Hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, kiêng gì là câu hỏi mà nhiều người bệnh qua tâm. Để giúp bạn đọc giải đáp được những thắc mắc này, bài viết dưới đây sẽ giới thiệu chi tiết top 12 thực phẩm nên ăn và nên kiêng cho người bị hội chứng rối loạn ruột kích thích.
Bị hội chứng ruột kích thích nên ăn gì để nhanh hết bệnh?
Hội chứng ruột kích thích hay còn gọi là viêm đại tràng co thắt là bệnh lý tiêu hóa thường gặp nhất hiện nay. Theo các nhà khoa học, căn bệnh này do rất nhiều nguyên nhân, một trong số đó là chế độ ăn uống thiếu khoa học.Vậy nên khi bị bệnh, ngoài việc dùng thuốc người bệnh còn cần chủ động xây dựng thực đơn ăn uống phù hợp. Dưới đây là một số gợi ý cho chế độ ăn uống khoa học nhằm giảm táo bón, cầm tiêu chảy, điều hòa nhu động đường ruột.
Thực phẩm giàu omega 3
Omega 3 là loại axit béo lành mạnh, cần thiết cho hoạt động sống của con người, Hoạt chất này có tác dụng điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, hỗ trợ ức chế tình trạng tích tụ mỡ trong gan, duy trì hoạt động của não bộ.Ngoài ra, Omega 3 còn có rất nhiều lợi ích đối với hệ tiêu hóa.
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, hoạt chất này có khả năng trung hòa acid dịch vị, hỗ trợ phục hồi ổ viêm và điều hòa nhu động đường ruột rất tốt. Do đó việc dung nạp thường xuyên omega 3 sẽ giúp người bệnh giảm cảm giác đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy, đau thắt dạ dày,…
Thêm vào đó, các loại axit béo này có có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn khá tốt, giúp bảo vệ đường ruột khỏi các tác nhân có hại hiệu quả.Vì vậy nếu vẫn chưa biết bị hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, người bệnh có thể thử bổ sung các thực phẩm giàu Omega 3 như: Cá hồi, quả bơ, cá thu, hạnh nhân, hạt bí ngô,…
Hội chứng ruột kích thích nên ăn gì- Sữa chua
Bệnh viêm đại tràng có nên ăn sữa chua hay không? Trên thực tế nhiều người bệnh lầm tưởng rằng bị bệnh đại tràng không được ăn sữa chua. Tuy nhiên đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm và chưa có kiểm chứng khoa học.Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sữa chua có chứa rất nhiều Probiotic, giúp cung cấp cho đường ruột một lượng lớn các lợi khuẩn như: Lactobacillus, Streptococcus,…
Những lợi khuẩn này sau khi đi vào cơ thể sẽ giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ức chế và tiêu diệt nhanh chóng các hại khuẩn đồng thời điều hòa hoạt động co bóp đường ruột hiệu quả.Không những thế, sữa chua còn chứa một hàm lượng lớn dinh dưỡng dồi dào bao gồm đạm, vitamin, canxi và nhiều axit amin cần thiết khác.
Do đó việc bổ sung sữa chua thường xuyên sẽ giúp cơ thể duy trì được thể trạng khỏe mạnh, cải thiện tình trạng sụt cân, suy nhược do viêm đại tràng co thắt gây ra. Vì vậy nếu chưa biết viêm đại tràng co thắt nên ăn gì thì sữa chua chính là một sự gợi ý hoàn hảo cho người bệnh.
Việc bổ sung nhóm thực phẩm này sẽ giúp kích thích vị giác, giảm đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng hiệu quả. Tuy nhiên các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, đối với những người bệnh đau đại tràng chỉ nên bổ sung khoảng 100g sữa chua/ ngày. Đồng thời nên bổ sung vào sau khi bữa ăn chính khoảng 30-60 phút để cơ thể hấp thu tối đa dưỡng chất có trong nhóm thực phẩm này.
