Viêm Phế Quản Bội Nhiễm

Viêm phế quản bội nhiễm là một biến chứng thường gặp của bệnh viêm phế quản. Tình trạng này xảy ra khi nhiễm trùng tái đi tái lại với nhiều chủng vi khuẩn và virus khác nhau. Việc không điều trị có thể gây ra những biến chứng đe dọa đến tính mạng.

Viêm phế quản bội nhiễm là gì?

Viêm phế quản bội nhiễm là một biến thể nặng của bệnh viêm phế quản. Bệnh lý này thể hiện cho tình trạng viêm nhiễm tái phát nhiều lần sau điều trị, ảnh hưởng bởi nhiều chủng vi khuẩn và virus khác nhau.

Viêm phế quản xảy ra khi niêm mạc ống phế quản bị viêm và sưng, gây ho và khạc đờm nhiều lần. Bệnh được phân thành 2 dạng gồm cấp tính và mãn tính:

• Cấp tính: Viêm nhiễm ngắn hạn, xảy ra ở những người có niêm mạc ống phế quả chưa bị viêm nhiễm trước đó. Bệnh có thể do vi khuẩn hoặc/ và virus gây ra.
• Mãn tính: Viêm phế quản có những triệu chứng kéo dài trên 3 tháng hoặc tái phát nhiều lần.

Khi không được điều trị triệt để, viêm phế quản tái phát dẫn đến bội nhiễm. Lần viêm nhiễm này thường tồi tệ hơn và dễ phát triển những biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân.

Xem thêm: Viêm Tiểu Phế Quản Bội Nhiễm Là Gì? Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Nguyên nhân gây viêm phế quản bội nhiễm

Bệnh viêm phế quản bội nhiễm là kết quả của viêm phế quả cấp không được điều trị dứt điểm. Điều này khiến vi khuẩn phát triển, tạo thành những ổ nhiễm trùng mới ngay tại vị trí viêm ban đầu.

Bệnh có thể xảy ra do vi khuẩn hoặc/ và virus, thường bao gồm những chủng dưới đây:

+ Virus

• Virus hợp bào hô hấp RSV (nguyên nhân phổ biến)
• Virus cúm
• Rhinovirus
• Coronavirus (gây SARS)
• Virus đại thực bào hô hấp
• Virus cúm gia cầm (H5N1)

+ Vi khuẩn

• Mycoplasma
• Chlamydiae
• Các chủng vi khuẩn gây mủ

Những yếu tố làm tăng nguy cơ:

• Trẻ em. Viêm phế quản bội nhiễm phổ biến hơn ở trẻ em, đặc biệt là những trẻ dưới 6 tháng tuổi
• Trẻ sơ sinh bị sinh non dưới 36 tuần, cân nặng dưới 2,5 kg
• Trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh và có dấu hiệu tăng áp lực ở động mạch phổi
• Bệnh phổi mãn tính
• Suy dinh dưỡng nặng hoặc suy giảm miễn dịch
• Hút thuốc lá
• Làm việc hoặc sinh sống trong môi trường ô nhiễm
• Mắc các bệnh lý mãn tính hoặc bị suy giảm khả năng miễn dịch
• Người cao tuổi.

Đọc thêm: Trị Viêm Phế Quản Bằng Cách Nào Là Hiệu Quả Nhất? KHÁM PHÁ NGAY

Triệu chứng của viêm phế quản bội nhiễm

Bệnh viêm phế quản bội nhiễm có những triệu chứng và dấu hiệu nhận biết dưới đây:

• Ho
• Đau họng
• Rát họng
• Sổ mũi
• Cảm thấy khó thở
• Thở khò khè
• Sốt nhẹ
• Viêm tai giữa
• Nôn ói thường xuyên
• Thở phập phồng
• Da tái đi
• Thở gấp
• Bị co giật
• Mệt mỏi

Viêm phế quản bội nhiễm có nguy hiểm không?

