của bệnh viêm họng hạt là khô họng, đau họng, ngứa rát khó chịu, có nhiều các hạt màu đỏ ở trong cổ họng, ho có đờm hoặc ho khan, sốt cao, nổi hạch, mệt mỏi chán ăn khiến cơ thể suy nhược. Bệnh không chỉ gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống người bệnh mà còn có thể dẫn đến một số biến chứng cực kỳ nguy hiểm như viêm màng ngoài tim, ung thư vòm họng đe dọa tính mạng con người.
Chuyên Gia Giải Đáp: Bệnh Viêm Họng Mãn Tính Có Nguy Hiểm Không ? Và Những Lưu ý Người Bệnh Cần Tránh
Phân loại viêm họng hạt
Dựa vào thời điểm khởi phát bệnh và các triệu chứng điển hình biểu hiện ra bên ngoài mà bệnh viêm họng hạt được chia làm hai loại cơ bản đó là viêm họng hạt cấp tính và mạn tính, cụ thể từng loại như sau:
- Viêm họng hạt cấp tính: Tức là bệnh mới khởi phát, lúc này các triệu chứng bệnh rất giống viêm họng cấp khiến nhiều người nhầm lẫn và chủ quan không thăm khám và điều trị sớm. Chủ yếu tự mua thuốc uống tại nhà hoặc áp dụng các phương pháp chữa trị dân gian.
- Viêm họng hạt mạn tính: Khi bị viêm họng hạt cấp tính không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ khiến các triệu chứng tiến triển nặng nề dẫn đến thể mạn tính, cụ thể bệnh kéo dài trên 3 tuần. Trường hợp mạn tính sẽ rất khó chữa dứt điểm, mất nhiều thời gian, công sức điều trị, sau khi khỏi bệnh rất dễ tái phát trở lại.
Tốt nhất ngay từ khi nhận thấy cơ thể, đặc biệt là vùng cổ họng có những dấu hiệu bất thường, chúng ta không nên chủ quan mà hãy nhanh chóng đến các trung tâm y tế để được thăm khám, điều trị sớm. Tránh để bệnh tiến triển nặng dẫn đến thể mạn tính khó chữa, đồng thời gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh viêm họng hạt
Nguyên nhân gây bệnh viêm họng hạt có thể do yếu tố khách quan lẫn chủ quan, nắm rõ các tác nhân gây bệnh sẽ giúp người bệnh cũng như bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác về bệnh và có hướng điều trị đúng đắn. Dưới đây là một số nguyên nhân gây bệnh và yếu tố tác động khiến bệnh ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, cụ thể:
- Thời tiết thay đổi: Vào thời điểm giao mùa hoặc mùa đông lạnh, thời tiết thay đổi đột ngột khiến cho cơ thể không kịp thích ứng, nhất là những trường hợp có sức khỏe yếu kém rất dễ bị các loại vi khuẩn, virus tấn công gây nên các bệnh về đường hô hấp, trong đó có viêm họng hạt.
- Mắc bệnh lý nền: Những người đã và đang mắc các chứng bệnh về đường hô hấp như viêm họng cấp tái đi tái lại, viêm amidan, viêm mũi xoang mạn tính, trào ngược dạ dày thực quản, lệch vẹo vách ngăn mũi, polyp mũi thường có nguy cơ cao mắc bệnh viêm họng hạt.
- Môi trường sống ô nhiễm: Thường xuyên làm việc trong môi trường chứa nhiều chất độc hóa học, khí thải công nghệ, khói bụi, khói thuốc lá hoặc không gian sống không được vệ sinh sạch sẽ, có nhiều lông thú, sợi vải cũng đều là những tác nhân hàng đầu gây ra các căn bệnh về đường hô hấp.
- Chế độ ăn uống: Thường xuyên ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ, lạm dụng các đồ uống kích thích như rượu bia, nước ngọt có ga, nước đá lạnh rất dễ khiến cho cổ họng bị kích thích gây tổn thương dẫn đến tình trạng viêm nhiễm.