Có thể bạn quan tâm: Phương pháp bấm huyệt chữa viêm đại tràng bạn nên thử
Thực phẩm giàu chất xơ
Hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, một trong những đáp án quan trọng đó chính là thực phẩm giàu chất xơ. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ngoài khả năng làm mềm phân, giảm táo bón chất xơ còn giúp làm sạch đường ruột, hỗ trợ đào thải vi khuẩn có hại rất tốt.
Việc bổ sung chất xơ thường xuyên còn giúp điều hòa hoạt động co thắt của đại tràng, hỗ trợ làm giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích như: Táo bón, tiêu chảy, đau bụng,… Đặc biệt những thực phẩm giàu chất xơ hòa tan sẽ giúp giảm áp lực lên thành ruột, hạn chế cọ sát với đại tràng từ đó ngăn được nguy cơ viêm loét hiệu quả.
Do đó nếu vẫn còn đang băn khoăn chưa biết hội chứng ruột kích thích nên ăn gì thì bạn đừng vội bỏ qua nhóm thực phẩm trên. Một số loại rau xanh chứa hàm lượng chất xơ hòa tan lớn mà người bệnh có thể tham khảo như: Bí xanh, mướp, bí đao, bầu, bí ngô,…
Mặc dù đem lại rất nhiều lợi ích nhưng việc bổ sung chất xơ quá mức lại có thể gây đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu. Do vậy khi sử dụng nhóm thực phẩm này người bệnh nên kết hợp đa dạng những thực phẩm khác để cải thiện triệu chứng của viêm đại tràng co thắt tốt hơn.
Hội chứng ruột kích thích nên ăn gì- Thực phẩm giàu chất đạm
Viêm đại tràng co thắt kéo dài có thể khiến cơ thể bị suy yếu, mệt mỏi, sút cân nhanh chóng. Do đó, việc bổ sung chất đạm vào thực đơn hàng ngày để duy trì sức khỏe tổng thể là điều không thể bỏ qua đối với những ai bị hội chứng ruột kích thích.
Tuy nhiên khi sử dụng nhóm thực phẩm này, người bệnh cần lưu ý lựa chọn những thực phẩm có hàm lượng đạm vừa phải như: Cá hồi, thịt gà, thịt lợn, đậu phụ, nấm,… Đồng thời hạn chế những thực phẩm chứa hàm lượng đạm cao như: Thịt cừu, thịt bò, thịt dê,… Bởi nhóm thực phẩm này có thể làm tăng áp lực lên hệ tiêu hóa, gây đầy bụng, khó tiêu.
Đọc thêm: Mẹo dùng rau diếp cá chữa viêm đại tràng đơn giản rẻ tiền
Ăn nhiều trái cây
Trái cây không những cung cấp chất xơ mà còn bổ sung các loại vitamin, khoáng chất tốt cho sức khỏe và đường ruột. Vì vậy, nếu đang băn khoăn không biết hội chứng ruột kích thích nên ăn gì để chóng lành thì trái cây là một sự gợi ý mà người bệnh không nên bỏ quan.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc bổ sung trái cây thường xuyên như bơ, việt quất, chuối, bưởi, kiwi,… không những giúp đào thải độc tố mà còn hỗ trợ giảm ma sát cho thành đại tràng. Tuy nhiên, việc bổ sung các loại trái cây cũng cần lưu ý hạn chế những đồ ăn quá chua như cam, quýt, chanh vì nó có khả năng bào mòn dạ dày, gây nóng rát, ợ hơi.
Đừng bỏ lỡ: Người viêm đại tràng nên ăn gì? 16 loại hoa quả tốt cho người viêm đại tràng
Ngũ cốc nguyên hạt
So với các loại ngũ cốc đã qua tinh chế thì ngũ cốc nguyên hạt có hàm lượng chất xơ cao hơn. Do đó, việc bổ sung các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, diêm mạch vào chế độ ăn hàng ngày sẽ giúp làm mềm phân, ngứa táo bón hiệu quả.
