Trào Ngược Dạ Dày Nghẹn Cổ Họng Và Cách Khắc Phục Nhanh

Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng khiến quá trình ăn uống của bệnh nhân gặp rất nhiều khó khăn và cản trở. Khi nuốt cảm giác rất đau rát và khó chịu, thức ăn bị nghẹn lại ở cổ, nuốt xuống có thể gây tức ngực. Bệnh nhân nên đến bác sĩ để kiểm tra và chọn phương pháp điều trị phù hợp, tránh các biến chứng về sau.

Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng là gì?

Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng là một tình trạng xảy ra khá phổ biến. Đa số những bệnh nhân mắc phải bệnh lý trào ngược dạ dày đều bị nghẹn cổ họng và khó nuốt. Lúc này, cổ họng sẽ bị hẹp và nghẹn lại do acid dạ dày trào ngược ảnh hưởng đến thực quản, khiến việc nuốt thức ăn, đồ uống gây khó khăn và đau rát cho bệnh nhân.

Khi vận chuyển thức ăn từ cổ họng xuống thực quản sẽ cảm giác như có vật gì đó ngăn cản lại, khiến quá trình trở nên phức tạp hơn. Bệnh nhân đôi khi phải dùng sức và hơi mạnh để có thể đẩy thức ăn xuống dạ dày. Mức độ nghiêm trọng sẽ khác nhau và biểu hiện cũng sẽ nặng hơn nếu tình trạng bệnh nặng .

Ở mức độ nhẹ, bệnh nhân sẽ cảm thấy khó chịu ở bụng do acid bắt đầu trào ngược dẫn đến ợ chua, khó tiêu. Cổ họng hơi rát, khi nuốt các đồ ăn cứng sẽ cảm thấy đau rát, khó khăn. Quá trình vận chuyển thức ăn xuống thực quản sẽ chậm lại như bị chặn lại, người bệnh cũng cần dùng sức để đẩy thức ăn đi.

Ở mức độ nặng và nghiêm trọng hơn, những loại đồ ăn mềm, loãng, thức uống lỏng cũng là một trở ngại lớn đối với bệnh nhân. Việc ăn uống bắt đầu rất khó khăn, không thể ăn hay uống bất kỳ gì vì tình trạng nghẹn cổ họng nặng hơn. Tình trạng đau rát dữ dội sẽ ngày một tăng lên khiến việc ăn uống trở nên hạn chế dần gây suy nhược.

Trào ngược dạ dày nghẹn cổ thật ra có các triệu chứng ở cổ giống như bị viêm họng. Đôi khi trào ngược gây ợ chua, đồ ăn lên men gây ảnh hưởng rất nhiều đến cổ. Vì có tính acid cao nên khi trào lên cổ họng sẽ khiến họng bị khé, rát, khó chịu. Việc này diễn ra thường xuyên hơn khi chứng trào ngược nặng hơn.

Nếu tình trạng trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng kéo dài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cổ họng, làm cho họng bị tổn thương và kéo theo là những biến chứng nguy hiểm. Không chữa trị kịp sẽ có thể khiến tình trạng phát triển thành những bệnh lý như: viêm họng, viêm thanh quản, hẹp thực quản, ung thư thực quản,…

Xem thêm: Trào Ngược Dạ Dày Gây Viêm Amidan: Nguyên Nhân Và Cách Xử Lý

Triệu chứng của trào ngược dạ dày gây nghẹn cổ

Tình trạng trào ngược dạ dày gây nghẹn cổ sẽ xảy ra đối với bệnh nhân mắc phải chứng đau dạ dày khiến trào ngược. Triệu chứng sẽ nghiêm trọng hơn nếu bệnh diễn biến nặng hơn. Một số các triệu chứng thông thường mà tình trạng này mắc phải, giúp việc phân biệt giữa nghẹn cổ và viêm họng dễ dàng hơn:

• Đau rát khi nuốt

Việc trào ngược dạ dày nghẹn ở cổ chắc chắn sẽ khiến cổ đau rát và khó chịu. Việc nuốt đồ ăn, thức uống trở nên khó khăn và phức tạp. Khi nuốt cổ họng như bị nghẹn lại, việc nuốt thức ăn trở nên chậm hơn như có một thứ gì đó chặn lại. Bệnh nhân luôn cảm thấy thức ăn đọng lại sau xương ức, quá trình nuốt gây đau đớn, mệt mỏi.

Vấn đề đau rát khi nuốt, khó nuốt, vướng khi nuốt có thể sẽ kéo dài suốt quá trình bệnh nhân mắc trào ngược. Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe vì không thể ăn uống được nhiều. Cơ thể sẽ chán ăn, suy nhược, sụt cân vì căn bệnh trào ngược cùng với việc khó nuốt sẽ là một báo động nghiêm trọng cho sức khỏe.