Đây là một tình trạng nghiêm trọng, cần được điều trị sớm để ngăn phát triển những biến chứng nguy hiểm. Khi không được điều trị, người bệnh có thể gặp những vấn đề dưới đây:

• Suy hô hấp
• Viêm phổi
• Hen phế quản (chiếm 30% trường hợp)
• Tràn khí ở màng phổi và khí ở trung thất
• Xẹp phổi
• Ngừng hô hấp, thường gặp ở những trẻ sinh non hoặc dưới 44 tuần tuổi
• Co giật
• Tử vong

Một số biến chứng lâu dài có thể xảy ra ngay cả khi đã được điều trị và phục hồi. Cụ thể:

• Suy giảm chức năng của tim và phổi
• Thở khò khè đến lúc 5 tuổi.

Tham khảo thêm: Bé bị bệnh viêm phế quản thở khò khè và cách điều trị hiệu quả

Bệnh viêm phế quản bội nhiễm có lây không?

Do các nguyên nhân là vi khuẩn và virus nên tình trạng bội nhiễm có thể lây lan qua đường hô hấp. Một số cách lây nhiễm gồm:

• Hít phải giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện…
• Tiếp xúc gián tiếp hoặc trực tiếp với đờm, nước bọt, dịch mũi của người bệnh
• Ăn uống chung và dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.

Viêm phế quản bội nhiễm được chẩn đoán như thế nào?

Bệnh được chẩn đoán bằng cách khám sức khỏe, kiểm tra bệnh sử và các triệu chứng. Bác sĩ có thể sử dụng ống nghe kiểm tra âm thanh thở. Điều này giúp phát hiện những âm thanh bất thường và xem xét mức độ phát triển của bệnh.

Để chẩn đoán phân biệt và đánh giá mức độ nghiêm trọng, bác sĩ chỉ định thêm một vài xét nghiệm bổ sung bao gồm:

• Chụp X-quang phổi: Kỹ thuật này giúp phát hiện tổn thương của nhu mô phổi. Đồng thời hỗ trợ định hướng điều trị thích hợp.
• Xét nghiệm đờm: Kiểm tra dịch đờm có thể cho thấy sự có mặt của vi khuẩn hoặc virus gây nhiễm trùng.
• Đo phế dung: Đo phế dung là một kỹ thuật giúp đánh giá chức năng phổi, đo lượng không khí mà phổi giữ được cũng như tốc độ đẩy không khí ra khỏi phổi. Điều này giúp xác định viêm phế quản , hen suyễn và một số bất thường khác trong hệ hô hấp.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra mẫu máu có thể tìm kiếm những dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như tăng bạch cầu trong máu.

Có thể bạn cần: Top 5 bác sĩ chữa hen phế quản giỏi ở hà nội

Điều trị viêm phế quản bội nhiễm

Mục tiêu điều trị gồm khắc phục nhiễm trùng, giảm nhẹ triệu chứng và ngăn biến chứng. Dựa trên mức độ nghiêm trọng, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

1. Thuốc

Đối với viêm phế quản bội nhiễm, những loại thuốc dưới đây thường được chỉ định:

• Thuốc kháng sinh: Nếu bội nhiễm do vi khuẩn, bệnh nhân sẽ được chỉ định một loại kháng sinh mạnh để điều trị. Thuốc điều trị nhiễm trùng bằng cách ức chế và diệt vi khuẩn. Các loại kháng sinh thường được chỉ định gồm Erythromycin, Amoxicillin và Cephalexin. Để ngăn vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh, bệnh nhân cần sử dụng đúng theo chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc ho: Thuốc này được dùng để giảm bớt triệu chứng ho của bệnh. Thuốc trị ho hoạt động bằng cách giảm phản xạ ho của cơ thể.
• Thuốc long đờm: Nếu có nhiều đờm dãi, bệnh nhân được dùng thuốc long đờm để điều trị. Thuốc làm tăng lượng chất nhầy, giảm độ đặc và nhớt của đờm. Từ đó tống đờm dãi ra ngoài một cách dễ dàng.
• Thuốc chống co thắt phế quản: Thuốc này được chỉ định cho những trường hợp bị co thắt phế quản nhiều và bệnh nhân thở khò khè. Thuốc có tác dụng làm giãn thành phế quản và cơ trơn, tăng khẩu kính đường thở. Từ đó cải thiện lưu thông khí, giúp người bệnh hít thở dễ dàng. Ở những trường hợp co thắt và thở khò khè nghiêm trọng, bệnh nhân có thể được sử dụng khí dung nước muối để cải thiện.
• Thuốc kháng histamine: Đôi khi thuốc kháng histamine được dùng để ngăn phản ứng dị ứng và giảm phản xạ ho.