Không những thế, nhóm thực phẩm này còn chứa một hàm lượng lớn Prebiotic, giúp lợi khuẩn sinh sôi và phát triển. Đồng thời ức chế các hại khuẩn phát triển trong đại tràng, cải thiện tình trạng khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng,… Do đó khi nói đến hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, người ta không thể không nhắc đến ngũ cốc nguyên hạt.
Một số các loại hạt
Ngoài những thực phẩm kể trên thì người bị hội chứng ruột kích thích nên ăn gì khác nữa? Đó là một số các loại hạt nhiều axit béo và chất xơ như: hạt dẻ, óc chó, quả hồ đào, hạnh nhân,…Tuy nhiên cần lưu ý rằng khi sử dụng nhóm thực phẩm này người bệnh cần phải nhai thật kỹ hoặc nên tán thành bột để uống. Vì việc nhai nhốn nháo sẽ khiến đường ruột phải chịu một áp lực lớn, gia tăng nguy cơ bị khó tiêu, đầy bụng.
Củ nghệ
Không chỉ có tác dụng làm đẹp, nghệ còn có công dụng kháng khuẩn, làm lành vết thương hiệu quả. Vì vậy đối với những bệnh nhân bị tiêu hóa như loét dạ dày, viêm đại tràng co thắt thì loại thực phẩm này có tác dụng đặc biệt rất tốt. Chúng không những giúp kháng viêm, hỗ trợ phục hồi tổn thương niêm mạc đại tràng mà còn giúp cải thiện chức năng của đường ruột, giảm bớt triệu chứng khó tiêu, chướng bụng,…
Do đó, nếu chưa biết hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, người có thể thử dùng nghệ để chế biến thành các món ăn nhằm cải thiện tiêu hóa, bớt chướng bụng.
Có thể bạn cần: TOP 7 cách chữa viêm đại tràng bằng nghệ mật ong siêu hiệu quả
Trứng có thích hợp cho người bị hội chứng ruột kích thích
Trứng là thực phẩm giàu protein dạng cầu nên khi dung nạp vào cơ thể sẽ không gây ra các gánh nặng cho đường ruột vì chúng dễ tiêu hóa. Do đó mà các chuyên gia mới nhận định rằng trứng là thực phẩm thích hợp cho những người bị hội chứng ruột kích thích. Bạn có thể ăn trứng mà không lo các triệu chứng đầy bụng, khó tiêu.
Ngoài ra, trứng cũng có thể chế biến được thành nhiều món ăn khác nhau nên người bệnh cũng có thể có nhiều lựa chọn hơn cho thực đơn ăn uống. Mặc dù vậy có một vài lưu ý khi ăn trứng như hạn chế chiên rán để tránh dầu mỡ gây tiêu chảy. Người bệnh dạ dày không nên ăn quá nhiều và ăn liên tục trong nhiều ngày. Bởi chúng sẽ gây ra tác dụng ngược và thậm chí là ảnh hưởng tới hệ thống tim mạch do hàm lượng cholesterol trong trứng khá cao.
Những loại thức ăn chứa nhiều chất Lecithin
Chất Lecithin đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo, phục hồi các tế bào ở lớp niêm mạc ruột bị tổn thương. Vậy nên người bệnh bị hội chứng ruột kích thích nên bổ sung. Các loại thức ăn có chứa Lecithin như lòng đỏ trứng, hạt hướng dương, đậu nành, hạt dầu cải, bơ sữa bò, não động vật,…
Các món cháo
Trong giai đoạn bị bệnh thì món cháo là thức ăn lý tưởng cho bệnh nhân bị hội chứng ruột kích thích. Ăn cháo rất dễ tiêu hóa và cơ thể cũng dễ hấp thu được các dưỡng chất có trong cháo. Các món cháo gạo rang, cháo đậu trắng hay cháo cá diếc sẽ giúp đẩy lùi các triệu chứng của hội chứng ruột bị kích thích. Ngoài ra, các món ăn được chế biến dưới dạng hấp, luộc cũng được ưu tiên với nhóm đối tượng này.
