Viêm amidan cấp tính khởi phát gây ra tình trạng đau rát họng rất khó chịu, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh sẽ tiến triển sang giai đoạn mãn tính và có nguy cơ phát sinh biến chứng xấu. Để hiểu rõ hơn về bệnh lý này cũng như cách xử lý thì bạn hãy cùng tôi theo dõi bài viết bên dưới đây.
Viêm amidan cấp tính là gì?
Amidan là thành phần thuộc vòng bạch huyết Waldayer với cấu tạo chính là mô lympho. Chúng được xem là hàng rào miễn dịch của cơ thể với chức năng chính là bảo vệ hệ hô hấp, ngăn chặn sự xâm nhập của tác nhân gây hại và sản xuất kháng thể để đưa vào tuần hoàn máu. Do amidan là lớp chắn đầu tiên của cơ thể nên chúng thường xuyên phải tiếp xúc với mầm bệnh. Đồng thời, cấu trúc của amidan có nhiều khe và hốc nhỏ nên là địa điểm lưu trú lý tưởng cho vi khuẩn gây bệnh. Khi sức đề kháng của cơ thể bị suy yếu, tác nhân gây hại sẽ phát triển mạnh mẽ và tấn công vào amidan gây viêm amidan.
Viêm amidan cấp tính là tình trạng viêm cấp tính xảy ra tại mô amidan do nhiễm trùng. Thông thường, bệnh lý này sẽ diễn ra kéo dài từ 3 – 4 ngày, thậm chí là 2 tuần dựa vào yếu tố cơ địa của mỗi người. Chuyên gia cho biết, bệnh viêm amidan cấp tính có thể khởi phát ở bất kỳ đối tượng nào nhưng thường gặp nhất là trẻ nhỏ đang trong độ tuổi đi học. Thời điểm khởi phát bệnh nhiều nhất trong năm là vào cuối mùa đông và đầu mùa xuân.
- Xem Thêm: Trường hợp bị viêm amidan nên uống thuốc gì, tổng hợp các loại thuốc được sử dụng nhiều
Triệu chứng của bệnh viêm amidan cấp tính
Khi bệnh viêm amidan cấp tính khởi phát, khối amidan bên trong vòm họng sẽ trở nên sưng và tấy đỏ. Với những trường hợp nặng còn gây ra tình trạng khó thở và nghẹn khi nuốt nước bọt. Bạn có thể nhận biết ra bệnh thông qua các triệu chứng đặc trưng sau đây:
– Triệu chứng tại chỗ:
- Amidan sưng tấy có màu đỏ đậm
- Cảm giác đau rát ở cổ họng và lưỡi gà
- Xuất hiện lớp dịch phủ màu trắng hoặc màu vàng tại khối amidan
- Có vết loét hoặc phồng rộp ở niêm mạc họng hoặc amidan
- Miệng và hơi thở có mùi hôi tanh khó chịu
- Giọng nói bị thay đổi hoặc khàn tiếng
– Triệu chứng toàn thân:
- Đau đầu chóng mặt
- Khó nuốt gây ăn uống kém
- Sưng hạch ở cổ
- Sốt cao
- Nghẹt thở
- Cứng cổ
Khi bệnh khởi phát ở giai đoạn cấp tính thì các triệu chứng của bệnh sẽ diễn ra kéo dài dưới 10 ngày. Trường hợp viêm kéo dài trên 3 tuần hoặc tái phát nhiều lần trong năm thì được gọi là bệnh viêm amidan mãn tính.
Nguyên nhân gây viêm amidan cấp tính
Nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm amidan cấp tính là do hệ miễn dịch suy giảm kết hợp với sự tấn công mạnh mẽ của tác nhân gây hại (siêu vi và vi khuẩn). Trường hợp viêm amidan cấp khởi phát do nhiễm khuẩn sẽ có kèm theo sự hình thành mủ và chuyên gia gọi là viêm amidan cấp mủ. Các tác nhân gây ra bệnh có thể kể đến là:
- Nhóm siêu vi: Adenovirus (gây cảm lạnh và đau họng), Rhinovirus (gây cảm lạnh), Influenza (virus cúm), Virus hợp bào hô hấp (RSV), Coronavirus.