Nên biết: Bị bệnh viêm phế quản uống thuốc gì?

2. Hút đờm dãi

Ở những trường hợp vừa đến nặng, bệnh nhi được hút đờm dãi bằng thiết bị chuyên dụng. Phương pháp này làm thông thoáng đường thở cho trẻ, giảm nguy cơ thiếu oxy dẫn đến co giật.

3. Truyền dịch

Bội nhiễm nặng có thể khiến trẻ không thể thở và bú được. Những trường hợp này sẽ được truyền dịch để bù lại dinh dưỡng và thở bằng oxy khi cần thiết.

4. Chăm sóc tại nhà

Cần áp dụng thêm những biện pháp chăm sóc tại nhà trong quá trình điều trị y tế. Điều này giúp tăng khả năng điều trị, giảm nhẹ các triệu chứng và duy trì sức khỏe tổng thể cho trẻ.

• Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng. Nên xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh, ăn nhiều loại trái cây, hoa quả, protein nạc, chất béo lành mạnh. Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ.
• Chia nhỏ nhiều bữa ăn. Tuy nhiên cần đảm bảo bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
• Khuyến khích trẻ uống nhiều nước để giảm ho và làm loãng đờm.
• Dùng thuốc hạ sốt nếu bị sốt cao hơn 38,5 độ C. Ngoài ra nên cho trẻ uống nhiều nước, nghỉ ngơi đầy đủ, lau người bằng nước ấm, mặc quần áo rộng rãi và thoáng mát.
• Sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh vùng mũi họng. Biện pháp này giúp giảm viêm, kháng khuẩn, làm sạch mũi họng và ngăn vi khuẩn lây lan.
• Vệ sinh sạch sẽ vùng cổ và mặt cho trẻ để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
• Đặt máy tạo độ ẩm trong phòng. Thiết này giúp tăng độ ẩm cho không khí, phòng ngừa khô niêm mạc mũi, giảm kích ứng và chảy nhiều nước mũi.
• Cho trẻ tắm nước ấm để thư giãn và làm tan đờm nhớt ở cổ.
• Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều và ngủ đủ giấc để sức khỏe hồi phục.
• Giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh.
• Hạn chế cho trẻ ra ngoài đường trong thời gian mắc bệnh.
• Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
• Luôn theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ. Đưa trẻ đến bệnh viện ngay khi có những dấu hiệu nặng. Chẳng hạn như bỏ bú, thở nhanh, nôn trớ, sốt cao và không đáp ứng với thuốc hạ sốt, rút lõm lồng ngực, da tím tái, cánh mũi phập phồng.

Chia sẻ thêm: Cách chữa viêm phế quản cho bé tại nhà các mẹ nên biết

Phòng ngừa

Để giảm nguy cơ viêm phế quả bội nhiễm, cần điều trị dứt điểm viêm phế quản cấp theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra cần duy trì sức khỏe tổng thể, tránh nhiễm trùng tái phát bằng những biện pháp sau:

• Nghỉ ngơi đầy đủ.
• Tránh xa khói thuốc lá.
• Tránh tiếp xúc với các tác nhân trong môi trường và nguồn bệnh bằng cách mang khẩu trang khi ra ngoài.
• Hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông người.
• Không tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu nhiễm trùng.
• Tiêm chủng định kỳ bệnh cúm mùa để bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của virus cúm.
• Khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên với xà phòng diệt khuẩn.

Bệnh viêm phế quả bội nhiễm không chỉ có nhiều triệu chứng khó chịu mà còn gây biến chứng đe dọa đến tính mạng. Để ngăn ngừa, bệnh nhân cần được điều trị sớm theo phác đồ của bác sĩ. Tránh trì hoãn quá trình điều trị, đặc biệt là trẻ em.

Bài viết khác:

• Trẻ Bị Viêm Phế Quản Có Được Tắm Không?
• Trẻ Bị Viêm Phế Quản Sốt Nhiều Ngày Và Cách Trị Hiệu Quả