Đau dạ dày nôn ra máu là dấu hiệu thường gặp của tình trạng chảy máu dạ dày. Đây là tình trạng nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Thậm chí đe dọa cả tính mạng. Chính vì vậy người bệnh cần đặc biệt cẩn trọng.
Đau dạ dày nôn ra máu là bị gì?
Đau dạ dày nôn ra máu là triệu chứng nghiêm trọng có liên quan đến vấn đề bất thường ở đường tiêu hóa. Triệu chứng này đặc trưng bởi cơn đau dữ dội xuất hiện ở vùng thượng vị. Đi kèm với đó là hiện tượng nôn ra máu tươi hay dịch có màu nâu cà phê.
Đa phần các trường hợp, đau dạ dày nôn ra máu là dấu hiệu cảnh báo tình trạng chảy máu dạ dày. Đây là tình trạng xảy ra khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương nặng. Thường xuất hiện các ổ viêm loét khiến cho tĩnh mạch bị vỡ và chảy máu. Tình trạng này nếu không kịp thời kiểm soát có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Thậm chí đe dọa cả tính mạng.
Triệu chứng đau dạ dày bị nôn ra máu
Đau dạ dày và nôn ra máu là những dấu hiệu mà người bệnh thường gặp phải khi bệnh chuyển biến nặng. Cụ thể, bạn sẽ có cảm giác buồn nôn, nôn ra máu đen hoặc máu tươi, trong đó có cả thức ăn và kèm cảm giác chướng bụng khó chịu. Cũng có nhiều trường hợp nôn ra thức ăn rồi mới nôn ra máu. Ngoài ra, người bị đau dạ dày nôn ra máu còn kèm theo các triệu chứng sau:
- Thay đổi sắc tố da: Những trường hợp bị đau dạ dày nôn ra máu da thường nhợt ngạt, thiếu sức sống. Nguyên nhân là chính là do dạ dày bị tổn thương nên khả năng chuyển hóa và hấp thu dưỡng chất bị giảm.
- Đi ngoài ra phân đen: Do máu bị oxy hóa từ dạ dày đi theo thức ăn xuống ruột kết, sau đó chuyển sang màu nâu đen và được đào thải qua phân.
- Choáng váng, mệt mỏi: Nôn, đi ngoài ra máu nhiều sẽ khó tránh khỏi tình trạng mệt mỏi và choáng váng, hoa mắt, đổ mồ hôi cũng như tụt huyết áp.
- Thiếu máu: Người bệnh bị đau dạ dày đi ngoài kéo dài có thể dẫn tới tình trạng thiếu máu, người mệt mỏi, choáng, đổ mồ hôi và huyết áp giảm… Đây là những dấu hiệu cho biết cơ thể đang bị thiếu máu trầm trọng.
- Nôn ra máu: Đây là triệu chứng điển hình của tình trạng xuất huyết dạ dày. Máu nôn ra có thể có màu đỏ tươi hoặc chuyển thành màu nâu đen tùy từng trường hợp. Như đã đề cập, người bệnh có thể nôn ra thức ăn kèm máu hoặc kèm dịch vị ở từng giai đoạn và thời điểm khác nhau.
- Đau vùng thượng vị: Thông thường những cơn đau được cảm nhận rõ rệt ở vị trí giữa bụng trên, ngay dưới lồng ngực. Khi ấn vào vùng này, các cơn đau có thể giảm nhẹ nhưng khi thả ra lại đau dữ dội hơn. Triệu chứng này sẽ âm ỉ hoặc dữ dội tùy trường hợp. Nó cũng đi kèm với hàng loạt biểu hiện khác như: Đau dạ dày, tiêu hóa, trào ngược dạ dày và sốt,…
Tìm hiểu thêm về:
- Các Vị Trí Đau Dạ Dày Phổ Biến Và Cách Điều Trị Hiệu Quả Nhất
Nguyên nhân gây đau dạ dày nôn ra máu
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng đau dạ dày nôn ra máu. Bao gồm:
1. Viêm loét dạ dày tá tràng
Viêm loét dạ dày tá tràng đề cập đến sự xuất hiện các ổ viêm loét ở niêm mạc dạ dày và tá tràng (phần đầu của ruột non). Các ổ viêm loét thường xảy ra khi lớp niêm mạc bị bào mòn quá mức.