• Tức ngực

Việc tức ngực gây ra bởi đồ ăn bị trào ngược lại lên trên thực quản. Khi mắc bệnh trào ngược dạ dày, bệnh nhân sẽ thường xuyên bị trào dịch vị acid điều này không gây tức ngực. Nhưng đôi khi dạ dày cũng sẽ trào ngược cả thức ăn đã lên men nhưng chưa thể tiêu hóa ngược lại lên trên thực quản và nghẹn lại ở họng, đó là lý do vì sao bệnh nhân luôn bị tức ngực, khó thở và cảm giác thức ăn đang ở vùng xương ức.

• Ợ nóng, ợ chua

Ở nóng và chua là hai triệu chứng phổ biến nhất đối với người bị trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng. Khi dịch vị acid trào ngược lên trên thực quản, người bệnh sẽ có xu hướng ợ ra những chất chua do thức ăn lên men gây cảm giác rát họng và khó chịu.

Bên cạnh đó, việc ợ nóng là do vùng thượng vị trở nên nóng rát, hơi nóng lan từ từ lên vùng ức. Vùng ức nóng sẽ khiến bệnh nhân dễ ợ nóng cả vùng cổ họng gây nóng rát, khản cổ. Việc ợ chua và nóng càng dữ dội hơn nhất là sau khi ăn hoặc khi nằm thì triệu chứng trào ngược gây ợ sẽ rõ ràng nhất.

• Nóng dạ dày

Ngoài nóng vùng thượng vị thì dạ dày chắc chắn là cơ quan chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Lượng acid quá lớn trong dịch vị dạ dày sẽ khiến vùng niêm mạc của dạ dày bị kích ứng và tổn thương, do việc acid ăn bào mòn đi chất nhầy bên trên của niêm mạc. Từ những tổn thương đó khi dạ dày dễ bị nhiễm khuẩn và sinh nhiệt gây nóng dạ dày.

Việc này có thể gây viêm loét, những vết loét nếu không được điều trị sớm sẽ có thể phát triển thành các biến chứng nghiêm trọng. Trào ngược dạ dày sẽ khiến bệnh nhân luôn có cảm giác khó chịu, nóng ran trong người và cồn cào.

• Ho khan

Vùng niêm mạc họng sẽ bị tổn thương nếu vấn đề ợ chua ợ nóng xảy ra thường xuyên. Vấn đề khé cổ lâu ngày sẽ dẫn đến đau họng, trầy xước vùng niêm mạc do dịch vị acid trào ngược lên. Dây thanh quản cũng bị ảnh hưởng vì chất acid trào ngược tác động khiến dây bị sưng, viêm. Vì vậy có nhiều bệnh nhân nhầm với bệnh viêm họng.

Họ khan nếu kéo dài mà không được chữa dứt điểm, có thể gây ra nhiều các hậu quả như: viêm họng, sưng họng, khàn giọng, mất giọng,…

• Buồn nôn, cổ họng ra nhiều nước bọt

Vì dạ dày thường xuyên co thắt để xử lý và di chuyển thức ăn xuống các cơ quan dưới, đồng thời phải xử lý acid ra bên ngoài liên tục nên khiến nhiều bệnh nhân có cảm giác buồn nôn. Dịch vị acid cũng trào lên có mùi vị gây ớn, khó chịu nên đối với người nhạy cảm rất dễ buồn nôn và gây nôn.

Lượng acid dư thừa từ dạ dày trào ngược lên sẽ được nước bọt điều tiết và trung hòa. Lúc này đòi hỏi lượng nước bọt trở nên nhiều hơn để có thể xử lý chất acid, khiến cơ thể phải thu thập thêm nhiều khí bên ngoài. đó cũng là lý do gây ra ợ hơi khó chịu.

• Đắng miệng

Vị đắng mà bệnh nhân cảm nhận trong miệng đó chính là dịch từ mất tiết ra và trào ngược lên trên cuống họng. Van môn vị đóng mở liên tục nên khiến dịch mật theo sự hoạt động đó mà di chuyển từ tá tràng sang dạ dày của bệnh nhân. Trong quá trình bị trào ngược dạ dày, bệnh nhân sẽ thường xuyên bị đắng miệng và ăn không ngon.