- Lối sống không lành mạnh: Vấn đề vệ sinh răng miệng không đảm bảo, lười súc miệng đều tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn, virus xâm nhập hoặc tự nảy sinh khiến cho vòm họng bị viêm nhiễm nghiêm trọng.
- Yếu tố cơ địa: Những người có cơ địa nhạy cảm, sức khỏe yếu, mắc bệnh di truyền, sức đề kháng và hệ miễn dịch kém không đủ để chống lại các tác nhân gây bệnh có thể khiến cho niêm mạc họng dễ bị tấn công và mắc bệnh viêm họng hạt.
Đừng Bỏ Lỡ: 5 Cách Chữa Viêm Họng Ho Có Đờm Đơn Giản Và Hiệu Quả Tại Nhà
Triệu chứng điển hình của bệnh viêm họng hạt
Viêm họng hạt có nhiều triệu chứng rất giống với viêm họng cấp tính, do đó nhiều người bị nhầm lẫn. Sau một khoảng thời gian ủ bệnh trong vòng 4 – 5 ngày, viêm họng hạt bắt đầu khởi phát. Lúc này, bệnh nhân thường có những triệu chứng điển hình như:
- Sốt: Đầu tiên người bệnh thường xuất hiện triệu chứng sốt từ 38 – 39 độ C, đặc biệt là trẻ nhỏ sốt cao 40 độ khiến nhiều cha mẹ lo lắng. Kèm theo đó là cơ thể luôn trong tình trạng uể oải, mệt mỏi, không đủ sức làm việc.
- Đau cổ họng: Tiếp theo đó bệnh nhân có dấu hiệu đau họng, rát họng khó chịu, khó nuốt. Đặc biệt các cơn đau tăng mạnh khi ăn, nhai nuốt và ho hen.
- Có nhiều hạt đỏ: Triệu chứng rõ ràng và dễ dàng phân biệt viêm họng hạt với các loại viêm họng hay các bệnh về đường hô hấp khác đó chính là cổ họng xuất hiện rất nhiều các hạt màu đỏ nổi lên trên bề mặt niêm mạc. Kích thước các hạt đỏ lớn nhỏ khác nhau, chúng khiến cho người bệnh luôn có cảm giác vướng víu, khó chịu ở họng.
- Ho nhiều: Ổ viêm trong niêm mạc họng bị kích thích khiến cho người bệnh thường xuyên ho, có thể ho khan hoặc ho có đờm, các cơn ho kéo dài dai dẳng, nhất là khi tiếp xúc với thời tiết lạnh, uống đồ lạnh hay vào ban đêm.
- Sưng họng, nổi hạch: Khi được kiểm tra hoặc sờ tay lên cổ, hai bên góc hàm người bệnh sẽ cảm thấy có hạch nổi kèm theo cảm giác nhau nhức, đặc biệt là khi dùng tay ấn mạnh vào.
- Ngứa họng: Ngứa ngáy cổ họng rất khó chịu, do đau họng, ho nhiều, có cảm giác vướng víu nên người bệnh thường khạc nhổ, khiến cho niêm mạc họng thêm phần tổn thương.
- Triệu chứng toàn thân: Ngoài những triệu chứng tại chỗ điển hình nói trên, người bệnh viêm họng hạt thường kém ăn, mệt mỏi, đau nhức đầu dẫn đến mất sức, suy nhược cơ thể.
Trường hợp bệnh nhân gặp một hoặc nhiều các triệu chứng xuất hiện song song nhau, chứng tỏ bệnh đã tiến triển nặng. Lúc này cần thăm khám ngay để bác sĩ đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác thì mới có hướng điều trị phù hợp. Hiện nay, có những phương pháp chẩn đoán cơ bản sau:
- Chẩn đoán lâm sàng: Đầu tiên bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng như đau họng, nổi hạch cổ, có nhiều hạt li ti trong cổ họng, sốt cao…cùng với việc điều tra tiền sử bệnh nhân với các câu hỏi như thời gian khởi phát bệnh lúc nào? Đã từng tiếp xúc với người bệnh viêm họng hạt chưa? Từ đó đưa ra kết luận chính xác mức độ, tình trạng bệnh hiện tại.