Bệnh lý này nếu không được kiểm soát đúng cách thì có thể tiến triển nặng nề. Đặc biệt là các ổ loét có thể ăn sâu và khiến tĩnh mạch bị vỡ gây chảy máu. Đây là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau dạ dày nôn ra máu.
2. U lành tính ở dạ dày
Khối u lành tính dạ dày là một bệnh hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 5% các bệnh lý về dạ dày. Tình trạng này thường ít gây ra các triệu chứng cơ năng. Tuy nhiên nếu khối u phát triển to thì có thể xuất hiện nhiều triệu chứng hơn.
Người bệnh có thể bị đau âm ỉ vùng thượng vị dạ dày, luôn cảm thấy đầy bụng, khó tiêu và chán ăn. Một số trường hợp, nếu có áp lực từ thức ăn hay acid dịch vị, khối u lành tính ở dạ dày vẫn có khả năng gây xuất huyết.
3. Ung thư dạ dày
Bệnh ung thư dạ dày ở giai đoạn đầu thường chưa có triệu chứng rõ rệt. Đa phần các trường hợp đều chỉ phát hiện được khi mà các tế bào ung thư đã ảnh hưởng rộng.
Đau dạ dày nôn ra máu có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư dạ dày. Nếu là do nguyên nhân này thì người bệnh có thể gặp phải một số triệu chứng khác đi kèm. Phải kể đến như sụt cân, đi ngoài phân đen, đầy bụng sau khi ăn, chán ăn…
Xem thêm:
- Các Cấp Độ Của Bệnh Đau Dạ Dày Và Cách Xử Lý An Toàn Cho Người Bệnh
4. Hội chứng Mallory Weiss
Hội chứng Mallory Weiss đề cập đến sự xuất hiện của vết rách ở niêm mạc thực quản hoặc dạ dày. Vết rách này chủ yếu xảy ra ở vị trí giao giữa thực quản và dạ dày. Nguyên nhân thường là do nôn ói sau khi tiêu thụ quá nhiều rượu.
Nôn ra máu có thể là do hội chứng Mallory Weiss gây ra. Tuy nhiên trong hầu hết các trường hợp đều chỉ bị nôn ra máu ở mức độ từ nhẹ đến trung bình. Rất hiếm khi xảy ra tình trạng xuất huyết tiêu hóa nặng.
Hội chứng Mallory Weiss thường tự khỏi trong khoảng 10 ngày mà không cần can thiệp các điều trị đặc biệt. Tuy nhiên một số trường hợp có thể gây a các biến chứng. Điển hình như chảy máu nghiêm trọng không cầm. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời thì người bệnh có thể bị tử vong.
5. Sử dụng kháng sinh kéo dài
Sử dụng kháng sinh kéo dài thường rất dễ gặp phải các tác dụng ngoại ý. Đặc biệt là gây ra nhiều ảnh hưởng không tốt cho hoạt động của hệ tiêu hóa.
Các chuyên gia cho biết, dùng kháng sinh kéo dài rất dễ làm mất cân bằng hệ vi sinh bên trong dạ dày và đường ruột. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ bị nhiễm khuẩn tiêu hóa và chảy máu dạ dày. Từ đó gây ra tình trạng đau dạ dày nôn ra máu.
6. Trào ngược dạ dày
Trào ngược dạ dày là tình trạng các dịch vị – acid bị trào ngược lên thực quản. Khi mắc bệnh, bạn sẽ có các biểu hiện đau rát vùng thượng vị, hay bị ợ hơi, ợ chua,… Ngoài ra, dịch acid bị trào ngược lên thực quản cùng với sức nóng của nó sẽ khiến cơ quan này bị bỏng rát, gây viêm loét và chảy máu. Từ đó người mắc bệnh trào ngược dạ dày có thể bị nôn ra máu.