- Nhóm vi khuẩn: Streptococcus pyogenes (liên cầu khuẩn), Bordetella pertussis (vi khuẩn ho gà), Neisseria gonorrhoeae (vi khuẩn lậu), Chlamydia pneumonia, Mycoplasma pneumonia,…
Các yếu tố làm gia tăng nguy cơ khởi phát bệnh:
- Mắc các bệnh lý về đường hô hấp hoặc bệnh truyền nhiễm
- Thói quen vệ sinh khoang miệng không sạch sẽ
- Có dị tật bẩm sinh ở cổ họng
- Môi trường sống bị ô nhiễm, chứa nhiều khói bụi hoặc hóa chất độc hại
- Sử dụng thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh
- Thời tiết thay đổi đột ngột vào những thời điểm chuyển mùa trong năm
- Lạm dụng rượu bia và thuốc lá
Viêm amidan cấp tính có nguy hiểm không?
Bệnh viêm amidan cấp tính thường sẽ thuyên giảm sau khoảng 7 ngày khởi phát. Nhưng cũng có nhiều trường hợp bệnh không thuyên giảm, dần tiến triển nặng và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Điển hình là tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng, áp xe quanh amidan, áp xe vòm họng,…
Với những trường hợp viêm amidan cấp tính khởi phát do nhiễm trùng, nếu không điều trị dứt điểm thì tình trạng nhiễm trùng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và lây lan sang các bộ phận khác. Nguy hiểm nhất là nhiễm trùng lan rộng gây sốt thấp khớp và viêm cầu thận, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh.
- Xem Thêm: Đối với người bệnh bị amidan mãn tính có chữa được không
Cách điều trị viêm amidan cấp tính
Khi có các dấu hiệu của bệnh viêm amidan cấp tính, bạn nên tiến hành thăm khám chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân và được hướng dẫn dùng thuốc điều trị bệnh đúng cách. Mục đích điều trị là cải thiện triệu chứng, tăng cường thể trạng và loại bỏ tác nhân gây bệnh.
Chuyên gia cho biết, việc điều trị viêm amidan cấp tính còn phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh. Trường hợp viêm amidan cấp tính do nhiễm siêu vi rất ít phát sinh biến chứng và có thể tự điều trị tại nhà. Nhưng nếu bệnh khởi phát do vi khuẩn thì khả năng phát sinh biến chứng là rất cao, bắt buộc bạn phải tiến hành điều trị chuyên khoa.
Điều trị tại nhà
Khi bệnh viêm amidan cấp tính khởi phát do sự tấn công của siêu vi, bạn có thể áp dụng các mẹo trị bệnh được lưu truyền trong dân gian để cải thiện. Các mẹo này có tác dụng chính là giảm nhẹ triệu chứng của bệnh và hỗ trợ phục hồi tổn thương do bệnh gây ra. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể bạn có thể tham khảo:
- Súc miệng bằng nước ép hành: Hành tây đem gọt bỏ vỏ, rửa sạch rồi ép lấy nước cốt. Cho nước ép hành tây vào một cốc nước ấm rồi khuấy đều lên. Sử dụng hỗn hợp này để súc họng rồi súc lại bằng nước sạch, thực hiện cách này từ 2 – 3 lần/ngày là được.
- Trị bệnh bằng gừng và mật ong: Gừng đem rửa sạch sẽ, gọt bỏ lớp vỏ bên ngoài rồi đem giã nát. Cho gừng vào bát cùng với một ít mật ong, ngâm trong khoảng 1 tiếng. Sử dụng hỗn hợp này để ngậm trong họng rồi nuốt từ từ. Thực hiện cách này nhiều lần trong ngày để nhanh mang lại hiệu quả điều trị bệnh.
Đọc thêm: Chữa Amidan Bằng Thuốc Nam Có Tốt Không? Top 10 Cách Hiệu Quả
Điều trị nội khoa
Khi bị viêm amidan cấp tính do vi khuẩn tấn công, bạn cần dùng thuốc điều trị chuyên khoa để ức chế hoạt động của chủng vi khuẩn này, ngăn chặn chúng tiếp tục phát triển lan rộng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Đồng thời, bác sĩ còn kê thêm một số loại thuốc điều trị khác giúp cải thiện các triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Các loại thuốc thường được kê đơn là:
- Thuốc kháng viêm không steroid giúp cải thiện triệu chứng viêm sưng và đau rát ở vùng họng
- Thuốc hạ sốt giúp cải thiện tình trạng sốt nếu có
- Kháng sinh được kê đơn với những trường hợp bị nhiễm khuẩn
Thông thường, thời gian điều trị bằng thuốc Tây y sẽ kéo dài từ 5 – 10 ngày và triệu chứng của bệnh sẽ được cải thiện chỉ sau khoảng 2 – 3 ngày dùng thuốc. Tuy nhiên, bạn cần phải dùng đủ đợt kháng sinh để có thể tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn gây hại tồn tại bên trong vòm họng.
