Bệnh Chàm Khô Ở Tay: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả
Chàm khô ở tay chủ yếu ảnh hưởng đến các ngón tay với những triệu chứng đặc trưng như khô da, nứt nẻ hoặc bong tróc da. Vùng da bị bệnh còn có cảm giác ngứa ngáy hoặc nhiễm trùng và để lại sẹo xấu nếu không được điều trị tốt. Việc tìm ra được chính xác nguyên nhân gây bệnh có ý nghĩa rất quan trọng đối với quá trình chữa trị và phòng ngừa bệnh chàm khô đầu ngón tay tái phát.
⇒ Tìm hiểu thêm: Những điều cần biết về bệnh chàm khô
Chàm khô ở tay là gì?
Chàm khô ở tay là một dạng thường gặp của bệnh chàm gây tổn thương cho một hay cả hai tay, thường gặp nhất là ở các đầu ngón tay. Bệnh ảnh hưởng đến lớp sừng bảo vệ bên ngoài da tay, khiến da trở nên khô, bong tróc kèm theo cảm giác ngứa ngáy. Một số trường hợp còn bị phù nề, nứt nẻ da tay gây đau rát khó chịu.
Trên cơ thể, đôi tay của chúng ta chịu trách nhiệm chính trong nhiều hoạt động và phải tiếp xúc thường xuyên với nước, chất tẩy rửa, hóa chất, phấn hoa, bụi bẩn, côn trùng, thực phẩm và vô số thứ khác. Nếu không được chăm sóc, phục hồi đúng cách, da tay sẽ trở nên khô ráp, nhạy cảm và dễ dạng bị vi khuẩn cùng các yếu tố dị nguyên tấn công dẫn đến tổn thương và kích thích các triệu chứng bệnh chàm khô đầu ngón tay bùng phát.
Chàm khô ở tay có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi đối tượng, bao gồm cả trẻ em lẫn người trưởng thành. Bệnh có tính chất mãn tính và có thể bùng phát từng đợt khi gặp các yếu tố thuận lợi.
Nguyên nhân gây chàm khô ở tay
Bệnh chàm khô ở tay có thể khởi phát và ảnh hưởng đến bất kỳ vị trí nào ở tay, chẳng hạn như đầu ngón tay, lòng bàn tay, mu bàn tay, khuỷu tay… Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được khẳng định nhưng sự xuất hiện của các triệu chứng bệnh có liên quan mật thiết với nhiều yếu tố như:
- Di truyền: Nhiều trường hợp bị chàm khô ở đầu ngón tay hay các vị trí khác được xác định là có tiền sử mắc bệnh trong gia đình, đặc biệt là các vấn đề do dị ứng gây ra như bệnh viêm da cơ địa, eczema, tổ đỉa, hen suyễn… Các trường hợp có gen di truyền rất dễ bùng phát bệnh ngay từ khi còn nhỏ.
- Căng thẳng kéo dài: Tâm lý không tốt có thể tác động tiêu cực đến khả năng miễn dịch cũng như sức khỏe của da tay. Theo đó thì tình trạng căng thẳng kéo dài có thể khiến cho hệ miễn dịch và làn da trở nên nhạy cảm, dễ bị kích thích khi tiếp xúc với các yếu tố có hại gây bệnh.
- Tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng: Đây được xem là nguyên nhân gây chàm khô ở tay thường gặp nhất. Lúc này, các dấu hiệu bệnh có thể xuất hiện sau khi tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên như lông thú cưng, thuốc tẩy, bột giặt, xăng dầu, phấn hoa, bụi bẩn, nấm mốc…
- Thay đổi thời tiết: Bệnh chàm khô thường dễ tái phát vào thời điểm giao mùa, khi thời tiết chuyển đột ngột từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại. Làn da cũng như hệ miễn dịch thích ứng không kịp và trở nên suy yếu, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm và các tác nhân có hại tấn công gây chàm khô da tay hoặc ảnh hưởng đến bất kỳ vùng da nào trên cơ thể.
- Vệ sinh da kém: Da tay không được vệ sinh sạch sẽ, thường xuyên ẩm ướt, dính bụi bẩn hoặc chăm sóc không đúng cách khiến cho da bị khô, tích tụ vi khuẩn. Bệnh chàm khô ở tay được xem là một hậu quả tất yếu.
- Các nguyên nhân khác: Lạm dụng thuốc Tây, rối loạn nội tiết, sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp, mắc bệnh tự miễn, rối loạn trao đổi chất, da khô,…
⇒Chuyên gia phân tích: Bệnh Chàm Có Lây Không?