7. Xuất huyết dạ dày
Trường hợp bệnh viêm loét dạ dày không được điều trị sớm mà để bệnh diễn biến trong một thời gian dài sẽ rất dễ gây nên tình trạng xuất huyết dạ dày. Không chỉ là những cơn đau tức bụng mà nó còn làm cho người bệnh bị đi ngoài hoặc nôn ra máu.
Lượng máu chảy nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào mức độ bệnh nặng hay nhẹ. Trường hợp chảy máu kéo dài hoặc chảy ồ ạt cùng lúc có thể khiến người bệnh bị thiếu máy và ảnh hưởng cực xấu tới tình trạng sức khỏe nói chung và tính mạng nói riêng.
Đọc thêm: Xuất Huyết Dạ Dày Nhẹ: Dấu Hiệu Và Cách Xử Trí An Toàn, Hiệu Quả
8. Nhiễm virus Ebola
Đau bụng, nôn ra máu có thể là dấu hiệu thông báo bạn đã bị nhiễm virus Ebola. Ebola là một loại virus nguy hiểm và có thể gây tử vong nên cần được cấp cứu, chữa trị sớm. Khi mắc bệnh, ngoài sốt, đau cơ, đau đầu, đau bụng, tiêu chảy,… thì chúng có thể khiến người bệnh nôn hoặc đi ngoài ra máu.
Do bệnh dễ lây lan từ người này qua người khác nên bạn cần cẩn thận và nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp để đảm bảo sức khỏe cho bản thân.
9. Ngộ độc hóa chất
Nếu không may uống phải các loại hóa chất hóa học như asen, alo, acid khác,… chúng có thể làm cho bạn bị đau bụng, nôn ra máu. Khi gặp phải trường hợp này, hãy nhanh chóng tới các cơ sở y tế để được tẩy rửa dạ dày, tránh làm ảnh hưởng tới sức khỏe và tính mạng của bản thân.
Không ít người cảm thấy lo lắng khi gặp phải tình trạng đau dạ dày bị nôn ra máu. Nhưng bạn không nên quá sợ hãi vì có thể đây chỉ là căn bệnh lành tính. Để đảm bảo an toàn và hạn chế xảy ra nguy cơ xấu hãy tới các cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán chính xác cũng như có biện pháp xử lý kịp thời.
10. Các yếu tố rủi ro khác
Ngoài những nguyên nhân chính nêu trên thì tình trạng đau dạ dày nôn ra máu còn có nguy cơ phát sinh cao hơn do một số yếu tố rủi ro khác. Bao gồm:
- Chấn động mạnh thần kinh.
- Căng thẳng, stress kéo dài.
- Chấn thương.
- Nhiễm khuẩn.
- Lạm dụng rượu bia.
- Thay đổi thời tiết đột ngột.
Xem thêm thông tin: Trào Ngược Dạ Dày Ra Máu Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị
Đau dạ dày nôn ra máu có nguy hiểm không?
Theo nhận định từ các chuyên gia, đau dạ dày nôn ra máu là một trong những biến chứng nghiêm trọng. Đặc biệt là nó có khả năng gây tử vong nếu không kịp thời kiểm soát. Trong các trường hợp xuất huyết cấp, người bệnh có thể bị mất nhiều máu. Từ đó dẫn tới tình trạng hạ huyết áp, suy hô hấp và thậm chí là đe dọa tính mạng.
Còn với các trường hợp bị chảy máu nhẹ và dai dẳng thì các biến chứng cũng có thể dễ dàng phát sinh. Thường gặp nhất là thiếu máu, mệt mỏi, suy nhược cơ thể. Đồng thời còn làm tăng nguy cơ thủng dạ dày hay phát triển ung thư.
