Ngoài đặc tính thanh nhiệt và giải độc, chè dây còn có công dụng chữa bệnh viêm đại tràng. Các nghiên cứu sơ bộ cho thấy, thảo dược này có thể giảm nhẹ một số triệu chứng do rối loạn chức năng đại tràng như táo bón, đầy hơi, ăn uống kém và chướng bụng.
Chè dây và công dụng chữa viêm đại tràng
Chè dây là loài thực vật dây leo mọc hoang nhiều ở các tỉnh miền núi nước ta. Mặc dù là cây mọc dại nhưng tất cả các bộ phận của thảo dược này (lá, cành, thân,…) đều có đặc tính dược lý và được sử dụng phổ biến trong điều trị các vấn đề sức khỏe thường gặp. Hiện nay, tác dụng chữa bệnh của chè dây cũng đã được nghiên cứu qua nhiều nghiên cứu khoa học.
Chè dây thường được dùng để nấu nước uống hằng ngày để làm mát cơ thể, chống viêm, giải độc và giảm đau. Hơn nữa, thảo dược này có vị ngọt, nhạt nên rất dễ uống. Chè dây cũng được biết đến với tác dụng chống loét dạ dày và giảm các triệu chứng của bệnh viêm loét dạ dày tá tràng. Bên cạnh đó, cây thuốc này còn được sử dụng để điều trị viêm đại tràng cấp tính và mãn tính.
Các nghiên cứu cho thấy, flavonoid toàn phần trong chè dây có tác dụng kháng viêm và giảm đau. Tác dụng này đã được chứng minh thông qua thực nghiệm lâm sàng ở chuột nhắt trắng được gây đau bằng dung dịch acid acetic 0.1%. Thực nghiệm này cho thấy, sử dụng nước sắc chè dây có thể giảm viêm và cơn đau đường ruột do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Đặc biệt, dịch chiết từ cây chè dây có khả năng kháng khuẩn mạnh. Flavonoid trong thảo dược này có hiệu quả kháng khuẩn đối với Escherichia coli (trực trùng coli) và Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng). Trong đó, trực trùng coli là một trong những tác dụng chủ yếu gây viêm đại tràng. Bằng cách ức chế chủng vi trùng có hại, hiện tượng viêm ruột già và các triệu chứng rối loạn tiêu hóa sẽ được cải thiện đáng kể.
Bên cạnh đó, chè dây còn chứa các thành phần chống oxy hóa mạnh như dihydromyricetin và myricetin. Các thành phần này góp phần giảm mức độ viêm ruột già và hỗ trợ cải thiện các triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở bệnh nhân bị viêm đại tràng. Tuy nhiên, nghiên cứu về hiệu quả chữa viêm đại tràng của chè dây chỉ mới ở mức sơ bộ. Do đó, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng mẹo chữa từ thảo dược này.
Xem thêm: Top 12 Bài Thuốc Nam Chữa Bệnh Đau Đại Tràng Bạn Có Thể Tham Khảo
Cách dùng chè dây chữa bệnh viêm đại tràng
Chè dây là cây thuốc nam quý có công dụng chữa viêm đại tràng và viêm loét dạ dày. Để cải thiện triệu chứng của bệnh, nhân nhân thường dùng nước chè dây uống hằng ngày. Ngoài ra, nước chè dây còn có tác dụng thanh nhiệt, làm mát cơ thể và phòng ngừa chứng nóng trong vào những ngày thời tiết nóng bức.
Cách nấu nước chè dây hỗ trợ điều trị bệnh viêm đại tràng:
– Chuẩn bị nguyên liệu:
- Chè dây khô: Lựa chọn loại có màu xanh lục úa (do đã được phơi khô), giòn, mùi thơm nhẹ. Không sử dụng chè dây có màu đen và có mùi mốc/ mùi hôi (do bị mốc hoặc chế biến không đúng cách).
- Chè dây tươi: Nếu quanh nhà có sẵn cây chè dây, bệnh nhân có thể thu hoạch dược liệu tươi và sơ chế trước khi sử dụng. Nên thu hoạch vào tháng 4 – 10 hằng năm vì đây thời điểm cây phát triển mạnh. Ngoài ra nên lựa chọn cây non, dây nhỏ để đảm bảo tác dụng điều trị. Các nhánh già không còn nhựa trắng nên hiệu quả trị liệu kém.
– Sơ chế nguyên liệu:
Nếu sử dụng chè dây tươi, bệnh nhân cần sơ chế trước khi sử dụng. Ngay sau khi hái về, cần ngắn chè dây thành từng khúc nhỏ để nhựa trắng trong cây chảy ra và ủ trong 8 tiếng để nhựa chuyển thành phấn. Sau đó, đem chè dây phơi khô hoặc sao cho đến khi khô hẳn.