- Chẩn đoán cận lâm sàng: Một số trường bệnh tiến triển nặng, phức tạp, gặp nhiều biến chứng nguy hiểm bác sĩ cần thực hiện nội soi thanh quản, chụp X-Quang phổi, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ thì mới đưa ra được chẩn đoán chính xác.
Đọc thêm: Chia Sẻ 4 Cách Dùng Cây Thù Lù Trị Viêm Họng Từ Dân Gian
Mức độ nguy hiểm của bệnh viêm họng hạt cần lưu ý
Là một chứng bệnh về đường hô hấp phổ biến và thường xuyên gặp phải, do đó nhiều người thắc mắc bệnh viêm họng hạt có nguy hiểm không? Theo các chuyên gia, viêm họng hạt là một dạng viêm họng mãn tính gây ra do đó rất khó điều trị. Trường hợp chủ quan không chữa trị hoặc điều trị sai cách có thể gây ra nhiều biến chứng cực kỳ nguy hiểm, cụ thể như:
- Viêm tấy quanh amidan: Khi các triệu chứng viêm họng hạt kéo dài lâu ngày không được chữa trị, các loại vi khuẩn, virus không được tiêu diệt, chúng sẽ ngày càng phát triển và tấn công các bộ phận lân cận, đặc biệt là amidan khiến cho vùng này sưng tấy, đau rát khó chịu, gây nên bệnh viêm amidan.
- Áp xe họng: Một trong những biến chứng phổ biến của bệnh viêm họng hạt đó chính là áp xe họng. Lúc này người bệnh phải đối mặt với những triệu chứng như cảm giác đau họng dữ dội nhất là khi nuốt, đau nhức cơ hàm, tim đập nhanh, sốt cao, nước tiểu sậm màu. Nếu không được can thiệp sẽ dẫn đến khó thở, thậm chí ngạt thở.
- Ung thư vòm họng: Đây được xem là biến chứng nguy hiểm, nặng nề nhất đối với bệnh nhân mắc bệnh viêm họng hạt. Các tác nhân gây bệnh không được tiêu diệt sẽ xâm nhập vào bên trong cơ thể và phá hủy các tế bào cũng như cấu trúc vòm họng gây ra tình trạng ung thư vòm họng. Lúc này bệnh rất khó cứu chữa, người bệnh đối mặt với nguy cơ tử vong cao.
- Một số biến chứng khác: Bệnh viêm họng hạt nếu không được can thiệp đúng cách còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm khác như thấp tim, thấp khớp, viêm tai giữa, viêm phổi, viêm cầu thận, viêm xoang.
Khi bị viêm họng hạt nếu phát hiện sớm và được điều trị đúng cách các triệu chứng sẽ biến mất sau khoảng 1 đến 2 tuần. Nhưng nếu chủ quan hoặc điều trị sai cách sẽ dẫn đến thể mãn tính rất khó chữa trị, mất nhiều thời gian và công sức. Ngoài ra, vấn đề nhanh khỏi bệnh hay không còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như tình trạng bệnh, cơ địa bệnh nhân, chế độ ăn uống, sinh hoạt.
Tham Khảo Ngay: Phương Pháp Điều Trị Viêm Họng Bằng Diện Chẩn Hiệu Quả Nhất Hiện Nay
Điều trị bệnh viêm họng hạt
Viêm họng hạt có tự khỏi không là thắc mắc của khá nhiều bệnh nhân, tuy nhiên theo các bác sĩ chuyên khoa cho biết: Để điều trị bệnh viêm họng hạt hiệu quả, trước hết chúng ta cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh, nếu như bệnh khởi phát do các bệnh lý nền như viêm phế quản, viêm xoang, viêm mũi thì cần điều trị triệt để các chứng bệnh này. Sau đó mới bắt đầu chữa trị viêm họng hạt.
