Chườm ấm, dùng trà thảo mộc, xoa bóp, sử dụng thuốc không kê toa,… là một số cách chữa đau thượng vị dạ dày nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên để kiểm soát tình trạng này triệt để, cần kết hợp với tổ chức lại lối sống và can thiệp các phương pháp y tế trong trường hợp cần thiết.
13 Cách chữa đau thượng vị dạ dày nhanh chóng, hiệu quả
Đau thượng vị dạ dày là tình trạng cơn đau bùng phát ở vùng thượng vị – vùng bụng giữa nằm dưới xương ức và trên rốn. Tình trạng này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng đa phần đều bắt nguồn từ các vấn đề bất thường ở dạ dày.
Đau thượng vị thường bùng phát mạnh sau bữa ăn hoặc vào ban đêm. Ngoài cảm giác đau, triệu chứng này có thể đi kèm với tình trạng buồn nôn, nôn mửa, đầy hơi, chướng bụng, ợ nóng và chậm tiêu. Hơn nữa, đau vùng thượng vị còn ảnh hưởng đến giấc ngủ, hiệu suất lao động, học tập và có thể gây sụt cân, suy nhược nếu không kiểm soát sớm.
Dưới đây là một cách chữa đau thượng vị dạ dày nhanh chóng, an toàn bạn đọc có thể cân nhắc áp dụng:
1. Chườm ấm – Cách giảm đau thượng vị an toàn
Chườm ấm là cách chữa đau thượng vị an toàn và có thể thực hiện ngay tại nhà. Đây cũng là biện pháp được áp dụng để giảm cơn đau do nhiều nguyên nhân khác nhau như đau bụng kinh, đau bụng do viêm đại tràng, rối loạn tiêu hóa,… Chườm ấm tận dụng nhiệt độ cao để thư giãn cơ trơn dạ dày, từ đó cải thiện cơn đau do dạ dày co bóp quá mức.
Ngoài ra, nhiệt độ ấm còn giúp giãn mạch, tạo cảm giác thư giãn và thoải mái. Chỉ sau 15 – 20 phút thực hiện, tình trạng đau vùng thượng vị và một số triệu chứng đi kèm có thể thuyên giảm đáng kể. Mẹo chữa này thích hợp cho những trường hợp đau thượng vị ban đêm.
Hướng dẫn thực hiện:
- Chuẩn bị nước ấm khoảng 70 độ C cho vào túi chườm.
- Chườm lên vùng thượng vị trong 15 – 20 phút.
- Khi chườm nên ngồi hoặc ngả lưng về phía sau, tránh chườm khi nằm vì có thể kích thích dịch vị cùng với thức ăn bên trong dạ dày trào ngược lên thực quản và các cơ quan khác.
2. Chữa đau thượng vị dạ dày bằng nghệ
Không chỉ là gia vị trong bữa ăn hàng ngày, nghệ còn được biết đến là dược liệu chữa các bệnh về đường tiêu hóa hiệu quả. Cũng bởi vậy mà người ta truyền tai nhau mẹo dùng nghệ chữa đau thượng vị dạ dày.
Nghệ có chứa thành phần chính là curcumin, có khả năng bảo vệ dạ dày khỏi tổn thương do các tác nhân gây hại. Tính kháng viêm, diệt khuẩn của nghệ cũng giúp kiểm soát vi khuẩn gây viêm loét dạ dày, hỗ trợ chữa lành vết thương và đẩy lùi hoạt động của các tế bào ung thư trong dạ dày. Bạn có thể dùng nghệ theo các cách sau:
- Cách 1: Bệnh nhân chuẩn bị 1 thìa bột nghệ và 1 thìa mật ong, có thể trộn với nhau và ăn trực tiếp hoặc pha với nước ấm, uống mỗi ngày 2 lần sáng và tối.
