Viêm amidan phì đại ở trẻ em là hiện tượng amidan gia tăng kích thước một cách bất thường. Điều này đã gây ra một số ảnh hưởng về sức khỏe ở trẻ như rối loạn nhịp thở, khó nuốt, hôi miệng, ù tai,… Bệnh lý này có thể cải thiện bằng cách dùng thuốc hoặc can thiệp ngoại khoa khi cần thiết.
Viêm amidan phì đại ở trẻ em là gì?
Amidan chính là tổ chức lympho nằm sâu bên trong cổ họng. Chức năng chính của amidan là bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của vi khuẩn và virus gây hại. Nhưng nếu vi khuẩn xuất hiện với số lượng nhiều và tấn công ồ ạt vào khối amidan sẽ khiến chúng không thể thực hiện chức năng vốn có và gây ra bệnh viêm amidan.
Viêm amidan phì đại là bệnh lý có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau nhưng phổ biến nhất là trẻ em. Đây là hiện tượng khối amidan bị sưng viêm và gia tăng kích thước bất thường. Theo thời gian, kích thước khối amidan sẽ trở nên ngày càng lớn, chèn ép lên cổ họng khiến trẻ gặp khó khăn khi hô hấp và ăn uống. Bệnh viêm amidan phì đại khi khởi phát ở trẻ em sẽ tiến triển nhanh hơn so với người lớn vì hệ miễn dịch của trẻ còn chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị vi khuẩn tấn công.
- Xem thêm: cách chữa amidan tại nhà cho trẻ nhỏ hiệu quả bất ngờ
Nguyên nhân gây viêm amidan phì đại ở trẻ em
Nghiên cứu y học hiện đại vẫn chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể gây ra chứng phì đại amidan. Nhưng theo thống kê thì trẻ em là đối tượng dễ mắc phải bệnh lý này nhất. Bác sĩ chuyên khoa cho biết, trẻ em bị viêm amidan phì đại thường là do bẩm sinh, khối amidan có kích thước to bất thường ngay từ khi sinh ra, tình trạng này có thể xảy ra do di truyền. Tuy nhiên, bệnh lý này cũng có thể khởi phát do tác động từ một số nguyên nhân sau đây:
- Viêm amidan mãn tính không được điều trị hoặc điều trị sai cách, khiến amidan sưng tấy với kích thước ngày càng lớn và hình thành nên bệnh viêm amidan phì đại. Đây là nguyên nhân gây bệnh phổ biến nhất.
- Viêm amidan phì đại ở trẻ em cũng có thể là biến chứng của các bệnh lý về đường hô hấp khác như viêm mũi mãn tính, viêm xoang, viêm họng,…
- Khối amidan sưng to bất thường là phản ứng dị ứng của cơ thể với thời tiết, thực phẩm, môi trường, hóa chất,…
- Tạng hạch bạch huyết quá phát hình thành nên nhiều hạch ở cổ và họng, nếu không điều trị sẽ biến chứng thành viêm amidan phì đại.
- Mắc bệnh lý nhiễm trùng vùng miệng như sâu răng, viêm lợi,…
- Phẫu thuật cắt amidan không thành công khiến amidan bị sung huyết và sưng tấy.
Dấu hiệu nhận biết viêm amidan phì đại ở trẻ em
Bác sĩ chuyên khoa cho biết, triệu chứng của bệnh viêm amidan phì đại ở trẻ em rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về đường hô hấp khác. Điều này đã gây ra tình trạng điều trị sai cách, khiến bệnh diễn ra kéo dài và trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn. Nhưng cũng có nhiều trường hợp bệnh không phát tác dấu hiệu cụ thể, đến khi chúng phát triển quá mức mới chèn ép lên một số cơ quan và gây cản trở đường thở.
Dưới đây là một số triệu chứng đặc trưng của bệnh lý này, bố mẹ cần nắm rõ để sớm phát hiện ra bệnh và có biện pháp xử lý đúng cách cho bé:
- Quan sát thấy khối amidan sưng to và tấy đỏ, tình trạng sưng có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên.
- Miệng và hơi thở của bé có mùi hôi khó chịu do sự xuất hiện của các bã mủ bên trong hốc amidan.
- Bé gặp khó khăn khi hô hấp với các biểu hiện như nghẹt mũi, nói bằng giọng mũi, thở bằng miệng nhiều hơn,…
- Tình trạng khó thở trở nên nghiêm trọng hơn khi ngủ với các biểu hiện như ngáy ngủ, ngủ li bì, ngủ không sâu giấc, ngủ nhiều vào ban ngày và thường xuyên bị tỉnh giấc
- Bé bị đau rát cổ họng, ho khan hoặc ho có đờm, khó nuốt và nuốt vướng.