Có thể thấy rằng, đau dạ dày nôn ra máu là triệu chứng rất nguy hiểm. Nếu không may gặp phải tình trạng này thì người bệnh cần lập tức đến bệnh viện. Bác sĩ sẽ tiến hành, kiểm tra, chẩn đoán và cầm máu sớm nhất có thể. Từ đó tránh được các vấn đề rủi ro ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Chuyên gia giải đáp: Đau dạ dày có bị lây không? Có di truyền không?
Chẩn đoán đau dạ dày nôn ra máu
Trước khi đưa ra cách xử lý phù hợp, bác sĩ cần tiến hành chẩn đoán nguyên nhân gây đau dạ dày nôn ra máu. Ngoài xem xét tiền sử bệnh thì bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm sau:
Nội soi dạ dày
Đây là thủ thuật chẩn được áp dụng phổ biến nhất trong chẩn đoán chảy máu dạ dày. Bác sĩ sẽ tiến hành đưa ống nội soi vào trong dạ dày, sau đó xác định vị trí xuất huyết. Đồng thời có thể tiêm các chất đông máu vào vị trí này để ngăn ngừa tình trạng chảy máu kéo dài.
Chụp X-quang
Với trường hợp này, bác sĩ sẽ yêu cầu chụp X-quang có Baryt – một chất cản quang được dùng để giúp hiển thị rõ nét hơn biểu hiện bất thường của các cơ quan tiêu hóa. Chụp X-quang có Baryt được thực hiện với mục đích xác định nguyên nhân gây chảy máu.
Mổ bụng thăm dò
Thủ thuật này chỉ được áp dụng trong các trường hợp các xét nghiệm trên không thể xác định được nguyên nhân gây chảy máu. Bác sĩ sẽ tiến hành mổ bụng để kiểm tra dạ dày cũng như các cơ quan tiêu hóa khác.
Đọc ngay: 6 Biến Chứng Của Bệnh Viêm Loét Dạ Dày Nên Chú Ý
Xử lý và điều trị khi bị đau dạ dày nôn ra máu
Như đã đề cập, đau dạ dày nôn ra máu là một tình trạng đau dạ dày cấp tính cần được kiểm soát trong thời gian sớm nhất. Chính vì vậy, khi gặp phải tình trạng này, người bệnh cần chủ động đến bệnh viện ngay lập tức. Xử lý kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và bảo tồn tính mạng.
1. Xử lý ban đầu
Sau khi bệnh nhân nhập viện, bác sĩ sẽ tiến hành truyền dịch qua đường tĩnh mạch. Điều này giúp cân bằng điện giải và phòng ngừa hiện tượng hạ huyết áp quá mức. Với những trường hợp bị nôn ra máu quá nhiều, bác sĩ sẽ tiến hành truyền máu, kết hợp thực hiện các biện pháp hồi sức.
Khi tình trạng của bệnh nhân đã ổn thì bác sĩ mới tiến hành nội soi để chẩn đoán và điều trị. Khi nội soi, bác sĩ có thể tiêm một số chất hỗ trợ đông máu vào vị trí bị xuất huyết. Ngoài ra có thể thực hiện tiêm kẹp mạch máu bị tổn thương hoặc sử dụng tia laser, dò nhiệt hay đốt điện nhằm mục đích cầm máu.
Với các trường hợp chảy máu dạ dày không đáp ứng với phương pháp nội soi thì bac sĩ sẽ chỉ định thực hiện các phương pháp chẩn đoán khác. Mặc dù hiếm xảy ra nhưng một số ít trường hợp, bác sĩ buộc phải thực hiện phẫu thuật mở để xác định nguyên nhân và tiến hành cầm máu cho người bệnh.
2. Điều trị nguyên nhân
Khi ổ xuất huyết đã được kiểm soát thì bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán nguyên nhân. Và tiếp đến là yêu cầu người bệnh điều trị các nguyên nhân gây đau dạ dày nôn ra máu. Thường gặp nhất là nhiễm vi khuẩn Hp, viêm loét dạ dày tá tràng hay u lành tính hoặc ung thư dạ dày.