Việc dùng thuốc điều trị bệnh cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất, đặc biệt là kháng sinh. Nếu dùng kháng sinh không đúng cách sẽ gây ra tình trạng kháng kháng sinh, khiến quá trình điều trị dứt điểm gặp nhiều khó khăn.
Điều trị ngoại khoa
Trường hợp viêm amidan cấp không đáp ứng điều trị với tất cả các phương pháp trên, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và yêu cầu người bệnh làm phẫu thuật cắt amidan để cải thiện dứt điểm tình trạng bệnh. Ngoài ra, việc phẫu thuật cũng sẽ được chỉ định thực hiện với những trường hợp viêm amidan cấp gây ra các biến chứng khó kiểm soát sau đây:
- Gây tắc nghẽn đường thở khi ngủ, khó thở tăng dần và không thể thở bằng miệng
- Gặp khó khăn trong việc ăn uống gây suy nhược cơ thể kéo dài
- Khối amidan bị áp xe và không chuyển biến tốt sau khi dùng kháng sinh.
Bác sĩ chuyên khoa cho biết, hầu hết các trường hợp viêm amidan cấp đều đáp ứng tốt với phương pháp điều trị nội khoa nên không cần phải làm phẫu thuật.
- Xem Ngay: cắt amidan có nguy hiểm, cần lưu ý điều gì
Lưu ý khi bị viêm amidan cấp tính
Khi bị viêm amidan cấp tính, bạn nên tiến hành điều trị càng sớm càng tốt để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Bên cạnh đó, bạn cũng nên có các biện pháp chăm sóc tại nhà đúng cách giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng hơn. Các biện pháp đó là:
- Uống nhiều nước để cải thiện tình trạng khô họng. Hãy chia thành nhiều cử nhỏ để uống trong ngày giúp làm ẩm niêm mạc họng liên tục. Người bệnh nên uống nước lọc ấm, nước ép trái cây tươi hoặc trà thảo mộc.
- Súc họng bằng nước muối ấm giúp cải thiện triệu chứng đau họng khó chịu do bệnh gây ra. Bạn cũng có thể sử dụng thuốc xịt họng, viên ngậm hoặc nước súc họng theo chỉ định của chuyên gia.
- Ăn uống đầy đủ dưỡng chất để cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Nên chế biến món ăn dưới dạng mềm lỏng để dễ nuốt, hạn chế đồ ăn khô cứng hoặc đồ ăn cay nóng. Cần tránh đồ ăn lạnh như kem, đồ đông lạnh,…
- Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi giúp cơ thể có thời gian phục hồi, tập luyện thể dục thể thao, nói không với thuốc lá và chất kích thích,… Nếu ở trong phòng máy lạnh, bạn nên sử dụng thêm máy tạo độ ẩm để cấp ẩm cho không khí trong nhà.
Để phòng ngừa bệnh tái phát nhiều lần và tiến triển sang giai đoạn mãn tính thì bạn cần lưu ý những điều sau đây:
- Giữ gìn vệ sinh môi trường sống thật sạch sẽ, tránh đến những nơi bị ô nhiễm môi trường hoặc ô nhiễm không khí, nên có biện pháp bảo vệ hệ hô hấp mỗi khi ra đường.
- Với những người có tiền sử bệnh lý tai mũi họng như viêm mũi, viêm họng, viêm xoang,… cần thăm khám và điều trị để có thể kiểm soát bệnh một cách tốt nhất.
- Duy trì lối sống tích cực và chế độ ăn uống khoa học giúp nâng cao sức đề kháng cơ thể. Nên tập luyện thể dục thể thao, ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi,…
Bài viết trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về bệnh viêm amidan cấp tính bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Đây là bệnh lý thường gặp, có thể điều trị khỏi nhanh chóng nếu được phát hiện sớm. Nhưng nếu bạn để tình trạng viêm nhiễm diễn ra kéo dài sẽ tiến triển sang giai đoạn mãn tính, gây tác động xấu đến sức khỏe và khó điều trị dứt điểm. Vì thế, ngay khi xuất hiện triệu chứng của bệnh, bạn nên thăm khám chuyên khoa để được chỉ định phương pháp điều trị tối ưu.
Có thể bạn quan tâm:
- Viêm Amidan Hốc Mủ: Triệu Chứng Và Cách Chữa Trị Tốt Nhất
- nên cắt amidan ở đâu là tốt nhất, top bệnh viên bạn nên biết
