Chế độ chăm sóc sau khi mổ u xơ tử cung sẽ bao gồm dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý, vệ sinh vết mổ đúng cách… Nếu tuân thủ kế hoạch chăm sóc, quá trình lành thương sẽ diễn ra thuận lợi và nguy cơ gặp phải biến chứng được giảm thiểu đáng kể.
Tham khảo thêm: Mổ U Xơ Tử Cung Có Bị Tái Phát Không? Phòng tránh như thế nào?
Vai trò của chế độ chăm sóc sau khi mổ u xơ tử cung
Nồng độ estrogen gia tăng có thể dẫn đến sự xuất hiện các khối u lành ở vùng sinh dục. U xơ tử cung là một trong những dạng u lành tính thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Khối u phát triển ở mô liên kết hoặc lớp cơ trơn của tử cung.
Nhìn chung, đa phần các trường hợp u xơ tử cung không phải điều trị hoặc chỉ cần kiểm soát bằng thuốc. Chỉ khi khối u có kích thước quá lớn gây chèn ép vùng chậu, xuất huyết tử cung bất thường dẫn đến rong kinh, băng kinh, cường kinh… phẫu thuật mới được cân nhắc thực hiện.
Hiện nay, có khá nhiều phương pháp mổ u xơ tử cung như bóc tách u xơ, cắt bỏ tử cung bán phần hoặc toàn phần. Tùy theo từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật mổ mở hoặc nội soi. Nhìn chung, các ca mổ u xơ tử cung đều sẽ có kết quả tốt và phục hồi nhanh – nhất là khi có các phương pháp hiện nay đã được cải tiến đáng kể.
Tuy nhiên, để phục hồi tốt cần phải có kế hoạch chăm sóc sau mổ khoa học, hợp lý. Từ chế độ dinh dưỡng cho đến sinh hoạt phải được điều chỉnh nhằm tạo điều kiện để vết mổ lành nhanh, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, chảy máu kéo dài. Mặt khác, chăm sóc đúng cách sẽ giúp điều hòa nội tiết, cải thiện nhanh hiện tượng cường kinh, băng kinh và rong kinh do u xơ tử cung.
Kế hoạch chăm sóc sau mổ u xơ tử cung giúp phục hồi nhanh
Mục đích của kế hoạch chăm sóc người bệnh sau mổ u xơ tử cung là thúc đẩy quá trình phục hồi, ổn định nội tiết và chu kỳ kinh nguyệt. Vậy nên chế độ chăm sóc sẽ tập trung vào dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý và cân bằng.
1. Vệ sinh vết mổ đúng cách
Sau bất cứ ca phẫu thuật nào, việc vệ sinh vết mổ cũng là nguyên tắc cần phải đặt lên hàng đầu. Thay băng vệ sinh hằng ngày và sát khuẩn để vết thương phục hồi nhanh chóng.
Ngoài vệ sinh vết mổ, sau khi mổ u xơ tử cung cần phải chú ý vệ sinh vùng kín. Nên vệ sinh 2 lần/ ngày bằng nước sạch, có thể dùng sản phẩm vệ sinh chuyên dụng nhưng chỉ dùng không quá 1 lần/ ngày để tránh ảnh hưởng đến độ pH tự nhiên của âm đạo.
Một số trường hợp sẽ gặp phải tình trạng rong kinh, rong huyết sau khi mổ. Đây là hiện tượng khá bình thường do u xơ có thể chèn ép làm ứ đọng máu kinh trong buồng tử cung. Khi u xơ được bóc tách, máu kinh sẽ bài xuất ra bên ngoài thông qua âm đạo.
Trong trường hợp này, cần lưu ý thay băng vệ sinh thường xuyên (mỗi 3 – 4 giờ/ lần) và mặc quần áo rộng rãi, thông thoáng để tránh môi trường ẩm ướt.