Việc ăn không ngon dẫn đến chán ăn và suy nhược sức khỏe. Tình trạng nghẹn cổ khó nuốt, kết hợp với đắng miệng sẽ ngày càng khiến sức khỏe bệnh nhân suy yếu, không có đủ chất dinh dưỡng và đề kháng chống lại bệnh tật. Triệu chứng đắng miệng sẽ thường xảy ra vào buổi sáng lúc bệnh nhân mới thức dậy.

Vẫn còn một số biểu hiện khác nhưng đây là những triệu chứng phổ biến nhất của người mắc phải trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng. Những triệu chứng này tuy thông thường và đơn giản nhưng nếu không được chữa trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.

Các triệu chứng này sẽ trở nên rõ ràng và dữ dội hơn nếu bệnh nhân ăn những loại thức ăn có dầu mỡ và có tính acid cao. Một số các loại đồ chiên, rán, có bột như: gà rán, khoai tây chiên, xúc xích, thịt chiên, chả giò,… Các loại thực phẩm chua, cay hoặc the lạnh cũng có thể gây đau họng: trái cây chua, bạc hà, đá lạnh, đồ có cồn.

Gợi ý thêm: Trào ngược họng thanh quản: Triệu chứng và Cách phòng ngừa

Vì sao lại có tình trạng trào ngược dạ dày nghẹn ở cổ?

Tình trạng trào ngược dạ dày nghẹn ở cổ, nguyên nhân chính gây ra đó là acid trong dạ dày. Khi bị đau dạ dày hoặc trào ngược dạ dày chắc chắn dịch vị sẽ tiết ra rất nhiều chất acid do thức ăn không thể tiêu hóa bình thường, dẫn đến lên men và chua. Kết hợp với việc vòng thực quản yếu và bị giãn nên không thể đóng mở bình thường.

Đối với người mắc trào ngược dạ dày có thể gây mở cơ vòng thực quản. Khi cơ vòng mở, dịch acid có thể trào ngược lên thực quản. Acid có tính bào mòn khi có cơ hội tiếp xúc với niêm mạc thực quản sẽ khiến vùng này bị kích ứng, tổn thương và viêm loét.

Khi viêm loét lâu dầu sẽ để lại sẹo tại thực quản. Những vết sẹo sẽ càng nhiều nếu niêm mạc thực quản bị ảnh hưởng bởi acid càng lâu. Vết sẹo sẽ lớn và nhiều hơn trong thực quản dẫn đến hiện tượng nhỏ dần và hẹp. Đó là nguyên nhân vì sao luôn cảm thấy khó nuốt, nghẹn cổ khi mắc phải trào ngược dạ dày.

4 yếu tố sau được đánh giá là những nguyên nhân phổ biến khiến niêm mạc thực quản bị tổn thương gây khó nuốt:

• Ăn uống không khoa học: Những loại đồ ăn có thể gây hại đến cổ họng, được khuyên là không nên ăn nhiều vì có thể khó tiêu và ảnh hưởng đến sức khỏe dạ dày. Một số món như chiên giòn, có bột, đồ ăn quá cay nóng, thực phẩm quá ngọt gây gắt cổ, các thực phẩm từ sữa,…
• Phụ nữ có thai: Khi mang thai bụng sẽ ngày càng lớn. Thai bắt đầu lớn hơn áp lực vùng bụng cũng sẽ nhiều hơn. Vì vậy phụ nữ có thai sẽ dễ mắc phải trào ngược dạ dày, gần như là suốt cả một thai kỳ. Vấn đề trào ngược cũng khiến cho một số phụ nữ trở nên khó ăn do đau vùng họng, niêm mạc thực quản bị tổn thương.
• Tác dụng phụ từ thuốc: Một số loại thuốc chữa các bệnh lý khác có thể vô tình khiến dạ dày bị đau và gây ra trào ngược dạ dày. Các loại thuốc như: thuốc hen suyễn, huyết áp, dị ứng, thuốc giảm đau, thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm.
• Thoát vị hoành: Vấn đề này có thể khiến bệnh nhân dễ bị ợ nóng, ợ hơi, buồn nôn, khó thở hoặc khó nuốt. Do phần trên của dạ dày ép vào cơ hoành, tạo áp lực cản trở quá trình hấp thụ thức ăn. Thức ăn không thể tiêu hóa bình thường gây ra đầy hơi, chướng bụng và trào ngược dạ dày.

Trào ngược dạ dày gây nghẹn cổ họng có nguy hiểm không?