- Cách 2: Bạn dùng nghệ tươi, thái lát mỏng cho vào hũ thủy tinh ngâm cùng mật ong trong 2 tuần. Mỗi lần dùng, bạn lấy khoảng 15ml pha cùng 100ml nước sôi và uống.
- Cách 3: Chuẩn bị tinh bột nghệ trộn với mật ong theo tỷ lệ 2:1 rồi làm thành viên nhỏ khoảng 5 gam. Mỗi lần cơn đau thượng vị xuất hiện, bạn dùng viên ngậm và để hòa tan trong miệng.
3. Uống nước mật ong ấm
Ngoài cách chườm ấm, bạn cũng có thể giảm đau thượng vị dạ dày bằng cách dùng 1 ly nước mật ong ấm. Nước mật ong có khả năng làm dịu niêm mạc dạ dày – thực quản và giảm nhanh cơn đau ở vùng thượng vị. Mật ong có vị ngọt tự nhiên có thể trung hòa dịch vị dư thừa, giảm cảm giác đói và cải thiện tình trạng dạ dày co bóp quá mức. Với những tác động này, uống nước mật ong ấm có thể giảm phần nào cảm giác đau, nóng rát và cồn cào ở vùng thượng vị.
Ngoài ra, mật ong còn chứa một lượng protid có tên defensin-1. Thành phần này được cơ thể ong tiết ra nhằm chống lại sự xâm nhập của virus, nấm và các tác nhân gây hại. Do đó, sử dụng nước mật ong ấm còn giúp tăng cường sức khỏe và nâng cao hệ miễn dịch. Đối với những người bị đau thượng vị do nhiễm vi khuẩn Hp, mật ong còn tác động tích cực đến quá trình điều trị và tiệt trừ hại khuẩn.
Hướng dẫn thực hiện:
- Chuẩn bị khoảng 3 – 4 thìa cà phê mật ong và 300ml nước ấm (khoảng 75 – 80 độ C).
- Cho mật ong vào nước ấm khuấy đều và uống từng ngụm nhỏ.
- Nên dùng ngay sau khi cơn đau bùng phát hoặc dùng trước bữa ăn để bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tác động của dịch vị, các loại thực phẩm và thức uống.
Xem thêm: Đau Thượng Vị Quặn Từng Cơn Có Nguy Hiểm Không?
4. Nha đam chữa đau thượng vị dạ dày hiệu quả
Nha đam cũng được dùng thường xuyên để điều trị các bệnh về dạ dày, tiêu hóa. Loại nguyên liệu này có đặc tính chống viêm, chứa hàm lượng lớn vitamin, axit amin, khoáng chất. Vì vậy nha đam có khả năng loại bỏ chất thải, thúc đẩy quá trình tiêu hóa hoạt động hiệu quả và làm lành các tổn thương ở dạ dày.
Khi đau thượng vị, dùng nha đam có thể ức chế dạ dày tiết axit, chống viêm, từ đó giảm đau nhanh chóng.
Cách thực hiện:
- Bạn chuẩn bị 1 nhánh nha đam tươi, gọt vỏ, rửa sạch và xay nhuyễn. Khi dùng, bạn lấy 2 thìa dung dịch này pha với nước ấm để uống.
- Nên dùng mỗi ngày 2 ly và kiên trì cho đến khi cơn đau vùng thượng vị được cải thiện.
5. Dùng trà gừng – Cách giảm đau thượng vị nhanh nhất
Đau thượng vị thường đi kèm với triệu chứng buồn nôn và nôn mửa. Tình trạng này không chỉ gây ra cảm giác khó chịu mà còn khiến cơ thể mệt mỏi và suy nhược do giảm hấp thu vi chất dinh dưỡng. Để giảm cảm giác buồn nôn, bạn có thể dùng trà gừng (có thể kết hợp với mật ong hoặc đường phèn để gia tăng hương vị).