Triệu chứng chàm khô ở tay
Bệnh chàm khô ở tay có các triệu chứng khá dễ nhận biết. Bạn nên thận trọng tìm đến bác sĩ khám khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như:
- Vùng da bị bệnh khô ráp
- Có mảng da đỏ ở vùng tổn thương
- Nổi mụn nước nhỏ
- Bong tróc da
- Ngứa ngáy râm ran hoặc dữ dội ở khu vực bị ảnh hưởng
- Da nứt nẻ hoặc chảy máu
Chàm khô đầu ngón tay được xem là hay gặp nhất. Trường hợp này bạn sẽ thấy vùng đầu ngón tay hơi đỏ, da khô ráp, ngứa ngáy và có vết nứt kèm theo từng mảng da chết bong tróc ra ngoài. Các triệu chứng tăng nặng hơn sau khi dùng tay trực tiếp giặt đồ, rửa bát hoặc tiếp xúc với các chất gây dị ứng.
Bệnh chàm khô ở tay có nguy hiểm không?
Đôi bàn tay của chúng ta phải thực hiện rất nhiều công việc hàng ngày, trong sinh hoạt lẫn trong lao động. Khi bị chàm khô ở tay, những hoạt động này không thể tiến hành bình thường. Việc cọ sát, cầm nắm đồ vật, tiếp xúc với nước hay chất tẩy rửa thường xuyên đều có thể khiến cho các triệu chứng chàm khô đầu ngón tay trở nên nghiêm trọng.
Bệnh chàm khô còn mang theo những cơn ngứa khiến người bệnh vô cùng khó chịu. Cảm giác ngứa có thể xuất hiện về đêm làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, nghiêm trọng hơn là mất ngủ. Hơn nữa, sự xuất hiện của vết nứt và các mảng da bong tróc còn ảnh hưởng đến vẻ đẹp thẩm mỹ của đôi tay, khiến cho người bệnh mất tự tin khi giao tiếp và cũng là một trở ngại cho những người làm việc trong lĩnh vực làm đẹp, nhất là khi đối tượng mắc bệnh là nữ giới.
Ngoài ra, bệnh chàm khô ở tay còn có thể gây ra một số biến chứng khác như:
- Nhiễm trùng, bội nhiễm da do không giữ gìn vệ sinh đôi tay sạch sẽ.
- Lở loét da tay do vi khuẩn phát triển mạnh và xâm nhập vào trong các vết nứt. Trường hợp này, da có thể bị tổn thương nghiêm trọng, lâu lành và còn để lại di chứng.
- Chàm khô toàn thân do tổn thương từ tay lan rộng ra xung quanh do bệnh không được kiểm soát và điều trị tốt.
- Để lại sẹo thâm, sẹo lồi hay sẹo lõm. Vết sẹo có thể tồn tại vĩnh viễn gây mất thẩm mỹ.
⇒ Xem thêm: Trẻ Bị Chàm Sữa Có Để Lại Sẹo Không? Cách Phòng Ngừa và Xử Lý
Chẩn đoán chàm khô ở tay
Bệnh chàm khô ở tay nói chung và chàm khô đầu ngón tay nói riêng được chẩn đoán thông qua kiểm tra, thăm khám ngoài da và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết.
Tại phòng khám da liễu, bác sĩ sẽ kiểm tra da tay của bạn để tìm kiếm dấu hiệu của tổn thương và đánh giá mức độ bệnh. Bên cạnh đó, một số vấn đề có thể được đưa ra trao đổi như:
- Các dấu hiệu bạn đang gặp phải, thời gian xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng.
- Tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình
- Các loại thuốc đang sử dụng
- Tình trạng dị ứng với thực phẩm, thuốc hay hóa mỹ phẩm,…
- Thú nuôi trong nhà
- Tình trạng sức khỏe tâm lý
- Tính chất nghề nghiệp…
Để xác định tác nhân gây bệnh, bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện xét nghiệm dị ứng. Việc tìm ra được yếu tố dị nguyên gây kích ứng da tay có ý nghĩa rất quan trọng đối với quá trình điều trị cũng như phòng ngừa bệnh chàm khô đầu ngón tay tái phát.
Cách điều trị chàm khô ở tay
Mục tiêu của quá trình điều trị bệnh chàm khô ở tay là kiểm soát các triệu chứng và loại bỏ nguyên nhân gây bệnh. Ngoài việc sử dụng thuốc bác sĩ kê đơn, bệnh nhân có thể kết hợp chữa trị bệnh bằng các mẹo tự nhiên để đẩy nhanh quá trình hồi phục da tay.