Với từng nguyên nhân sẽ có giải pháp điều trị khác nhau. Cụ thể như sau:
– Viêm loét dạ dày tá tràng:
- Thuốc kháng acid.
- Thuốc ức chế bơm proton.
- Thuốc kháng histamin.
- Thuốc chữa đau dạ dày Gastropulgite
– Nhiễm vi khuẩn Hp:
- Thuốc kháng sinh.
- Thuốc ức chế bơm proton.
- Một loại kháng sinh hỗ trợ khác.
– U lành tính/ Ung thư dạ dày:
- Ưu tiên phẫu thuật cắt bỏ u.
- Với các khối u ác tính không thể phẫu thuật thì có thể dùng hóa trị kết hợp với xạ trị.
Việc điều trị bằng bất cứ phương pháp nào cũng cần chú ý tuân thủ phác đồ mà bác sĩ chỉ định. Đặc biệt là điều trị bằng thuốc, tuyệt đối không tùy ý cân chỉnh liều lượng hay ngừng dùng khi chưa nhận được yêu cầu từ bác sĩ.
Đọc thêm: Top 10 cách chữa xuất huyết dạ dày bằng thuốc nam hiệu quả nhất
Biện pháp phòng ngừa đau dạ dày nôn ra máu
Tình trạng đau dạ dày nôn ra máu đa phần liên quan đến các bệnh đường tiêu hóa. Song song với việc điều trị nguyên nhân, người bệnh cần chú ý thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa.
Dưới đây là các vấn đề cần lưu ý:
- Uống đủ 2 lít nước/ ngày để đảm bảo hoạt động tiêu hóa. Bên cạnh nước lọc thì các loại nước uống tốt cho dạ dày có thể bổ sung thêm là nước ép từ rau củ quả tươi.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Nên tăng cường các thực phẩm tốt cho hoạt động tiêu hóa. Điển hình như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám, sữa chua, thực phẩm giàu Omega-3… Hạn chế tiêu thụ đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, thức ăn chế biến sẵn, đồ muối chua, thực phẩm chứa nhiều acid…
- Không uống rượu bia hay các thức uống chứa cồn và các chất kích thích. Tránh hút thuốc lá hay hít phải khói thuốc lá thụ động.
- Tuyệt đối không được lạm dụng các loại thuốc giảm đau hay chống viêm không steroid. Đây là các loại thuốc tây có thể làm phát sinh rủi ro lên dạ dày và hệ tiêu hóa.
- Người bệnh có thể sử dụng một số loại thảo dược tốt cho tiêu hóa. Đồng thời hỗ trợ thúc đẩy tốc độ phục hồi tổn thương ở niêm mạc dạ dày. Điển hình như nghệ, đơn tướng quân, chè dây, nha đam…
- Mỗi ngày nên dành tối thiểu 30 phút cho các hoạt động thể chất phù hợp. Thường xuyên tập thể dục giúp điều hòa nhu động ruột, làm giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Giảm khối lượng công việc, dành nhiều thời gian hơn cho việc nghỉ ngơi. Nên ngủ đúng giờ, đủ giấc và kiểm soát tốt tình trạng căng thẳng, stress.
Đau dạ dày nôn ra máu là tình trạng nghiêm trọng cần được xử lý kịp thời. Ngoài tích cực điều trị theo phác đồ bác sĩ đưa ra thì người bệnh cần thực hiện tốt các biện pháp chăm sóc và dự phòng tại nhà. Đây là cách tốt nhất để bảo vệ chức năng tiêu hóa.
Có thể bạn quan tâm:
- Gợi Ý 9 Cách Chữa Dạ Dày Bằng Nghệ Tươi Cực Hiệu Quả
- Hướng Dẫn Cách Chữa Dạ Dày Bằng Lá Ổi Đúng Cách