Tinh dầu từ gừng tươi có tác dụng làm ấm tì vị, cầm nôn và kích thích tiêu hóa. Do đó ngoài hiệu quả giảm buồn nôn, trà gừng còn cải thiện tình trạng khó tiêu, đầy hơi và chướng bụng. Bên cạnh đó, hoạt chất Gingerol trong thảo dược này còn có đặc tính chống viêm, hỗ trợ cải thiện tình trạng sung huyết ở dạ dày và viêm xước ở niêm mạc thực quản.
Cách pha trà gừng giảm chứng đau thượng vị nhanh chóng:
- Chuẩn bị 1 củ gừng tươi cùng với 1 ít mật ong hoặc đường phèn.
- Rửa sạch gừng, để ráo và xắt thành từng lát mỏng (không nên gọt vỏ).
- Cho gừng vào tách hãm với 250ml nước sôi trong 5 – 10 phút.
- Thêm đường và mật ong vào, khuấy đều và dùng uống từng ngụm nhỏ.
Tham khảo thêm: Đau thượng vị buồn nôn do đâu? Phải điều trị thế nào?
6. Dùng tỏi chữa bệnh
Trong tỏi có chứa hoạt chất allicin được xem là chất kháng sinh tự nhiên. Khi được đưa vào cơ thể, chất này sẽ ức chế sự phát triển của vi khuẩn, virus gây bệnh, sau đó tiêu diệt chúng. Bên cạnh đó, tỏi còn cải thiện được các triệu chứng ợ hơi, ợ chua, đầy bụng, đau thượng vị, có thắt dạ dày.
Nhờ những tác dụng này, dân gian dùng tỏi làm thuốc điều trị bệnh viêm dạ dày và một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Người bị đau thượng vị dạ dày có thể dùng tỏi theo các cách sau:
- Cách 1: Chuẩn bị 15 gam tỏi bỏ vỏ, giã nát, cho vào hũ thủy tinh ngâm cùng 100ml mật ong trong khoảng 2 – 3 tuần. Mỗi ngày bạn dùng 1 thìa hỗn hợp tỏi mật ong ăn trực tiếp để cải thiện cơn đau.
- Cách 2: Dùng tỏi tươi thái nhỏ, giã nát, cho vào bình thủy tinh ngâm rượu. Bạn nên dùng khoảng 5ml rượu tỏi vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ.
7. Uống dầu dừa – Mẹo trị đau thượng vị dạ dày đơn giản
Dầu dừa là tinh dầu chiết quả từ quả dừa với thành phần dinh dưỡng dồi dào và đa dạng. Tinh dầu dừa thường được sử dụng để chăm sóc da, tóc và móng. Ngoài ra, nguyên liệu này còn được tận dụng để điều trị một số triệu chứng ở đường tiêu hóa như đau vùng thượng vị, ợ nóng, đầy hơi, chướng bụng,…
Tương tự như các loại tinh dầu khác, dầu dừa có kết cấu lỏng, nhẹ và mềm nên có thể làm dịu niêm mạc thực quản và dạ dày. Do đó ngay khi sau khi uống dầu dừa, cảm giác nóng rát và đau ở vùng thượng vị sẽ thuyên giảm rõ rệt.
Ngoài ra, dầu dừa còn có tác dụng trung hòa dịch vị dư thừa, bảo vệ ổ viêm loét và thúc đẩy hoạt động tiêu hóa. Axit lauric trong nguyên liệu này còn giúp tiêu diệt nấm, virus và vi khuẩn có hại, đồng thời bảo vệ và ổn định chức năng của các cơ quan tiêu hóa.
Cách dùng dầu dừa chữa đau thượng vị dạ dày an toàn, nhanh chóng:
- Có thể uống 1 – 2 thìa dầu dừa trước bữa ăn để ngăn đau thượng vị bùng phát hoặc có thể uống ngay khi cơn đau xuất hiện.
- Hoặc có thể pha 2 thìa dầu dừa với 200ml nước ấm và uống từng ngụm nhỏ để làm dịu thực quản – dạ dày và hỗ trợ trung hòa dịch vị.