Trào ngược dạ dày gây nghẹn cổ họng tuy là một tình trạng phổ biến và không quá nguy hiểm. Nhưng nếu để lâu dần sẽ ảnh hưởng rất nhiều, các vấn đề không còn đơn giản nữa mà nó có thể tiến triển thành những biến chứng khác nguy hiểm hơn. Một số biến chứng có thể xảy ra nếu tình trạng không được chữa trị kịp thời:

– Nếu tình trạng dịch vị acid liên tục làm tổn thương đến niêm mạc thực quản sẽ gây ra sẹo dai dẳng. Vết sẹo này không lành hẳn mà nó vẫn có thể bị loét trở lại nếu có các tác động từ dịch acid. Nếu sẹo tiếp tục kéo dài sẽ khiến tình trạng hẹp thực quản trở nên nghiêm trọng hơn. Người bệnh sẽ nôn ói nhiều, mất nước, chán ăn, có nguy cơ viêm phổi hít.

– Có thể nguy mắc phải các bệnh lý khác nếu cổ họng bị tổn thương kéo dài như: viêm họng, viêm thanh quản, viêm họng cấp tính, viêm amidan, đờm đặc nhiều,…

– Biến chứng nguy hiểm nhất đó là hình thành nên ung thư thực quản. Tình trạng nghẹn cổ họng, khó nuốt cũng được xem là một triệu chứng phổ biến ở những người bệnh bị ung thư thực quản. Khi acid dịch vị liên tục tác động đến niêm mạc thực quản có thể khiến biến đổi thành Barrett thực quản sẽ có nguy cơ chuyển hóa thành ung thư thực quản cao.

Các biến chứng có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh. Vì thế nếu cảm thấy có các dấu hiệu bất thường gây ảnh hưởng nặng đến sức khỏe, ăn uống nên đến bác sĩ để kiểm tra và kịp thời can thiệp tránh gây ra biến chứng.

Bài viết liên quan: Trào ngược dịch mật: Cách nhận biết và phòng ngừa

Chẩn đoán trào ngược dạ dày nuốt nghẹn

Để kiểm tra chính xác được tình trạng của trào ngược dạ dày nuốt nghẹn, người bệnh cần cho bác sĩ biết rõ được các triệu chứng và vấn đề đang gặp phải là gì. Từ đó có thể chẩn đoán được bệnh tình một cách cụ thể hơn. Ngoài ra các bác sĩ còn phải khai thác thêm một số vấn đề khác như tiền sử bệnh, chế độ sinh hoạt, thuốc đang dùng,…

Sau khi đã nắm rõ được các thông tin cần thiết, người bệnh có thể sẽ được chỉ định thực hiện các phương pháp kiểm tra sau để chẩn đoán được tình hình thực tế của bệnh, khả năng mắc phải biến chứng cao hay thấp, các tổn thương mà bệnh gây ra,….

• Nội soi: Nội soi là phương pháp khá phổ biến được dùng nhiều trong việc chẩn đoán các bệnh về dạ dày. Giúp bác sĩ thấy được trực tiếp các vấn đề bên trong cơ thể. Bác sĩ sẽ dùng ống nội soi luồn từ miệng xuống cổ họng để quan sát niêm mạc thực quản, dạ dày và tá tràng. Nếu cần có thể lấy mẫu sinh thiết để tầm soát ung thư.
• Chụp X-quang: Phương pháp chẩn đoán qua hình ảnh này có thể giúp tìm kiếm ra được các bệnh lý tiềm ẩn khác. Không chỉ là những vết loét bình thường ở thực quản mà nó còn có thể gây ra các biến chứng ở đường tiêu hóa trên do vấn đề trào ngược dạ dày tác động.
• Chẩn đoán GERD: Bác sĩ sẽ dùng một ống mỏng chui từ miệng xuống dạ dày để theo dõi độ pH của thực quản trong vòng 24 giờ. Bệnh nhân vẫn có thể sinh hoạt, ăn uống bình thường mà không đau đớn hay khó chịu. Phương pháp này có thể giúp biết được số lần trào ngược, độ acid trào ngược, thời gian thực quản tiếp xúc với dịch acid,…
• Đo áp lực nhu động thực quản (HRM): Các bác sĩ sẽ dùng dây Catheter có thụ thể cảm nhận áp lực đưa từ mũi xuống thực quản và vào dạ dày. Các thông số sẽ hiển thị trên bản đồ màu giúp xác định rõ các vùng của cơ thắt thực quản, lực co bóp của nhịp nuốt. Chẩn đoán chính xác được tình trạng trào ngược của dạ dày.

Cách khắc phục trào ngược dạ dày nghẹn ở cổ hiệu quả

Để chấm dứt được những triệu chứng tiêu cực do bệnh gây ra cũng như ngăn ngừa được các biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần thăm khám và điều trị kịp thời. Tình trạng này có rất nhiều cách để chữa trị, bệnh nhân nên chọn phương pháp điều trị hợp lý với tình trạng sức khỏe của bản thân để mang lại kết quả tốt.