2. Ăn uống điều độ
Chế độ dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong quá trình phục hồi sau cắt u xơ tử cung. Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp cho quá trình lành thương diễn ra thuận lợi, hạn chế hiện tượng vết thương chậm lành và tăng nguy cơ viêm nhiễm.
Mặt khác, ăn uống điều độ còn giúp nâng cao thể trạng, cải thiện hệ miễn dịch và điều hòa nội tiết tố. Những người có chế độ dinh dưỡng cân bằng sẽ phục hồi nhanh và ít gặp phải các tác dụng không mong muốn.
Hướng dẫn xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh sau cắt u xơ tử cung:
- Sau mổ u xơ tử cung, chị em nên uống đủ 2 – 2.5 lít nước mỗi ngày.
- Tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây để cân bằng điện giải và cung cấp vitamin, khoáng chất cho cơ thể. Trong thời gian phục hồi, nên ăn cá, thịt trắng và các loại thịt chứa hàm lượng dinh dưỡng vừa phải… để tránh gây rối loạn tiêu hóa.
- Trong 1 – 2 ngày đầu nên dùng các món ăn lỏng, mềm như cháo, súp, canh… và nêm nếm ít gia vị.
- Chú ý ăn chín uống sôi vì đây là giai đoạn cơ thể khá nhạy cảm, dễ bị viêm nhiễm, rối loạn tiêu hóa.
- Trong thời gian phục hồi, nên hạn chế ăn quá no vì có thể gây áp lực lên vết mổ. Tốt nhất nên chia nhỏ bữa ăn thành 4 – 5 bữa, tránh ăn quá no để đảm bảo vết mổ không bị kích thích.
- Theo bác sĩ Sản phụ khoa, người bệnh sau mổ u xơ tử cung nên thêm các thực phẩm chống viêm vào chế độ chăm sóc. Các hợp chất thực vật có khả năng kháng viêm sẽ giúp giảm hiện tượng sưng đau, tấy đỏ, nhiễm trùng, đồng thời đẩy nhanh tốc độ phục hồi vết thương.
- Một số thực phẩm có tác dụng chống viêm nên có thể bổ sung bao gồm dâu tây, bơ, chuối, súp lơ, lê, cá hồi, các loại hạt, sữa chua… Đây cũng là nhóm thực phẩm tốt cho nữ giới đang gặp các vấn đề như viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyến, nấm âm đạo, rong kinh, cường kinh.
3. Kiêng một số thực phẩm
Một số loại thực phẩm có thể cản trở quá trình phục hồi sau mổ u xơ tử cung. Vì vậy bên cạnh những thực phẩm nên bổ sung, cần phải kiêng cữ một số món ăn, thức uống sau:
- Nên hạn chế ăn thịt đỏ trong 15 ngày đầu tiên, đặc biệt là những loại thịt chứa hàm lượng đạm cao như thịt bò, thịt dê… Ngoài việc khó tiêu hóa, thịt đỏ còn dễ gây sẹo và kích thích khối u phát triển dẫn đến nguy cơ tái phát.
- Tránh ăn uống quá độ, đặc biệt là những loại thực phẩm khó tiêu, dễ gây táo bón. Bởi tình trạng này có thể làm tăng áp lực lên vùng bụng dưới, kích thích lên vết thương dẫn đến đau nhức, khó lành.
- Không sử dụng đồ uống chứa cồn, hạn chế cà phê, trà đặc và các loại thức uống chứa caffeine. Cồn, tannin, caffeine có thể cản trở quá trình phục hồi, đồng thời khiến vết thương chậm lành hơn so với bình thường.
- Tuyệt đối không ăn thực phẩm có tiền sử dị ứng. Nếu có cơ địa nhạy cảm, nên kiêng các loại thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao như măng, gà, gạo nếp, mè (vừng), đậu phộng…
- Bên cạnh đó, nên tránh uống nước ngọt và các món ăn chứa quá nhiều đường. Nồng độ đường huyết tăng sẽ kích thích phản ứng viêm và làm gián đoạn quá trình phục hồi vết thương.