8. Uống nước ấm
Nếu không có sẵn các nguyên liệu kể trên, bạn cũng có thể làm giảm tình trạng đau vùng thượng vị dạ dày bằng cách uống nước ấm. Nước ấm có tác dụng làm dịu cơ trơn thực quản – dạ dày, từ đó cải thiện cơn đau do dạ dày co bóp quá mức và trào ngược axit lên thực quản.
Ngoài ra, uống nước ấm còn làm loãng dịch vị dư thừa và giảm tác động của HCl, pepsin lên niêm mạc dạ dày. Khi uống, nên nhấp từng ngụm nhỏ để trung hòa axit và làm dịu thực quản – dạ dày. Đây là biện pháp đơn giản, có thể thực hiện ngay tại nhà và mang lại hiệu quả khá rõ rệt đối với những trường hợp đau thượng vị có mức độ nhẹ.
9. Xoa bóp – Cách giảm đau thượng vị nhanh, an toàn
Xoa bóp là một trong những cách chữa đau thượng vị an toàn và nhanh chóng. Liệu pháp này sử dụng tác động cơ học từ bàn tay để thúc đẩy tuần hoàn máu đến dạ dày, đồng thời cải thiện tình trạng dạ dày co bóp và tăng tiết dịch vị quá mức. Bên cạnh đó, xoa bóp còn hỗ trợ điều hòa nhu động ruột và tăng cường chức năng tiêu hóa.
Cách chữa đau thượng vị dạ dày tại nhà bằng xoa bóp thích hợp với những trường hợp đau sau khi ăn no và khi ngủ. Chỉ sau 10 – 15 phút thực hiện, cơn đau và cảm giác đầy trướng, nóng rát ở vùng thượng vị sẽ được cải thiện rõ rệt.
Hướng dẫn cách xoa bóp giảm đau thượng vị:
- Nên ngồi thẳng lưng hoặc đứng thẳng.
- Dùng lòng bàn tay đặt lên vùng bụng trên rốn và dưới xương ức.
- Sau đó, tiến hành xoa nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ từ 10 – 15 lần và thực hiện tương tự theo chiều ngược lại.
- Trong quá trình xoa bóp, nên hít thở đều để thư giãn dạ dày và các cơ quan tiêu hóa.
Xem thêm: Mẹo xoa bóp bấm huyệt chữa đau thượng vị nhanh chóng
10. Sử dụng thuốc không kê toa
Nếu đau thượng vị không cải thiện khi áp dụng các mẹo trên, bạn có thể dùng một số loại thuốc không kê toa ở dạng sữa. Hầu hết các loại thuốc này đều chứa hoạt chất trung hòa axit (antacid) và có thể sử dụng mà không cần toa của bác sĩ.
Thuốc có tác dụng chính là trung hòa dịch vị và tạo màng bọc bảo vệ niêm mạc dạ dày – thực quản. Ngay sau khi dùng thuốc, tình trạng đau thượng vị và cảm giác buồn nôn, ợ nóng, ợ chua sẽ được cải thiện hoàn toàn. Tuy nhiên, các loại thuốc này chỉ có hiệu quả khoảng 3 giờ đồng hồ và hoàn toàn không tác động đến nguyên nhân gây đau thượng vị. Do đó, bạn chỉ nên dùng thuốc khi cần thiết, hạn chế tình trạng phụ thuộc và lạm dụng quá mức.
Một số loại thuốc đau thượng vị không kê toa bao gồm Yumangel, Phospholugel, Pepsane, Gaviscon, Maalox,… Dù có thể sử dụng mà không cần kê toa nhưng để đảm bảo an toàn, nên tham khảo ý kiến dược sĩ trước khi dùng.
11. Điều chỉnh thói quen ăn uống – sinh hoạt
Đau thượng vị là hệ quả do dạ dày co bóp và tăng tiết axit quá mức. Tình trạng này có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiêu hóa như hội chứng Zollinger-Ellison, trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày tá tràng,… hoặc cũng có thể bắt nguồn từ thói quen ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học.