Những sự lựa chọn để chữa chàm khô ở tay bao gồm:
1. Điều trị bệnh chàm khô da tay bằng Y khoa
+ Dùng thuốc:
Y học hiện đại chủ yếu sử dụng các loại kem bôi hay thuốc uống để điều trị chàm khô ở tay. Các loại kem bôi chỉ có tác dụng tại chỗ nên thích hợp với người bị nhẹ. Trường hợp bệnh tiến triển nặng, diện tích tổn thương lớn và lan rộng hoặc có biến chứng nhiễm trùng thì sử dụng thuốc uống là điều cần thiết. Đôi khi, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp cả thuốc bôi ngoài và thuốc uống để khống chế bệnh từ cả hai phía, giảm thiểu tác dụng phụ cho cơ thể.
Các nhóm thuốc trị chàm khô ở tay thường được bác sĩ kê đơn bao gồm:
- Thuốc chứa Corticoid: Giảm ngứa, giảm viêm mạnh bằng cách chống dị ứng, ngăn chặn quá trình sản sinh các chất gây viêm trong cơ thể. Thời gian điều trị bằng thuốc Corticoid thường chỉ kéo dài trong 1 – 2 tuần. Thuốc dù có tác dụng nhanh nhưng lại ẩn chứa nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Thuốc kháng Histamin: Giúp làm giảm các triệu chứng do dị ứng gây ra, đặc biệt là tình trạng ngứa da tay.
- Thuốc kháng sinh: Loại thuốc này được bác sĩ kê đơn để điều trị nhiễm trùng, giúp tiêu diệt vi khuẩn, giảm hiện tượng sưng viêm, phù nề ở vùng da tay bị chàm khô.
- Các loại thuốc khác: Thuốc bạt sừng, thuốc ức chế miễn dịch, dung dịch sát trùng tại chỗ…
Trong quá trình điều trị bệnh chàm khô đầu ngón tay bằng thuốc, bệnh nhân cũng cần thoa kem dưỡng ẩm mỗi ngày để làm dịu kích ứng cho da, giảm hiện tượng ngứa ngáy, bong tróc hoặc nứt nẻ, giúp da tay mềm mại và nhanh được tái tạo hơn.
⇒ Bạn cần biết: 11 Thuốc Điều trị Chàm Khô Hiệu Quả [Chuyên Gia Khuyên Dùng]
+ Trị chàm khô ở tay bằng quang trị liệu:
Quang trị liệu (liệu pháp ánh sáng) hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong điều trị chàm khô đầu ngón tay và nhiều vấn đề khác về da. Phương pháp này sử dụng đèn chiếu ánh sáng cực tím PUVA, UVB để tác động lên vùng da tay bị tổn thương nhằm mục đích giảm ngứa, kích thích tái tạo các mô bị viêm, làm tăng tổng hợp vitamin D, tăng cường khả năng hoạt động của hệ thống tự vệ và chống vi khuẩn trong da.
Thử nghiệm lâm sàng cho thấy, quang trị liệu cho hiệu quả tích cực với cả trường hợp bị chàm khô toàn thân hoặc chàm khô tại một vị trí nhất định trên cơ thể. Khoảng 70% các trường hợp đã cải thiện tốt triệu chứng bệnh sau khi được chiếu đèn.
Tuy nhiên, do tác động từ tia cực tím, bệnh nhân được chữa chàm khô ở tay bằng quang trị liệu cũng phải đối mặt với nguy cơ bị ung thư da cao hơn và một số rủi ro tiềm ẩn khác. Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người đang cho con bú cần cân nhắc kỹ giữa lợi ích và nguy cơ trước khi áp dụng phương pháp này.
2. Cách trị chàm khô ở tay tại nhà
Một số mẹo chữa chàm khô tại nhà có thể giúp bệnh nhân giảm nhẹ triệu chứng và nâng cao hiệu quả của thuốc điều trị. Các phương pháp này đang được áp dụng rộng rãi trong dân gian nhưng phần lớn đều chưa được khoa học chứng minh. Vì vậy, người bệnh nên thận trọng sàng lọc và tham vấn ý kiến của bác sĩ điều trị trước khi thực hiện.
Dưới đây là một số nguyên liệu thiên nhiên dễ kiếm đang được nhiều bệnh nhân sử dụng để chữa chàm khô tại nhà:
+ Bột yến mạch: Sát khuẩn, dưỡng ẩm, tẩy da chết, kích thích tái tạo các mô bị tổn thương
- Lấy 2 thìa bột yến mạch trộn chung với một ít sữa tươi không đường
- Chờ vài phút cho bột nở ra rồi lấy thoa lên vùng da tay bị chàm khô
- Massage nhẹ nhàng vài phút để các dưỡng chất thẩm thấu vào bên trong, đồng thời kích thích các mảng da chết bong ra ngoài.