- Tái phát viêm tai và viêm xoang nhiều lần.
Một số triệu chứng toàn thân mà bé phải đối mặt là khó tập trung, sốt cao, mệt mỏi, lạnh về đêm, tăng huyết áp,…
Viêm amidan phì đại ở trẻ em nguy hiểm không?
Bệnh viêm amidan phì đại ở trẻ em được xem là không nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, hệ miễn dịch của trẻ còn chưa phát triển hoàn thiện nên rất dễ bị tác nhân có hại tấn công, gây tái phát bệnh nhiều lần. Nếu bố mẹ chủ quan không tiến hành điều trị bệnh cho trẻ sẽ gây ra một số biến chứng ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Cụ thể là:
- Cản trở đường hô hấp gây mất ngủ, thậm chí là ngưng thở khi ngủ
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp khác như viêm xoang mãn tính, viêm mũi, viêm họng mãn tính,…
- Trẻ bị suy dinh dưỡng, suy nhược cơ thể và kém phát triển trí não
- Bệnh gây biến chứng xa và khởi phát các bệnh lý nguy hiểm như viêm cầu thận, viêm cơ tim, viêm khớp, nhiễm trùng máu,… có thể đe dọa đến tính mạng.
- Đọc thêm: viêm amidan ở trẻ em sốt mấy ngày thì phải làm sao
Cách điều trị viêm amidan phì đại ở trẻ em
Bác sĩ chuyên khoa cho biết, bệnh viêm amidan phì đại khởi phát ở trẻ em rất dễ phát sinh biến chứng. Vì thế, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị ngay khi có các dấu hiệu của bệnh. Việc điều trị diễn ra sớm sẽ hạn chế nguy cơ phát sinh biến chứng và đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Khi thăm khám, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bệnh thông qua việc hỏi thăm về tình trạng chung của bé và chỉ định thực hiện một số xét nghiệm y tế cần thiết. Cụ thể là soi tai – mũi – họng, xét nghiệm dịch tiết và xét nghiệm máu. Dựa vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn cho bố mẹ phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bệnh của bé. Cụ thể là:
Điều trị bằng bài thuốc dân gian
Khi trẻ bị viêm amidan phì đại, bố mẹ có thể tận dụng các loại thảo dược lành tính có sẵn trong vườn nhà để điều trị bệnh cho bé. Phương pháp trị bệnh này có cách thực hiện khá đơn giản, bạn có thể thực hiện theo hướng dẫn bên dưới đây:
+ Dùng gừng tươi: Gừng đem rửa sạch đất cát bám xung quanh, gọt vỏ rồi thái mỏng. Cho gừng vao 200ml nước sôi, đậy nắp lại rồi hãm trong 10 phút. Chắt lấy lượng nước thu được rồi cho bé uống ngay khi còn ấm. Nên cho bé dùng từ 2 – 3 lần/ngày để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất.
+ Dùng lá diếp cá: Rửa sạch 300 gram lá diếp cá tươi, rửa sạch rồi ngâm trong nước muối loãng khoảng 15 phút. Khi vo gạo hãy chắt bỏ nước lần 1 và lấy nước vo của lần hai. Cho diếp cá vào 500m nước vo gạo rồi đem đi đun sôi trong khoảng 5 phút. Chắt lấy lượng nước thu được rồi cho bé uống hết trong ngày.
+ Dùng lá húng tần: Rửa sạch 3 lá húng tần tươi, ngâm nước muối 10 phút rồi vớt ra để ráo. Cho bé nhai lá húng tần cùng với một ít muối tinh để hoạt chất trong lá húng ngấm vào thành họng. Thực hiện cách này từ 2 – 3 lần/ngay, sau 1 tuần sẽ sẽ thấy triệu chứng của bệnh thuyên giảm đáng kể.
Dùng thuốc Tây y
Điều trị viêm amidan phì đại ở trẻ bằng thuốc Tây y giúp cải thiện triệu chứng của bệnh một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, dược tính trong thuốc Tây y khá cao, nếu cho bé sử dụng không đúng cách sẽ phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe. Các loại thuốc được sử dụng phổ biến là:
- Thuốc kháng sinh: Được kê đơn điều trị cho những trường hợp trẻ bị phì đại amidan do nhiễm trùng. Loại kháng sinh được dùng phổ biến là amoxicillin, penicillin…
- Thuốc kháng histamin H1: Được kê đơn với những trường hợp viêm amidan phì đại do dị ứng, giúp cải thiện nhanh chóng triệu chứng dị ứng. Thường dùng là Loratadin, Clorpheniramin,…
- Thuốc xịt nhóm corticoid: Có tác dụng chống viêm nhiễm, giảm phù nề và ngăn ngừa viêm lan rộng. Loại thuốc này chỉ được sử dụng điều trị ngắn hạn cho những trường hợp viêm amidan phì đại do dị ứng kèm theo ngứa ngáy, hắt hơi,…
- Thuốc giảm đau, hạ sốt: Thuốc được kê đơn nhằm mục đích giảm đau và hạ sốt. Được khuyên dùng là paracetamol hoặc Ibuprofen, không dùng Aspirin.