Thay đổi lối sống là biện pháp đơn giản giúp cải thiện cũng như phòng ngừa đau thượng vị tái phát. Đối với những người mắc các bệnh lý về đường tiêu hóa, chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh có thể hỗ trợ kiểm soát triệu chứng và tiến triển của bệnh. Đồng thời làm tăng hiệu quả của các phương pháp y tế và rút ngắn thời gian điều trị đáng kể.
Lối sống khoa học, lành mạnh giúp cải thiện chứng đau thượng vị dạ dày:
- Thay đổi các thói quen ăn uống tác động xấu đến cơ quan tiêu hóa nói chung và dạ dày nói riêng như ăn quá no, ăn uống quá mức, ăn nhanh, không nhai kỹ thức ăn, vận động mạnh hoặc nằm ngay sau khi ăn, ăn tối muộn hoặc ăn quá sát giờ ngủ,…
- Xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh như ăn chậm nhai kỹ, ăn uống điều độ với 3 bữa ăn/ ngày và có thể chia nhỏ thành 4 – 5 bữa ăn để ngăn ngừa đau thượng vị bùng phát.
- Ăn chín uống sôi để tránh rối loạn tiêu hóa và phòng ngừa đau thượng vị tái phát. Ngoài ra, thói quen này còn giúp giảm nguy cơ nhiễm giun sán và mắc các bệnh đường ruột mãn tính.
- Hạn chế các món ăn, thực phẩm có thể khiến dạ dày co bóp và tăng tiết dịch vị quá mức như món ăn chứa nhiều gia vị, dầu mỡ, thực phẩm chứa axit, khó tiêu hóa và các loại thực phẩm có tiền sử dị ứng.
- Tránh dùng rượu bia, hạn chế sử dụng cà phê và các loại thức uống chứa caffeine khác.
- Tăng cường các thực phẩm có khả năng hấp thu, trung hòa dịch vị và điều hòa chức năng tiêu hóa như thực phẩm giàu tinh bột (gạo, bột mì, lúc mạch, yến mạch,…), rau xanh, trái cây không chứa axit (bơ, thanh long, đu đủ, mãng cầu,…), trứng, sữa, cá, thịt gà, nấm,…
- Hút thuốc lá là thói quen xấu có thể khiến dạ dày tăng tiết axit, đồng thời làm suy giảm chất nhầy bảo vệ dạ dày và khiến các tế bào biểu mô bị kích ứng, sung huyết. Do đó bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn, bạn đọc cũng cần cai thuốc lá và tránh hít khói thuốc thụ động.
- Tránh thức khuya và căng thẳng quá mức. Thay vào đó, nên cân đối thời gian làm việc – nghỉ ngơi để giải tỏa stress, nâng cao sức khỏe và ổn định chức năng tiêu hóa.
Tổ chức lại lối sống là biện pháp an toàn và mang lại hiệu quả lâu dài đối với tình trạng đau thượng vị dạ dày. Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh còn giúp nâng cao sức khỏe và phòng ngừa các bệnh lý thường gặp khác.
Đọc thêm: Đau vùng thượng vị dữ dội là bị gì? Có nguy hiểm không? Cách điều trị
12. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên là một trong những cách chữa đau thượng vị an toàn và hiệu quả. Dành 30 phút mỗi ngày để luyện tập đã được chứng minh mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Bên cạnh tác dụng cải thiện độ dẻo dai và sức khỏe xương khớp, hoạt động thể chất cũng có những tác động tích cực đối với chức năng tiêu hóa.