- Để hỗn hợp khô tự nhiên và dùng nước ấm rửa lại cho sạch.
+ Dầu dừa hoặc dầu ô liu: Giảm khô hoặc nứt da tay, ức chế phản ứng viêm
- Lấy một lượng dầu dừa hoặc dầu ô liu vừa đủ thoa trực tiếp lên vùng da tay bị chàm.
- Lưu lại 20 – 30 phút cho dầu thẩm thấu và phát huy tác dụng diệt khuẩn, kháng viêm, cấp ẩm.
- Thực hiện 2 – 3 lần mỗi ngày để các triệu chứng bệnh chàm khô ở tay nhanh thuyên giảm.
⇒ Bỏ Túi Ngay: 5 Mẹo Trị Chàm Khô Bằng Dầu Dừa Cực Hay
+ Khoai tây: Bổ sung nhiều nước và vitamin cho da bớt khô, sát trùng, xoa dịu cơn ngứa.
- Rửa sạch 1 củ khoai tây tươi rồi gọt bỏ lớp vỏ bên ngoài
- Thái nhỏ khoai, giã lấy nước cốt thoa lên da hoặc đem hấp chín và trộn chung với sữa tươi đắp lên vùng tổn thương.
- Thực hiện đều đặn mỗi tuần 3 – 4 lần.
+ Muối: Kháng viêm, sát khuẩn mạnh, ngăn ngừa nhiễm trùng
- Pha nước muối sinh lý theo tỷ lệ 9g muối/1 lít nước. Dùng để rửa tay mỗi ngày 1 – 2 lần. Chú ý không pha nước muối quá mặn gây khô và kích ứng da tay nghiêm trọng hơn.
- Hoặc pha vài hạt muối vào trong chậu nước tắm nếu chàm khô đầu ngón tay lan rộng ra toàn thân.
Cách trị chàm khô ở tay tại nhà cho hiệu quả chậm nên chỉ thích hợp áp dụng trong giai đoạn nhẹ khi các triệu chứng mới xuất hiện. Phương pháp này cũng đòi hỏi sự kiên trì từ người bệnh và chỉ mang đến kết quả tốt khi hợp cơ địa. Tránh tự áp dụng khi chưa tham khảo qua ý kiến bác sĩ.
Phòng ngừa chàm khô ở tay tái phát
Chàm khô ở tay là căn bệnh mãn tính và rất dễ tái phát nếu không có phương pháp dự phòng thích hợp. Để ngăn chặn bệnh tái đi tái lại nhiều lần, trong sinh hoạt và ăn uống hàng ngày người bệnh cần lưu ý:
- Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin A, B, C, E vào trong bữa ăn. Chúng giúp củng cố hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng cho da, giảm viêm và bảo vệ da tay trước sự tấn công của các tác nhân có hại.
- Tránh tiếp xúc với các tác nhân có thể gây dị ứng, kích ứng da. Mang bao tay để bảo vệ da khi cần thiết.
- Bôi kem dưỡng ẩm thích hợp cho da tay kết hợp uống đủ nước mỗi ngày để chống khô da tay.
- Tránh sử dụng các thực phẩm chứa nhiều chất béo có hại, gia vị cay, đồ ngọt, bia, rượu.
- Kiêng tuyệt đối các thực phẩm, đồ uống từng khiến bạn bị dị ứng.
- Không sử dụng thuốc Tây bừa bãi khi chưa thăm khám và được bác sĩ kê đơn.
- Ngưng hút thuốc lá
- Thoa kem chống nắng và mang bao tay để bảo vệ da khi ra ngoài nắng.
- Giải tỏa căng thẳng bằng cách tập thể dục, dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân và thực hiện những sở thích riêng. Tránh mang công việc về nhà.
- Rửa tay thường xuyên và giữ cho đôi tay luôn khô ráo.
Bệnh chàm khô ở tay có thể được kiểm soát và phòng ngừa tốt nếu bạn tích cực điều trị và chăm sóc cơ thể đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong quá trình chữa bệnh, cần tuyệt đối tránh xa các yếu tố dị nguyên, tăng cường bổ sung các thực phẩm có lợi và tránh stress để hạn chế các dấu hiệu khó chịu và giúp tổn thương nhanh hồi phục.
⇒ Tham khảo thêm: Nhận Biết và Điều Trị Chàm Khô Tróc Vảy Hiệu Quả
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!