Đừng bỏ qua: Bệnh nhân xơ tử cung uống sữa gì tốt nhất? 5 Loại bác sĩ khuyên dùng
4. Tránh căng thẳng
Ngoài chế độ ăn uống, tinh thần cũng có vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi, chăm sóc sau khi mổ u xơ tử cung. Nên tránh căng thẳng, xúc động mạnh, giữ tinh thần thoải mái để nội tiết tố được điều hòa và cân bằng.
Tốt nhất trong 2 tuần đầu, cần hạn chế làm việc và nghỉ ngơi hoàn toàn để phục hồi tốt nhất. Tốc độ phục hồi ở những người có tinh thần tốt có thể cao gấp 2 – 3 lần so với người thường xuyên căng thẳng, suy nghĩ nhiều.
5. Vận động nhẹ nhàng
Ít vận động khiến khí huyết khó lưu thông, cản trở nhiều đến quá trình phục hồi sau mổ u xơ tử cung. Chính vì vậy, bệnh nhân nên đi lại nhẹ nhàng từ ngày thứ 2, 3 trở đi. Vận động nhẹ nhàng sẽ giúp hạn chế tình trạng dính ruột sau mổ, thúc đẩy quá trình phục hồi vết thương.
Sau 1 tuần, người bệnh đã có thể đi lại nhưng chỉ nên vận động vừa phải, không nên đi lại quá nhiều ảnh hưởng đến vết mổ. Nếu phục hồi tốt, sau tuần thứ 2 gần như có thể đi lại và sinh hoạt như bình thường. Trường hợp muốn tập thể dục trở lại, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ vì thời gian phục hồi ở mỗi người sẽ có sự khác nhau.
6. Kiêng quan hệ tình dục
Sau khi cắt u xơ tử cung, nên kiêng quan hệ tình dục trong ít nhất 5 – 6 tuần. Thực tế sau phẫu thuật, cơ thể cần một thời gian dài điều chỉnh nên sinh hoạt vợ chồng khó mang lại cảm giác thăng hoa như trước.
Hơn nữa, việc quan hệ tình dục quá sớm sau mổ sẽ kích thích vết thương dẫn đến hiện tượng chảy máu, tấy đỏ, chậm lành. Mặt khác lúc này môi trường âm đạo chưa ổn định nên dễ bị viêm nhiễm, mất cân bằng. Do đó, tốt nhất nên dành thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc để phục hồi hoàn toàn trước khi “hâm nóng” chuyện chăn gối.
7. Một số lưu ý khác
Ngoài những lưu ý trong chế độ dinh dưỡng và vận động, bệnh nhân sau mổ u xơ tử cung cần phải chú ý những vấn đề khác như:
- Không hút thuốc lá và cần thực hiện các biện pháp nhằm tránh hít khói thuốc lá thụ động. Nicotin và các độc tố trong khói thuốc có thể khiến cho quá trình lành thương bị gián đoạn, đồng thời gia tăng nguy cơ nhiễm trùng do ức chế hệ miễn dịch.
- Trong vòng 6 tháng đầu, nên tránh lao động và bê vác nặng. Áp lực quá lớn có thể kích thích khiến vết mổ bị xuất huyết.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường như xuất huyết âm đạo không trong chu kỳ, đau bụng dưới, khí hư nhiều, có mùi hôi… cần đến bệnh viện để được xử trí khi có vấn đề bất thường.
Chế độ chăm sóc quyết định tốc độ phục hồi sau mổ u xơ tử cung, vì vậy bệnh nhân cần phải có kế hoạch rõ ràng và khoa học. Nếu băn khoăn về vấn đề này, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể và giải đáp những thắc mắc có liên quan.
Tìm hiểu thêm: Sau Mổ U Xơ Tử Cung Có Thai Được Không? Giải đáp cùng chuyên gia
Cách chữa
Chuyên khoa
Triệu chứng