Cụ thể, tập thể dục giúp giải tỏa căng thẳng thần kinh, điều hòa hoạt động sản xuất dịch vị và nhu động của dạ dày, đường ruột. Với những tác động này, tập thể dục đều đặn có thể cải thiện cơn đau cùng với một số triệu chứng đi kèm như ợ hơi, ợ nóng, chướng bụng, khó tiêu, buồn nôn, nôn mửa,… Ngoài ra, tập thể dục còn khắc phục một số nguyên nhân gây đau vùng thượng vị như stress, thừa cân – béo phì,…
Tuy nhiên khi luyện tập, bạn nên lựa chọn bộ môn có cường độ phù hợp với thể trạng và độ tuổi. Tránh thực hiện các bộ môn có cường độ mạnh và phải gắng sức nhiều. Các bộ môn có khả năng giảm đau thượng vị dạ dày bạn có thể luyện tập bao gồm đi bộ, chạy bộ, đạp xe, yoga và bơi lội.
13. Thăm khám và điều trị y tế
Đau thượng vị dạ dày có thể xảy ra trong một thời gian ngắn do các nguyên nhân thông thường như thức khuya, căng thẳng, ăn uống không điều độ,… Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý ở đường tiêu hóa. Nếu nhận thấy triệu chứng tiến triển dai dẳng và mức độ nặng dần theo thời gian, cần tìm gặp bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn hướng điều trị phù hợp.
Thống kê cho thấy, đa phần các trường hợp bị đau vùng thượng vị đều bắt nguồn từ các bệnh lý ở dạ dày như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày cấp – mãn tính, hội chứng Zollinger-Ellison và trào ngược dạ dày thực quản. Các bệnh lý này hoàn toàn có thể kiểm soát thông qua sử dụng thuốc và điều chỉnh lối sống. Tuy nhiên nếu chủ quan, bệnh có thể tiến triển nặng dẫn đến xuất huyết dạ dày, thủng dạ dày và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
Những lưu ý khi chữa đau thượng vị dạ dày
Các cách chữa đau thượng vị dạ dày kể trên được nhiều người áp dụng và rất thành công. Tuy nhiên để việc thực hiện các mẹo chữa đau thượng vị dạ dày ở trên đạt hiệu quả cao, người bệnh cần chú ý những vấn đề sau:
- Đa số các cách chữa đau thượng vị tại nhà chỉ phù hợp trong trường hợp bệnh nhẹ, ở giai đoạn khởi phát. Những cơn đau nghiêm trọng cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn cách điều trị phù hợp.
- Khi thực hiện các mẹo kể trên, cần kiên trì trong thời gian dài để thấy hiệu quả và cải thiện được triệu chứng.
- Dù tình trạng bệnh đang ở giai đoạn nào, bạn cũng không được chủ quan, cần đến cơ sở y tế để thăm khám, tìm nguyên nhân, phòng tránh rủi ro có thể xảy ra.
- Nếu sau một thời gian dùng các cách chữa kể trên mà không đạt hiệu quả, bạn hãy tham khảo ngay ý kiến bác sĩ để chuyển sang các loại thuốc Tây y hoặc bài thuốc Đông y khác.
- Bạn có thể kết hợp nhiều cách với nhau, đặc biệt chú ý đến thói quen ăn uống, sinh hoạt để tăng hiệu quả điều trị.
Bài viết đã tổng hợp 13 cách chữa đau thượng vị dạ dày an toàn, nhanh chóng và có thể thực hiện ngay tại nhà. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc có thể kiểm soát cơn đau và các triệu chứng đi kèm một cách hiệu quả.
Tuy vậy, để chữa dứt điểm đau thượng vị dạ dày cũng như ngăn ngừa tái phát về lâu dài, bạn nên sử dụng những bài thuốc đặc trị. Một trong những bài thuốc có tiếng lâu đời có tiếng trong việc điều trị bệnh đau dạ dày thượng vị chính là bài thuốc Dạ dày Đỗ Minh.
Bài viết liên quan:
- Đau Thượng Vị Khó Thở Có Nguy Hiểm Không? Tổng Hợp Các Cách Chữa An Toàn, Hiệu Quả
- Đau Nhói Thượng Vị Và Lan Ra Sau Lưng Là Gì? Cách Điều Trị Tốt