Chè dây có phẩm chất tốt thường có màu xanh úa hoặc xanh nhạt, nhiều phấn trắng và mùi thơm dịu. Cần chú ý phấn trắng tự nhiên của chè với nấm mốc.
– Chuẩn bị dụng cụ pha nước chè dây:
Khi pha nước chè dây, cần sử dụng ấm trà bằng đất hoặc nhôm. Tuy nhiên nếu có thể, nên dùng ấm bằng đất để trà được giữ ấm lâu, tránh tình trạng phải đun lại nhiều lần làm thất thoát vi chất dinh dưỡng và giảm dược tính.
Ngoài ấm trà, cần đun sôi nước trước khi pha. Cần sử dụng nước đun sôi già, sử dụng nước không đủ độ nóng có thể khiến dược tính trong trà không được tiết ra hoàn toàn.
– Cách pha nước chè dây chữa viêm đại tràng:
Đầu tiên, cần chuẩn bị khoảng 10 – 15g trà/ 150ml nước (có thể tăng liều lượng theo tỷ lệ). Sau đó, cho chè dây vào ấm, đổ nước đun sôi vào, lắc nhẹ và đổ nước đi để làm sạch bụi bẩn, nấm mốc bám trên dược liệu.
Cho nước sôi vào ấm theo tỷ lệ 10 – 15g trà/ 150ml nước và đậy kín trong 10 – 15 phút là sử dụng được. Có thể dùng khi còn ấm hoặc dùng mát đều được. Tuy nhiên, cần chia nước trà thành nhiều lần và dùng hết trong ngày. Tránh tình trạng sử dụng trà cũ của ngày hôm trước.
Xem ngay: Các cách chữa viêm đại tràng bằng gừng theo dân gian
Trị viêm đại tràng bằng chè dây hiệu quả không?
Viêm đại tràng là một dạng viêm đường ruột khá phổ biến có thể gặp ở cả trẻ nhỏ và người trưởng thành. Bên cạnh các phương pháp y tế, nhiều bệnh nhân tận dụng một số nguyên liệu tự nhiên để giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh, đồng thời hạn chế tình trạng lạm dụng và phụ thuộc thuốc quá mức. Trong đó, dùng chè dây chữa viêm đại tràng là mẹo dân gian được áp dụng khá phổ biến.
Sử dụng nước chè dây uống hằng ngày có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng, tình trạng đầy hơi, chướng bụng và ăn uống kém. Tuy nhiên tương tự như các mẹo dân gian khác, cách chữa viêm đại tràng bằng chè dây chỉ có tác dụng hỗ trợ. Theo kinh nghiệm của nhiều bệnh nhân, mẹo chữa này chỉ có thể giảm nhẹ phần nào các triệu chứng rối loạn tiêu hóa và hoàn toàn không mang lại cải thiện rõ rệt trong trường hợp bệnh nặng. Hơn nữa, sử dụng chè dây không đúng cách hoặc lạm dụng quá mức cũng có thể gây ra một số tác dụng ngoại ý.
Không chỉ mang đến công dụng tuyệt vời trong điều trị viêm đại tràng, chè dây còn có hiệu quả vượt trội trong việc điều trị nhiều bệnh lý liên quan tới dạ dày khác như:
- Nhiễm khuẩn dạ dày: Theo thống kê, có tới 90% người bệnh bị dạ dày mãn tính là do vi khuẩn HP gây ra. Trong khi đó thành phần của chè dây lại chứa nhiều hoạt chất có tác dụng loại bỏ chủng vi khuẩn này. Nhờ đó mà tiêu diệt và ức chế sự phát triển của vi khuẩn HP, giúp đào thải chúng ra ngoài dạ dày, đồng thời hỗ trợ phục hồi đối với chức năng của dạ dày.
- Viêm loét dạ dày đại tá tràng: Chè dây là loại thảo dược có đặc tính cao, chứa hàm lượng lớn hoạt chất flavonoid có khả năng làm liền sẹo, dứt các cơn đau và làm lành các vết viêm loét nhanh chóng. Nhiều thí nghiệm lâm sàng cũng chỉ ra rằng chè dây có khả năng diệt khuẩn, giảm nồng độ acid có trong dạ dày. Khi kết hợp với các loại thuốc đặc trị viêm loét đại tá tràng thì có thể rút ngắn thời gian điều trị đáng kể.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Chè dây có khả năng kiểm soát chứng trào ngược dạ dày thực quản, đồng thời tăng cường chức năng, hoạt động của hệ tiêu hóa. Nhờ vào cơ chế trung hòa acid trong dạ dày, hạn chế lượng acid dư thừa mà chè dây có thể làm giảm và loại bỏ các triệu chứng như ợ nóng, ợ chua, ợ hơi, đau bụng do dư thừa acid dịch vị.