Thực phẩm chứa nhiều chất bột rất tốt cho đường ruột
Phở, bún, bánh mì, ngũ cốc, các loại đậu là những thức ăn rất giàu chất bột. Những loại thực phẩm này không chỉ giúp tạo ra năng lượng cho cơ thể mà còn hỗ trợ bổ sung vitamin, khoáng chất và các chất xơ cần thiết cho hệ tiêu hóa của người bệnh bị ruột kích thích một cách hiệu quả hơn.
Sử dụng củ riềng
Ngoài củ nghệ thì củ riềng cũng được dùng rất phổ biến cho những đối tượng bị hội chứng ruột kích thích. Trong Đông y, riềng có công dụng tốt cho việc kích thích hệ tiêu hóa nhờ vào tính ấm, khử hàn nên thường được dùng làm dược liệu điều trị bệnh đại tràng. Công thức được thực hiện đơn giản chỉ cần sử dụng với lá lốt để đun lên uống. Hoặc người bệnh có thể ngâm riềng với lá lốt trong nước sôi để uống hàng ngày.
Nên đọc: Biến chứng ung thư đại tràng và lưu ý cho người bệnh
Thực hiện theo chế độ ăn có FODMap thấp
Khi tìm hiểu về hội chứng ruột kích thích nên ăn gì thì chế độ ăn FODMap thấp là điều mà người bệnh không nên bỏ qua. FODMap là nhóm những loại thực phẩm có chứa carbohydrate – chất đường bột chuỗi ngắn.
Đây là những chất nền cho hệ vi sinh ở đại tràng cũng như giúp tạo ra khí lên men khó hấp thụ tại ruột non. Lúc này, khí và chất lỏng dư thừa sẽ khiến ruột kết bị tắc nghẽn, gây ra tình trạng đầy hơi, đau bụng, rối loạn tiêu hóa ở những trường hợp bị hội chứng này.
Nhóm đối tượng đang bị hội chứng ruột kích thích cần hạn chế nhóm thực phẩm FODMap cao có trong tỏi, hành, măng tây, chất béo, bánh ngọt, xúc xích, bánh mì trắng,… Đồng thời các bạn cũng nên ưu tiên nhóm FODMap thấp như thịt bò, tôm, cá, cua, gà tây, rau diếp, thì là, cà tím, dưa chuột.
Sử dụng thịt gà
Thịt gà không có da được xem là nguồn bổ sung protein rất lành mạnh cho những người bị hội chứng ruột kích thích. Trong thịt gà có chứa ít chất béo bão hòa, ít purin, chất béo xấu nên rất tốt cho sức khỏe người dùng. Bên cạnh đó, thịt gà cũng rất dễ tiêu hóa hơn so với nhiều loại thịt khác như thịt bò hay thịt lợn,…
Xem ngay: TOP 7 cách chữa viêm đại tràng bằng nghệ đen hiệu quả
Tìm hiểu hội chứng ruột kích thích nên uống gì?
Ngoài việc hội chứng ruột kích thích nên ăn gì thì uống gì cũng là vấn đề được nhiều người bệnh quan tâm. Dưới đây là một số loại đồ uống tốt cho người bị hội chứng ruột kích thích được các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu khuyên dùng.
- Sữa: Trên thực tế nhiều người cho rằng, hội chứng ruột kích thích không nên uống sữa vì chúng có chứa nhiều Lactose. Một loại chất béo, gây đầy bụng, khó tiêu cho người bệnh. Tuy nhiên không phải loại sữa nào cũng có chứa thành phần này do đó người bệnh có thể lựa chọn để bổ sung. Nhằm tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể để chống lại tác nhân có hại.