Tùy vào mức độ bệnh nặng nhẹ, thể trạng sức khỏe bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường để chữa trị viêm họng hạt sẽ áp dụng những cách sau:
Điều trị nội khoa
Sử dụng thuốc Tây y chữa trị bệnh viêm họng hạt được xem là một phương pháp phổ biến và được nhiều người lựa chọn áp dụng. Bởi vì hiệu quả mang lại nhanh chóng, tại chỗ đồng thời đơn giản, nhanh gọn, không mất nhiều thời gian, chi phí. Một số loại thuốc được chỉ định điều trị viêm họng hạt như:
- Thuốc kháng sinh: Nhóm thuốc này có tác dụng làm giảm khả năng hoạt động của tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Có hai loại thuốc thường dùng nhất đó là Macrolid và Beta Lactam.
- Thuốc kháng viêm: Nhằm làm giảm các triệu chứng viêm nhiễm và ngăn chặn lây lan sang các bộ phận lân cận, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân uống thuốc kháng viêm Prednisolon, có thể kết hợp thêm một số loại khác để nâng cao hiệu quả.
- Thuốc giảm đau, hạ sốt: Trường hợp bệnh nhân viêm họng hạt bị sốt cao 38 – 39 độ kèm theo cảm giác cổ họng đau nhức, sưng tấy, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau, hạ sốt nhằm làm giảm các triệu chứng này.
- Dung dịch súc họng: Súc miệng, súc họng hằng ngày giúp cho khoang miệng sạch sẽ, loại bỏ vi khuẩn độc hại, hỗ trợ điều trị bệnh nhanh khỏi. Một số loại dung dịch súc họng mà bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân sử dụng như nước muối sinh lý NaCl, dung dịch Givalex, Listerin, Betadin.
Thuốc Tây điều trị bệnh đem lại hiệu quả nhanh chóng, tại chỗ, tuy nhiên người bệnh nên chú ý sử dụng thuốc theo đúng liều lượng, chỉ định của bác sĩ. Có nhiều người nghĩ rằng uống nhiều sẽ nhanh khỏi bệnh, nhưng điều này hoàn toàn sai lầm, mà ngược lại có thể khiến cơ thể bị sốc thuốc, ngộ đốc rất nguy hiểm.
Tham khảo: 5 Cách Chữa Viêm Họng Mủ Trắng Tại Nhà Hiệu Quả Bạn Đừng Bỏ Qua
Tiểu phẫu đốt hạt
Phương pháp này được chỉ định cho những bệnh nhân viêm họng hạt ở lưỡi, viêm họng hạt mạn tính hoặc cổ họng xuất hiện các hạt viêm to. Hiện nay có khá nhiều kỹ thuật đốt hạt chữa trị viêm họng hạt, chẳng hạn như đốt điện, đốt lạnh, đốt tia Laser. Đốt viêm họng hạt thường không gây đau và cũng không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe người bệnh, sau khi thực hiện tiểu phẫu bệnh nhân sẽ không còn cảm giác đau nhức, vướng víu khó chịu ở cổ họng và được xuất viện ngay trong ngày.
Sau khi đốt hạt điều trị viêm họng hạt, bệnh nhân cần chú ý thực hiện chế độ ăn uống khoa học, kiêng cử theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Bởi vì nếu như để nhiễm trùng vết thương sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Trường hợp bệnh tái lại sẽ nặng hơn, việc điều trị gặp nhiều khó khăn, phức tạp.
Điều trị bệnh tại nhà
Đối với bất kỳ căn bệnh nào cũng vậy, ngoài việc điều trị bệnh bằng các biện pháp khoa học theo chỉ định của bác sĩ thì bệnh nhân cần thực hiện tốt chế độ ăn uống, sinh hoạt hằng ngày thì mới giúp làm giảm các triệu chứng và hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả. Cụ thể, người bệnh viêm họng hạt cần lưu ý những điều sau:
- Thức ăn cần được nấu chín và sử dụng đồ ăn mềm như súp, cháo, canh để giúp bệnh nhân dễ nuốt, không gây kích thích đau đớn cổ họng.
- Ngoài chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, người bệnh viêm họng hạt nên bổ sung thêm lượng Protein và Vitamin vì đây đều là những thành phần tốt cho người bệnh.
- Nên uống nhiều nước để tránh bị khô cổ họng, bổ sung thêm nước mật ong, trà gừng nóng để giúp làm ấm họng, giảm đau ngứa rát khó chịu.