Dù cho có hàm lượng dược tính cao, nhưng chè dây lại hoàn toàn không chứa độc tố nên người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm kết hợp với các loại thuốc đặc trị mà không sợ gây ra các tác dụng phụ. Chưa hết, dùng chè dây thường xuyên còn giúp người bệnh có được tinh thần thoải mái, có giấc ngủ ngon và sâu hơn, nhờ đó mà cơ thể có thể phục hồi nhanh hơn.
Tìm hiểu thêm: Top các cách chữa viêm đại tràng bằng nghệ đen hiệu quả
Mẹo chọn chè dây để chữa bệnh
Chè dây là loại cây chỉ mọc ở một số khu vực nhất định, ít được nuôi trồng do đó việc tìm kiếm được nguồn nguyên liệu trong tự nhiên là vô cùng khó khăn. Do đó, người bệnh đa phần đều chọn cách tìm mua sản phẩm được cung cấp trên thị trường. Lúc này, việc tìm được sản phẩm sạch, chất lượng, an toàn và có nguồn gốc rõ ràng là yếu tố cực kỳ quan trọng.
Để đảm bảo chất lượng, bạn nên chọn mua chè dây để chữa bệnh dựa trên các tiêu chí sau đây:
- Nên chọn các sản phẩm được thu hái trực tiếp từ rừng, phơi và sao khô hoàn toàn bằng phương pháp thủ công, không chứa tạp chất, phụ gia hay chất bảo quản.
- Nên chọn chè dây dạng khô có lấm tấm hạt trắng như mốc, bởi các hạt trắng này chính là phần nhựa và phấn cây được tiết ra. Nếu trên bề mặt chè dây khô có càng nhiều đốm trắng thì chứng tỏ dược tính càng cao. Tuy nhiên, bạn cần phải cẩn trọng và phân biệt được giữa các đốm trắng này và tình trạng bị mốc.
- Nếu không thể tìm mua được chè dây được phơi khô thủ công, bạn có thể tìm mua và sử dụng chè dây ở dạng túi lọc. Hình thức này đang được bán khá phổ biến trên thị trường với mức giá khá phù hợp, không quá đắt đỏ.
Đừng bỏ lỡ: Một số bài thuốc đông y chữa viêm đại tràng lưu truyền
Một số lưu ý khi dùng chè dây chữa bệnh viêm đại tràng
Chè dây là cây thuốc nam quen thuộc, thường được dùng để nấu nước uống hằng ngày giúp làm mát cơ thể và kích thích tiêu hóa. Ngoài ra, chè dây cũng được sử dụng cho bệnh nhân bị viêm đại tràng nhằm đẩy lùi phần nào các triệu chứng của bệnh, từ đó giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm thiểu nguy cơ lạm dụng thuốc quá mức.
Tuy nhiên trước khi áp dụng mẹo chữa này, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Các nghiên cứu về tác dụng chữa viêm đại tràng của cây chè dây chỉ mới dừng lại ở mức sơ bộ. Do đó để đảm bảo an toàn, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.
- Mẹo chữa từ chè dây chỉ có tác dụng hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng. Vì vậy để đảm bảo hiệu quả điều trị, nên kết hợp với sử dụng thuốc và một số phương pháp y tế khác theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
- Chỉ sử dụng tối đa 60 – 70g chè dây/ ngày. Dùng quá nhiều có thể gây ra tình trạng tiêu lỏng, đau bụng và đầy hơi.
- Thời điểm tốt nhất để sử dụng chè dây là trước bữa ăn khoảng 20 – 30 phút. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể dùng trà thay cho nước lọc thông thường (nên pha loãng để tránh tiêu chảy, đau bụng).
- Không sử dụng nước chè dây đã để qua đêm. Sử dụng trà cũ từ ngày hôm trước có thể gây đau bụng do vi khuẩn và một số loại nấm mốc phát triển.
- Ngoài các phương pháp điều trị và cải thiện, bệnh nhân bị viêm đại tràng cần điều chỉnh một số thói quen ăn uống và sinh hoạt như hút thuốc lá, dùng rượu bia, ăn uống quá mức/ nhịn ăn, dùng món ăn sống tái và thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa,… Bên cạnh đó, cần nghỉ ngơi hợp lý và tập thể dục thường xuyên để tránh căng thẳng và lo âu quá mức.
Trên đây là những thông tin tổng hợp về cách chữa viêm đại tràng bằng cây chè dây. Có thể thấy, mẹo chữa này phần nào có thể giảm nhẹ triệu chứng của bệnh và cải thiện chức năng của cơ quan tiêu hóa. Tuy nhiên khi áp dụng, cần lưu ý một số vấn đề để hạn chế rủi ro và tác dụng phụ phát sinh.
Tham khảo thêm:
- Mách Bạn 8 Cách Dùng Lá Mơ Lông Trị Viêm Đại Tràng Hiệu Quả Tại Nhà
- 7 Mẹo Chữa Viêm Đại Tràng Bằng Quả Sung Hiệu Quả 2023