- Sữa đậu nành: Nhờ chứa nhiều nhóm vitamin A, B, D, K tốt cho hệ miễn dịch sữa đậu nành cũng nằm trong top 1 đáp án “hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, uống gì”. Tuy nhiên để đảm bảo hiệu quả, người bệnh không nên sử dụng quá nhiều loại thực phẩm này. Cách tốt nhất là nên uống từ 1-2 ly và uống sau khi ăn sáng 30 phút.
- Nước lọc: Ngoài loại đồ uống nhiều dinh dưỡng thì nước lọc cũng là một lựa chọn không thể bỏ cho những ai bị hội chứng ruột kích thích. Loại đồ uống này không những giúp làm mềm phân, giảm táo bón mà còn nâng cao khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể. Do đó nếu vẫn chưa biết bị hội chứng ruột kích thích nên ăn gì thì trước hết người vẫn cứ bổ sung đủ 2-2,5 lít nước ngày.
Lưu ý: Viêm đại tràng có uống sữa được không? Loại sữa nào phù hợp?
Giải đáp hội chứng ruột kích thích kiêng ăn gì?
Ngoài các thực phẩm có lợi thì một số nhóm thực phẩm và đồ uống dưới đây có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm đại tràng co thắt. Cụ thể:
Một số loại rau
Thực tế, rau xanh là những thực phẩm giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên một số loại do chứa hàm lượng chất xơ quá cao như: Cải Brussel, bông cải xanh, bắp cải,… lại chính là thủ phạm gây ra các triệu chứng khó tiêu, đầy hơi, tiêu chảy,…
Do vậy, khi chưa biết chính xác hội chứng ruột kích thích nên ăn gì thì những loại rau xanh kể trên cần được loại bỏ ra khỏi thực đơn hàng ngày của người bệnh. Trong trường hợp muốn sử dụng, người bệnh nên nấu thật chín và ăn một lượng nhỏ để tránh kích ứng các triệu chứng của bệnh.
Thực phẩm dầu mỡ, cay nóng
Hội chứng ruột kích thích nên kiêng ăn gì, đáp án không thể bỏ qua chính là những đồ ăn nhiều gia vị và dầu mỡ. Nguyên nhân là bởi nhóm thực phẩm này có thể gia tăng áp lực lên đường ruột, gây ra các triệu chứng táo bón, đầy hơn, khó tiêu.
Không những thế, đồ ăn cay nóng và nhiều dầu mỡ còn là thủ phạm khiến những cơn co thắt đại tràng bùng phát và trở nên nghiêm trọng. Do vậy, tránh sử dụng những thực phẩm này trong quá trình điều trị viêm đại tràng kích thích là điều mà những bệnh nhân không được bỏ quên.
Cafe, đồ uống có cồn
Cồn và caffeine có thể khiến cơ thể mất nước, làm phân khô cứng và trở nên táo bón. Ngoài ra các chất kích thích này còn khiến hệ thần kinh bị rối loạn, làm đại tràng co thắt nhanh, chậm thất thường.Do đó, việc sử dụng đồ uống có cồn và các chất kích thích thường xuyên sẽ gây đầy hơi, chướng bụng, ợ hơi, ợ nóng cho người bệnh.Vì thế, nếu không muốn các triệu chứng của bệnh trở nên trầm trọng bạn cần hạn chế tối đa nhóm thực phẩm này.
Thức ăn khô, cứng
Hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, kiêng gì? Đáp án không thể bỏ qua là những thực phẩm khô, cứng, khó tiêu. Việc bổ sung nhóm thực phẩm này thường xuyên sẽ khiến gia tăng áp lực lên dạ dày và đường ruột, khiến đại tràng co thắt quá mức, dẫn đến tình trạng đau rát, ngứa ngáy khi đi đại tiện.
Do đó, đối với những bệnh nhân bị hội chứng ruột kích thích hay viêm đại tràng co thắt mà chưa biết nên ăn gì thì những đồ ăn nhiều gia vị, chất béo, thực phẩm kết cấu khô, cứng như bánh quy, bánh mì sấy cần phải tuyệt đối tránh xa.