- Tuyệt đối không được ăn những thực phẩm chứa nhiều axit, đồ khô cứng, cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ chiên nướng vì chúng sẽ khiến niêm mạc họng bị tổn thương thêm.
- Nghỉ ngơi lấy lại sức, giữ tinh thần thoải mái, nâng cao sức khỏe bằng cách tập luyện thể dục, thể thao.
- Khi đi ra đường hoặc tiếp xúc với các dị nguyên như lông thú, đồ len, lau dọn nhà cửa nên bịt khẩu trang cẩn thận để tránh bụi bẩn bay vào họng.
Những việc làm này tuy đơn giản nhưng góp phần hỗ trợ điều trị bệnh một cách tích cực, hiệu quả. Do đó, bệnh nhân nên cố gắng thực hiện tốt để nhanh chóng loại bỏ các triệu chứng, nhanh khỏi bệnh hoàn toàn.
Đọc Thêm: Top Thuốc Chữa Viêm Họng Của Mỹ An Toàn Và Chóng Khỏi Bệnh Nhất
Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm họng hạt
Một trong những nguyên nhân cơ bản gây bệnh viêm họng hạt đó chính là virus, vi khuẩn xâm nhập vào đường hô hấp khiến cho vùng niêm mạc họng bị tổn thương. Bệnh có khả năng lây lan nhanh thông qua con đường tiếp xúc trực tiếp như nói chuyện cùng người bệnh và gián tiếp như sử dụng chung đồ dùng cá nhân như khăn mặt, chén bát…
Do đó, sau khi điều trị khỏi bệnh chúng ta cần phòng ngừa để tránh bệnh tái đi tái lại, đồng thời hạn chế nguy cơ thấp nhất mắc phải chứng bệnh này bằng những việc làm đơn giản sau:
- Đảm bảo vệ sinh răng miệng sạch sẽ bằng cách đánh răng thường xuyên ngày hai lần sáng tối để loại bỏ hết vi khuẩn độc hại trú ngụ trong vòm miệng.
- Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với bụi bẩn, chất độc hại, sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn để tránh vi khuẩn đi vào cơ thể bằng con đường ăn uống.
- Hạn chế tiếp xúc với các loại bụi bẩn, không khí ô nhiễm, trường hợp công việc và môi trường làm việc bắt buộc phải tiếp xúc thì chúng ta nên trang bị đầy đủ đồ bảo hộ lao động như quần áo, mũ nón, khẩu trang, bao tay chân.
- Khi thời tiết chuyển mùa, đặc biệt là không khí lạnh chúng ta cần giữ ấm cơ thể nhất là vùng cổ và vùng miệng bằng cách quàng khăn, bịt khẩu trang khi ra đường.
- Trường hợp người bệnh mắc các bệnh lý như viêm xoang, viêm amidan cấp tính, trào ngược dạ dày thực quản cần điều trị dứt điểm bệnh.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần để sớm phát hiện bệnh, tránh gặp những biến chứng nguy hiểm.
- Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, cân bằng các loại khoáng chất, vitamin nhằm tăng sức đề kháng chống lại bệnh tật.
- Luyện tập thể dục thể thao nâng cao sức khỏe, chú ý lúc tập thể dục nên bổ sung đầy đủ nước không nên để họng bị khô.
Khi mắc bệnh viêm họng hạt không chỉ gây ra nhiều rắc rối trong vấn đề sinh hoạt, ăn uống mà còn khiến sức khỏe người bệnh bị giảm sút. Nếu như không được điều trị tích cực có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó, nếu phát hiện cơ thể có những dấu hiệu cảnh báo bệnh chúng ta nên thăm khám sớm. Tuy không thể phòng ngừa triệt để căn bệnh này nhưng nếu thực hiện lối sống khoa học, lành mạnh sẽ giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh hiệu quả.
Có Thể Bạn Muốn Biết:
- Trẻ Sốt Viêm Họng Mấy NgàyCó Nguy Hiểm Không? Cách Điều Trị
- Top 9+Thuốc Trị Viêm Họng Tốt Nhất Hiện Nay