Việc dùng thuốc điều trị viêm amidan phì đại ở trẻ em cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để mang lại hiệu quả tốt nhất. Tránh tình trạng dùng thuốc sai cách, ảnh hưởng đến kết quá điều trị và phát sinh tác dụng phụ gây hại đến nhiều cơ quan khác trên cơ thể.
Đọc thêm: Bệnh Viêm Amidan Mãn Tính Ở Trẻ Em: Biểu Hiện Và Giải Pháp Điều Trị
Phẫu thuật cắt amidan
Nhiều bố mẹ muốn phẫu thuật cắt amidan cho trẻ để loại bỏ khối amidan bị sưng viêm bên trong vùng họng và ngăn ngừa bệnh tái phát trở lại. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng có thể cắt amidan, trẻ em không được cắt amidan khi không cần thiết. Cắt amidan khi còn quá nhỏ sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động của hệ miễn dịch và khối amidan vẫn có thể mọc lại sau đó.
Bác sĩ chuyên khoa cho biết, phương pháp điều trị này chỉ được áp dụng đối với những trường hợp sau đây:
- Trẻ trên 4 tuổi có hệ miễn dịch tốt, bệnh không đáp ứng điều trị nội khoa
- Viêm amidan diễn ra ở mức độ nặng và tái phát nhiều lần trong năm
- Amidan sưng to gây chèn ép lên đường thở và đã có biến chứng nghiêm trọng.
- Bé gặp khó khăn khi ăn uống và thở
- Cùng tìm hiểu: Đối Với trẻ em có nên cắt amidan không, cần ghi nhớ những điều gì
Phòng ngừa viêm amidan phì đại ở trẻ em
Bệnh viêm amidan phì đại không đe dọa đến tính mạng của trẻ nhưng có thể phát sinh biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ sau này. Vì thế, bố mẹ cần chủ động phòng ngừa bệnh cho trẻ thông qua các biện pháp đơn giản sau đây:
- Hướng dẫn bé vệ sinh răng miệng đúng cách và súc họng bằng nước muối sinh lý mỗi ngày. Cách này có tác dụng sát khuẩn, tiêu viêm và tiêu diệt vi khuẩn có hại đang tồn tại bên trong khoang miệng.
- Cho bé dùng thuốc điều trị viêm amidan cấp theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý điều trị tại nhà hoặc ngưng thuốc giữa chừng gây tái phát bệnh trở lại.
- Hạn chế để bé tiếp xúc với tác nhân gây hại tồn tại bên ngoài môi trường như hóa chất, phấn hoa, nấm mốc, lông cho mèo,… Không nên để bé tiếp xúc với những người đang mắc bệnh lý viêm nhiễm đường hô hấp.
- Cần giữ ấm cơ thể trẻ trong những ngày thời tiết chuyển biến lạnh, đeo khẩu trang cho trẻ mỗi khi đi ra ngoài giúp hạn chế sự xâm nhập của tác nhân gây hại vào vòm họng.
- Cho bé uống nhiều nước mỗi ngày giúp làm dịu cổ họng và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây hại. Mẹ cũng có thể cho bé uống nước ép trái cây giúp bổ sung vitamin và khoáng chất cho cơ thể
- Thực đơn ăn uống hàng ngày của trẻ cần được xây dựng một cách khoa học, giúp bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Ăn uống đủ dưỡng chất sẽ làm tăng sức đề kháng và khả năng chống lại tác nhân gây bệnh.
Bài viết trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về bệnh viêm amidan phì đại ở trẻ em, bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Viêm amidan phì đại khiến trẻ gặp khó khăn khi ăn uống và hô hấp, nếu không điều trị sẽ tác động xấu đến sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ. Vì thế, bố mẹ nên có biện pháp can thiệp đúng cách ngay khi trẻ có các dấu hiệu của bệnh.
Có thể bạn quan tâm:
- Trẻ Bị Viêm Amidan Ngủ Ngáy Có Phải Bệnh? Cách Khắc Phục
- Nguyên nhân bé bị viêm amidan tái phát nhiều lần và cách trị