Thực phẩm sống
Trên thực tế, thực phẩm tươi sống chứa hàm lượng dinh dưỡng rất cao cùng hương vị tươi mát do chưa qua chế biến. Tuy nhiên đây lại là nhóm đồ ăn đại kỵ với những người bị viêm đại tràng. Lý do là bởi, trong thực phẩm tươi sống có chứa rất nhiều các loại ký sinh trùng và hại khuẩn.
Nếu bổ sung thường xuyên vào cơ thể chúng sẽ nhân cơ hội xâm nhập và gây viêm nhiễm ở đại tràng.Hơn nữa việc dùng thực phẩm tươi sống còn làm trầm trọng thêm các triệu chứng tiêu chảy do đại tràng co thắt gây ra.Vì vậy, nếu chưa biết hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, người bệnh tuyệt đối không được tự ý bổ sung những thực phẩm tươi sống hàng ngày.
Xem thêm: Xuất huyết dạ dày nên ăn rau gì? 6 Loại rau nên lưu ý khi bổ sung
Lưu ý khi thực hiện chế độ ăn uống cho người bị hội chứng ruột kích thích
Ngoài việc nắm được đáp án của câu hỏi “hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, kiêng gì” người bệnh cần phải lưu ý thêm một số vấn đề sau:
- Cung cấp đủ calo cho cơ thể: Viêm đại tràng co thắt có thể gây sụt cân, suy nhược cơ thể. Vì vậy dù ăn gì, kiêng gì thì người bệnh cũng cần phải đảm bảo cung cấp đủ cho cơ thể 2000 -2500 calo/ ngày. Hạn chế việc bỏ ăn, ăn không điều độ, thiếu chất.
- Đa dạng thành phần dinh dưỡng: Việc kiêng khem quá mức trong chế độ ăn hàng ngày có thể khiến cơ thể bị thiếu hụt dinh dưỡng. Do đó, người bệnh nên đa dạng các nhóm thực phẩm trong chế độ ăn hàng ngày để đảm bảo đủ năng lượng cho hoạt động sống.
- Chia nhỏ khẩu phần ăn: Chia nhỏ khẩu phần ăn là lưu ý quan trọng nhất trong chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân bị hội chứng ruột kích thích. Lý do là bởi, việc chia nhỏ các bữa ăn sẽ giúp làm giảm áp lực lên thành dạ dày, đồng thời hỗ trợ hoạt động điều hòa nhu động ruột, hạn chế táo bón, khó tiêu,…
- Chế độ nghỉ ngơi: Song song với chế độ dinh dưỡng hợp lý người bệnh viêm đại tràng co thắt còn cần phải kết hợp nghỉ ngơi, kiểm soát căng thẳng mỗi ngày để thúc đẩy hoạt động tiêu hóa hiệu quả.
- Kiểm soát tốt tâm lý: Hội chứng ruột kích thích tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại rất khó để điều trị triệt để bởi các yếu tố tâm lý. Bởi vậy, để bệnh cải thiện hiệu quả, ngoài việc áp dụng các chế độ ăn uống của người bị hội chứng ruột kích thích thì điều đặc biệt cần lưu ý là giải tỏa căng thẳng, stress, điều hòa nhu động ruột.
Trên đây là toàn bộ thông tin về câu hỏi : “hội chứng ruột kích thích nên ăn gì, kiêng gì”. Hy vọng qua bài viết, người bệnh có thể dễ dàng thiết lập chế độ dinh dưỡng phù hợp với bản thân để cải thiện sức khỏe, hỗ trợ hoạt động tiêu hóa và quá trình điều trị bệnh.
Bài viết liên quan:
- Công dụng của chè dây chữa viêm đại tràng ít ai ngờ tới
- Dùng lá vối chữa viêm đại tràng đơn giản tại nhà bạn nên thử
Cách chữa
Chuyên khoa
Bệnh học