• Dùng thuốc: Cách điều trị thông qua việc dùng thuốc do bác sĩ kê đơn là phương pháp nhanh chóng, hiệu quả và tiện lợi nhất. Nhưng chỉ phù hợp với tình trạng bệnh chưa cần can thiệp xâm lấn. Đối với bệnh trào ngược dạ dày nuốt nghẹn, các loại thuốc thường được dùng là: PPI giúp giảm axit dạ dày, Esomeprazole, Lansoprazole, Pantoprazole, Rabeprazole, thuốc chẹn H2 giúp phục hồi vết thương ở thực quản.
• Phẫu thuật: Khi không thể điều trị bằng thuốc hoặc những phương pháp khác, người bệnh có thể được chỉ định để điều trị bằng phương pháp can thiệp xâm lấn đó là phẫu thuật. Việc phẫu thuật có thể xử lý dứt điểm tình trạng bệnh và tránh biến chứng nguy hiểm.

5 loại phẫu thuật thường điều trị cho trào ngược dạ dày nghẹn ở cổ như: Phẫu thuật củng cố cơ vòng thực quản (Fundoplication), phẫu thuật nội soi qua đường miệng (TIF), thủ thuật Stretta, phẫu thuật Linx, cắt một phần thực quản.

• Xây dựng lại chế độ sinh hoạt: Để điều trị được tình trạng trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng, bệnh nhân bắt buộc phải thay đổi lối sống và cách sinh hoạt sao cho khoa học, hợp lý và lành mạnh. Cố gắng cung cấp những loại thức ăn nhiều dinh dưỡng, dễ nuốt, dễ tiêu hóa. Ngủ nghỉ đúng giờ giấc, tránh cho tinh thần căng thẳng. Tăng cường luyện tập thể thao để nâng cao sức khỏe.
• Điều trị bằng phương pháp dân gian: Đối với những triệu chứng nhẹ, chưa gây ra biến chứng nghiêm trọng, có thể áp dụng một số các phương pháp trị liệu dân gian. Các phương pháp này được đánh giá vừa đơn giản, tiện lợi, tiết kiệm mà còn an toàn và lành tính. Một số các nguyên liệu thường dùng như: núc nác, lá trầu không, nha đam, gừng, nghệ, mật ong, lá đu đủ,…

Tất cả các phương pháp chữa trị cần thông qua ý kiến của bác sĩ để sử dụng hợp lý và đúng liều lượng. Không tự ý dùng và kết hợp thuốc theo cảm tính vì có thể gây ra các vấn đề khác nghiêm trọng và nguy hiểm hơn.

Phòng ngừa trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng

Bệnh trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng không phải là một căn bệnh đơn giản, nó có thể ảnh hưởng rất nhiều đến cả sức khỏe và chất lượng cuộc sống hằng ngày. Vì vậy, để phòng ngừa nguy cơ mắc trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng, cần lưu ý một số điều sau:

• Không ăn quá nhiều vào một bữa, nên chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ.
• Khi ăn nên nhai kỹ, nuốt chậm
• Nếu có các triệu chứng của trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng nên ăn những loại thức ăn mềm, lỏng.
• Tuyệt đối không bỏ bữa, không để bụng quá đói hoặc quá no, không ăn nhanh.
• Không nằm khi đang no.
• Hạn chế ăn khuya.
• Tránh các loại thực phẩm dễ gây đầy bụng, khó tiêu, gây rát cổ như: đồ chiên, dầu mỡ, chất béo xấu, đồ ăn quá ngọt, những trái cây quá chua, đồ quá lạnh.
• Không dùng các đồ uống có cồn, caffeine, đồ uống có gas.
• Hạn chế hút thuốc.
• Để tâm lý thoải mái, thư giãn.
• Duy trì cân nặng ổn định.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống thuốc.

Trào ngược dạ dày nghẹn cổ họng là một tình trạng thường gặp ở các bệnh nhân bị đau hoặc mắc các vấn đề về dạ dày. Triệu chứng giống viêm họng nhưng nghiêm trọng hơn nếu không được chữa trị kịp thời. Bệnh nhân phải được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng nếu phát hiện ra những biểu hiện bất thường từ dạ dày và cổ họng.

Có thể bạn quan tâm: 

• Xét nghiệm trào ngược dạ dày: Phương pháp xét nghiệm, chi phí và địa chỉ
• Top 6+ Thuốc Chữa Trào Ngược Dạ Dày Và Những Lưu Ý